Στη Σαουδική Αραβία βρέθηκε η αρχαιότερη «σκυλογραφία»

Οι πανάρχαιοι σκύλοι έμοιαζαν με τους σύγχρονους σκύλους της Χαναάν, που θεωρούνται από τις παλαιότερες ράτσες στον πλανήτη Η αρχαιό...

Οι πανάρχαιοι σκύλοι έμοιαζαν με τους σύγχρονους σκύλους της Χαναάν, που θεωρούνται από τις παλαιότερες ράτσες στον πλανήτη

Η αρχαιότερη απεικόνιση σκύλων, ηλικίας 8.000-9.000 ετών, εντοπίστηκε χαραγμένη σε βράχο στην έρημο της Σαουδικής Αραβίας και φαίνεται να επιβεβαιώνει τις θεωρίες των επιστημόνων σχετικά με την… προϊστορία του αποκαλούμενου «καλύτερου φίλου του ανθρώπου». 

Τα χαρακτηριστικά των εξημερωμένων σκύλων της βραχογραφίας μοιάζουν πολύ με αυτά του σκύλου της Χαναάν, ο οποίος θεωρείται από τις αρχαιότερες ράτσες σκύλων που ζουν σήμερα στον πλανήτη.

Η βραχογραφία έχει βρεθεί μαζί με πλήθος άλλων στο Σουβαϊμίς, μια περιοχή στην έρημο της Βορειοδυτικής Σαουδικής Αραβίας την οποία κάποτε διέτρεχαν ποταμοί δίνοντας ζωή σε πλούσια βλάστηση. Πρόκειται για μια σκηνή κυνηγιού στην οποία ένας άνδρας συνοδεύεται από 13 σκύλους. Δυο από αυτούς έχουν γύρω από τον λαιμό τους μια γραμμή σαν σχοινί η οποία καταλήγει να «δένεται» γύρω από τη μέση του κυνηγού.

Εδώ και τρία χρόνια ερευνητές με επικεφαλής τη Μαρία Γκουάγκνιν, αρχαιολόγο από το Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για την Επιστήμη της Ανθρώπινης Ιστορίας στην Ιένα της Γερμανίας, σε συνεργασία με την Επιτροπή Τουρισμού και Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Σαουδικής Αραβίας, καταγράφουν τις περίπου 1.300 βραχογραφίες που έχουν βρεθεί στο Σουβαϊμίς και στη γειτονική Τζουμπά, οι οποίες απεικονίζουν σχεδόν 7.000 ζώα και ανθρώπους.

Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται κυνηγετικοί σκύλοι (196 στο Σουβαϊμίς και 193 στη Τζουμπά). Όλοι είναι μεσαίου μεγέθους, με όρθια αφτιά, κοντό ρύγχος και γυριστή ουρά, χαρακτηριστικά τα οποία αποτελούν «σήμα κατατεθέν» των εξημερωμένων σκύλων. Σε κάποιες σκηνές οι σκύλοι «αγριεύουν» αντιμέτωποι με έναν άγριο γάιδαρο, σε άλλες δαγκώνουν τον λαιμό ενός αγριοκάτσικου ή μιας γαζέλας ενώ σε πολλές είναι δεμένοι σε ανθρώπους οι οποίο κρατούν τόξο και βέλος.

Είναι η μοναδική πραγματική απεικόνιση που έχουμε από τόσο παλιά για ανθρώπους να χρησιμοποιούν σκύλους για κυνήγι, δήλωσε αρχαιοζωολόγος του Εθνικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Σμιθσόνιαν 

Επιστήμονες ανακάλυψαν σκαλισμένες σε βράχους στην έρημο της βορειοδυτικής Αραβίας τις αρχαιότερες μέχρι σήμερα απεικονίσεις σκύλων, που χρονολογούνται πριν από τουλάχιστον 8.000 χρόνια. Είναι αξιοσημείωτο ότι δύο από τους σκύλους, οι οποίοι είναι χαραγμένοι στο ασβεστολιθικό πέτρωμα, εμφανίζονται να είναι δεμένοι με λουρί που κρατά άνθρωπος, κατά πιθανότητα κάποιος κυνηγός.

«Για πραγματική εντυπωσιακή ανακάλυψη» έκανε λόγο η αρχαιοζωολόγος Μελίντα Ζάντερ του Εθνικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Σμιθσόνιαν της Ουάσιγκτον. Όπως είπε, σύμφωνα με το "Science", «είναι η μοναδική πραγματική απεικόνιση που έχουμε από τόσο παλιά για ανθρώπους να χρησιμοποιούν σκύλους για κυνήγι». Πρόσθεσε όμως ότι πρέπει να γίνουν περαιτέρω μελέτες προκειμένου να επιβεβαιωθεί τόσο η ηλικία όσο και το νόημα των βραχογραφιών.

Όμως ακόμη κι αν τελικά αποδειχθεί ότι οι εικόνες είναι κάπως πιο πρόσφατες, εάν όντως απεικονίζονται λουριά, τότε είναι σίγουρα τα αρχαιότερα που έχουν ποτέ βρεθεί και μια ένδειξη ότι οι άνθρωποι είχαν αρχίσει να εκπαιδεύουν και να αξιοποιούν τους σκύλους για το κυνήγι πολύ πιο νωρίς από ό,τι νόμιζαν έως τώρα οι επιστήμονες. Μέχρι τώρα η αρχαιότερη γνωστή απεικόνιση λουριού προέρχεται από την Αίγυπτο και είναι ηλικίας περίπου 5.500 ετών. Ορισμένοι άλλοι επιστήμονες αφήνουν πάντως ανοικτό το ενδεχόμενο να μην πρόκειται για λουρί γύρω από το λαιμό των αραβικών σκύλων, αλλά για κάτι άλλο συμβολικό. 


Η συγκεκριμένη περιοχή της αραβικής χερσονήσου πριν χιλιάδες χρόνια δεν ήταν έρημος, αλλά διέθετε ποτάμια, λίμνες και πλούσια βλάστηση. Εκτιμάται ότι περίπου πριν από 10.000 χρόνια κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες τριγύριζαν σε αυτή την περιοχή και αυτοί μάλλον δημιούργησαν τις βραχογραφίες. Μέχρι σήμερα ερευνητές έχουν φέρει στο φως περίπου 350 εικόνες σκύλων από την προϊστορική Αραβία.

Οι βραχογραφίες δεν μπορούν να χρονολογηθούν άμεσα, με βάση όμως την αλληλουχία των σκαλισμένων απεικονίσεων, τη φθορά των βράχων και την έλευση της κτηνοτροφίας οι ερευνητές τοποθετούν τις εικόνες των σκύλων τουλάχιστον στα 8.000-9.000 χρόνια πριν το σήμερα. Γενικώς οι επιστήμονες συμφωνούν στο ότι ο σκύλος υπήρξε μάλλον το πρώτο ζώο που εξημέρωσε ο άνθρωπος, όμως το «χρονικό παράθυρο» στο οποίο τοποθετούν αυτή την εξημέρωση είναι πολύ μεγάλο, καθώς κυμαίνεται από τα 15.000 ως τα 30.000 χρόνια πριν το σήμερα.

Η Αντζελα Πέρι, ζωοαρχαιολόγος στο Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ Εξελικτικής Ζωολογίας στη Λειψία η οποία συνυπογράφει με τη Μαρία Γκουάγκνιν τη μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Anthropological Archaeology», επισημαίνει ότι οι σκύλοι μοιάζουν πολύ με τον σκύλο της Χαναάν, ένα «αγριόσκυλο» που ζει σήμερα στις ερήμους της Μέσης Ανατολής. Σύμφωνα με την κυρία Πέρι η ομοιότητα αυτή ενδέχεται να υποδηλώνει ότι οι αρχαίοι κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες που σκάλισαν αυτές τις εικόνες είτε εξέτρεφαν σκύλους οι οποίοι είχαν ήδη εξημερωθεί και προσαρμοστεί ώστε να κυνηγούν στην έρημο είτε εξημέρωσαν άγριους σκύλους της Αραβικής Χερσονήσου ανεξάρτητα και μεταγενέστερα από την εξημέρωση των σκύλων σε άλλα σημεία του πλανήτη.

Πηγή: Λ. Φαφούτη, in.gr, Πρώτο Θέμα