Έργα για να προλάβουν τον χειμώνα

Οι παρειές του πέφτουν, ο περίβολος καταρρέει και το ταφικό μνημείο είναι αμφίβολο πόσο ακόμα θα παραμένει στεγανό Άλλο χειμώνα δεν βγ...

Οι παρειές του πέφτουν, ο περίβολος καταρρέει και το ταφικό μνημείο
είναι αμφίβολο πόσο ακόμα θα παραμένει στεγανό

Άλλο χειμώνα δεν βγάζει σε καμία περίπτωση ο λόφος Καστά με τα μνημεία στην Αμφίπολη. Οι παρειές του πέφτουν, ο περίβολος καταρρέει και το ταφικό μνημείο, το οποίο έβγαλε τον προηγούμενο χειμώνα χάρη στα μέτρα θωράκισης που είχαν ληφθεί, είναι αμφίβολο πόσο ακόμα θα παραμένει στεγανό.

Άλλωστε, πολλά στοιχεία από το εσωτερικό του χρειάζονται συντήρηση και ενίσχυση. Ευτυχώς, έστω και στο παρά πέντε έλευσης νέων βροχών και παγετών, το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο ενέκρινε κάποιες πρώτες μελέτες και πριν απ' όλα τη βασική, για τα άμεσα μέτρα προστασίας, που συνέταξε ο πολιτικός μηχανικός Δημήτρης Εγγλέζος.

Η άρτια αυτή μελέτη ασχολείται με την εξασφάλιση των πρανών, την αποστράγγιση των υδάτων και τη συντήρηση και εν μέρει προσωρινή κατάχωση του περιβόλου του λόφου.

Η πρόταση είναι να καταχωσθούν περίπου 100 μέτρα, στα οποία οι πωρόλιθοι που έχουν μείνει «γυμνοί», μετά την αφαίρεση του μαρμάρου κατά την αρχαιότητα, διαλύονται. Μάλιστα, υπήρχε έτοιμη και μελέτη του Κέντρου Λίθου για το συγκεκριμένο ζήτημα, όμως δεν εισήχθη στο ΚΑΣ προς συζήτηση, παρότι εξετάστηκαν οι εντελώς πρώιμες και γενικόλογες μελέτες συντήρησης.

Τα επείγοντα σωστικά μέτρα κοστολογούνται περί τις 800 χιλιάδες ευρώ, όμως το υπουργείο Πολιτισμού έχει μόνο 260. Ετσι, ιεραρχημένα, θα ξεκινήσουν από την εξομάλυνση των παρειών και των πρανών στον λόφο που πέφτουν δημιουργώντας πρόσθετα προβλήματα. Γίνεται βεβαίως κατανοητό ότι για να μιλήσουμε για ανάδειξη του ίδιου του ταφικού μνημείου, όπως και των τάφων που είχε ανασκάψει ο αείμνηστος Δημήτρης Λαζαρίδης στην κορυφή του λόφου, θα απαιτηθεί πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Και βέβαια, χρήματα.

Το υπουργείο ξεκίνησε τον Ιούνιο τις συνεδριάσεις για τα μέτρα προστασίας του μνημείου, εξαιρετικά αργά, καθώς τότε θα έπρεπε να ξεκινήσει η εφαρμογή τους. Μεγάλες μετακινήσεις χωμάτινων όγκων είχαν επισυμβεί ήδη με τις καταρρακτώδεις βροχές του Μαρτίου. Τώρα οι εργασίες θα γίνουν με αγωνία μήπως τους προλάβει ο καιρός και... τα πρωτοβρόχια.

Στη συζήτηση η έφορος αρχαιοτήτων Ημαθίας Αγγελική Κοτταρίδη τόνισε πως δεν έπρεπε να χρησιμοποιηθούν μπουλντόζες στην ανασκαφή και ότι δεν είναι δυνατόν να διαχειριστούμε με τον εκσκαφέα ανθρωπογενείς παρεμβάσεις. Μάλιστα ανέφερε και πως ανάλογα μνημεία, με τέτοιους περιβόλους, βρίσκουμε στους Ετρούσκους, αλλά και στη Μικρά Ασία και στη Μακεδονία.

Η Αικατερίνη Περιστέρη και οι συνεργάτες της θα κληθούν να διενεργήσουν ανασκαφικές τομές στον περίβολο και σε άλλα σημεία του λόφου. Στόχος, να υπάρξει μια στρωματογραφική μελέτη η οποία θα βοηθήσει στη χρονολόγηση και του περιβόλου και των ανθρωπογενών παρεμβάσεων στον λόφο.

Όπως επίσης είπε ο αρχιτέκτονας Μιχάλης Λεφαντζής, περίπου 600 τμήματα μαρμάρου από τον περίβολο έχουν εντοπισθεί στις όχθες του Στρυμώνα. Θα ενσωματωθούν εκ νέου στον περίβολο, σε σημεία που έχει διαπιστωθεί ότι ανήκουν.

Τέλος, όλα δείχνουν πως θα αποκατασταθεί πλήρως η μορφή που λείπει από το ψηφιδωτό με την αρπαγή της Περσεφόνης. Οι περισσότερες ψηφίδες που είχαν αποξηλωθεί έχουν εντοπισθεί. Αυτή θα είναι και η μεγαλύτερη παρέμβαση στα δάπεδα, τα οποία χρειάζονται κυρίως καθαρισμούς που θα γίνουν από τη Διεύθυνση Συντήρησης.

Η ίδια θα συντηρήσει και τον μαρμάρινο θριγκό του τρίτου χώρου, αν και επειδή είναι λίθινος θα έπρεπε να ανατεθεί στο Κέντρο Λίθου, που διαθέτει ειδική εμπειρία και ειδικούς επιστήμονες. Τέλος, το Κέντρο Λίθου θα έπρεπε να συντηρήσει και τις Καρυάτιδες, για τις οποίες δεν έγινε καμία συζήτηση. Στα επόμενα ΚΑΣ θα εξεταστούν και άλλες μελέτες.

Πηγή: Αγγ. Κώττη, Έθνος