«Χρυσός» τάφος πολεμιστή

Στον λακκοειδή τάφο στην Πύλο, βρέθηκαν μεταξύ άλλων τέσσερα χρυσά σφραγιστικά δακτυλίδια, κοσμήματα, μια μοναδική και θαυμάσια διατηρημέ...

Στον λακκοειδή τάφο στην Πύλο, βρέθηκαν μεταξύ άλλων τέσσερα χρυσά σφραγιστικά δακτυλίδια, κοσμήματα, μια μοναδική και θαυμάσια διατηρημένη χρυσή αλυσίδα, περισσότεροι από πενήντα σφραγιδόλιθοι, καθώς και έξι ελεφαντοστένια χτένια. Πολλά από τα ευρήματα είναι έργα μινωικής τεχνοτροπίας.

Πολύχρυσος, με πλούσια κοσμήματα, όπλα και αντικείμενα, ήταν ο τάφος που βρέθηκε στην Πύλο από ανασκαφείς της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών.

Ανήκε σε πολεμιστή, χρονολογείται περίπου το 1500 π.Χ. (Υστεροελλαδική ΙΙ περίοδος) και αποτελεί την πιο εντυπωσιακή περίπτωση επίδειξης προϊστορικού πλούτου σε ταφικά μνημεία της ηπειρωτικής Ελλάδας που έχει έρθει στο φως τα τελευταία εξήντα πέντε χρόνια. Καθώς ήταν ασύλητος, μας δίνει πάμπολλες πληροφορίες. Φαίνεται ότι ανήκε σε επιφανή άνδρα της εποχής και διαψεύδει την πεποίθηση ότι κοσμήματα είχαν μόνο οι γυναικείοι τάφοι.

Ο λακκοειδής τάφος εντοπίστηκε από τους Jack L. Davis και Sharon R. Stocker του Πανεπιστημίου του Σινσινάτι κατά το καλοκαίρι, πλησίον του μυκηναϊκού ανακτόρου του Νέστορος, στον Ανω Εγκλιανό, στη Χώρα του Δήμου Πύλου - Νέστορος. Δίπλα στον πολεμιστή είχαν εναποτεθεί: χάλκινο σπαθί με επιχρυσωμένη ελεφαντοστέινη λαβή, χρυσά σφραγιστικά δακτυλίδια και κύπελλα, σπάνια χρυσή αλυσίδα, ασημένια κύπελλα -ορισμένα με χρυσά χείλη-, χάλκινα αγγεία και κύπελλα, χάλκινος αμφορέας, χάλκινες πρόχοι, καθώς και χάλκινες λεκανίδες, περισσότεροι από πενήντα σφραγιδόλιθοι, τεμάχια ελεφαντοστού με εγχάρακτες παραστάσεις και περισσότερες από χίλιες ψηφίδες από πολύτιμους λίθους. Πολλά από αυτά τα αντικείμενα είναι έργα μινωικής τεχνοτροπίας.

1500 π.Χ.

Σύμφωνα με τους ανασκαφείς, οι οποίοι εργάζονται πάνω από 25 χρόνια στην περιοχή της Πυλίας, η υψηλή ποιότητα των αντικειμένων αποδεικνύει ότι η Πύλος, όπως και οι Μυκήνες στη ΒΑ Πελοπόννησο, είχε έντονα επηρεαστεί από τη μινωική τέχνη γύρω στο 1500 π.Χ.

Το ανάκτορο του Νέστορος στον λόφο του Άνω Εγκλιανού, το οποίο καταστράφηκε από πυρκαγιά περίπου το 1200 π.Χ., ανακαλύφθηκε το 1939 από τον Κωνσταντίνο Κουρουνιώτη, διευθυντή του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, και ανασκάφηκε από τον Καρλ Μπλέγκεν, καθηγητή του Πανεπιστημίου του Σινσιανάτι.

Ο Davis και η Stocker ξεκίνησαν εκ νέου την ανασκαφή στον Άνω Εγκλιανό τον Μάιο του 2015 και βρήκαν τη μία από τις τέσσερις πλευρές του τάφου την πρώτη μέρα της ανασκαφής. Ο καθαρισμός και η συντήρηση των ευρημάτων έγινε από τον συντηρητή Αλέξανδρο Ζώκο.

 Χρυσό δακτυλίδι, με χαραγμένη Μινωϊκή φιγούρα ταύρου.

Η μοναδική και θαυμάσια διατηρημένη χρυσή αλυσίδα είχε τοποθετηθεί κοντά στον λαιμό του νεκρού.

Πλουσιοπάροχα κτερίσματα απέδωσε ο ασύλητος υστεροελλαδικός τάφος που ήρθε στο φως από διεθνή ομάδα αρχαιολόγων, υπό τους Jack L. Davis και Sharon R. Stocker από το Πανεπιστήμιο του Σινσινάτι των ΗΠΑ, κοντά στο ανάκτορο του Νέστορα, στην Πύλο.

Στο δάπεδο του τάφου, που είχε διαστάσεις 2,44 μ. μήκος, 1,52 μ. βάθος και 1,22 μ. πλάτος, βρέθηκε σε στάση εκτάδην ο σκελετός ενός ενήλικα άνδρα, τοποθετημένου σε ξύλινο φέρετρο. Οπλα βρέθηκαν στην αριστερή πλευρά του και στο ύψος των ποδιών, κοσμήματα στη δεξιά πλευρά, ενώ, κοντά στον λαιμό, μια μοναδική και θαυμάσια διατηρημένη χρυσή αλυσίδα και χρυσά κύπελλα είχαν αποτεθεί επάνω στο στήθος και στο στομάχι του νεκρού.

Στη δεξιά πλευρά του σκελετού και γύρω από το κεφάλι, βρέθηκαν πάνω από 1.000 ψήφοι από ημιπολύτιμους λίθους -κορναλίνη, αμέθυστος, αχάτης και χρυσός- περισσότεροι από πενήντα σφραγιδόλιθοι στην επιφάνεια των οποίων απεικονίζονται θεές, ταύροι με ακροβάτες πιασμένοι από τα κέρατά τους (ταυροκαθάψια) καθώς και άλλες δυσερμήνευτες σκηνές.

Επίσης, τέσσερα χρυσά σφραγιστικά δακτυλίδια, προσωπικά αντικείμενα κύρους, με εγχάρακτες μινωικές παραστάσεις. Στα πόδια του νεκρού βρέθηκε ελεφαντοστέινο πλακίδιο με απεικόνιση φτερωτού γρύπα και δίπλα του χάλκινος καθρέπτης με ελεφαντοστέινη λαβή.

Κτερίσματα που αρχικά είχαν τοποθετηθεί πάνω στο φέρετρο, διασκορπίστηκαν μετά τη διάλυσή του και θρυμματίστηκαν πάνω στον σκελετό, δυσκολεύοντας έτσι την ανασκαφική εργασία. Στα κτερίσματα που είχαν τοποθετηθεί επάνω από το φέρετρο περιλαμβάνονται: χάλκινες πρόχοι, μεγάλη χάλκινη λεκάνη, λεπτές λωρίδες χαλκού προερχόμενες ενδεχομένως από την πανοπλία του πολεμιστή και διάτρητοι χαυλιόδοντες αγριόχοιρου από το κράνος του πολεμιστή.

Ο νεκρός πολεμιστής ήταν προφανώς μια εξέχουσα προσωπικότητα της εποχής του, δηλαδή της πρώιμης μυκηναϊκής περιόδου, περίοδο που οι λακκοειδείς τάφοι των Μυκηνών χρησιμοποιούνταν για τον ενταφιασμό της μυκηναϊκής αριστοκρατίας.

Πηγή: Αγγ. Κώττη, Έθνος