Στα χρόνια της οικονομικής κρίσης όλο και περισσότεροι Ελληνες αναζήτησαν αλήθειες για την Ιστορία μας, με ορόσημο την Επανάσταση του 1821. ...
Στα χρόνια της οικονομικής κρίσης όλο και περισσότεροι Ελληνες αναζήτησαν αλήθειες για την Ιστορία μας, με ορόσημο την Επανάσταση του 1821. Σκοπός, να ξεδιαλύνουμε τις αυταπάτες που μας βόλευε να πιστεύουμε. Τότε άρχισε να δημιουργείται ένα νέο κοινό το οποίο παρακολουθούσε διαλέξεις που διοργανώνονταν σε μια γκρίζα Αθήνα και γειτονιές της Περιφέρειας.
Τώρα, στη δεύτερη, την υγειονομική κρίση, λίγο πριν από τον εορτασμό των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση, το ενδιαφέρον παραμένει αμείωτο. Ο διαδικτυακός κύκλος με τίτλο «21 oμιλίες για το ’21» από ειδικούς επιστήμονες του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (με υπεύθυνη την καθηγήτρια Μαρία Ευθυμίου) που πραγματοποιείται κάθε Τετάρτη στις 7 μ.μ., αποκτά όλο και περισσότερους συμμετέχοντες από τις 13 Ιανουαρίου που ξεκίνησε. Οι τέσσερις πρώτες απευθείας μεταδόσεις είχαν κάθε φορά 600 με 1.000 συμμετέχοντες μέσω webex και 14.605 θεάσεις στο ΥouΤube.
Είναι μία από τις δράσεις του πλούσιου επετειακού προγράμματος της Τράπεζας Πειραιώς για το ’21, που αγκαλιάζουν επιστημονική έρευνα, πολιτισμό, τέχνες και γράμματα και πραγματοποιούνται σε συνεργασία με φορείς και προσωπικότητες. Σκοπός είναι η ανάδειξη των αγώνων που έγιναν για την κατάκτηση της ελευθερίας.
Αλλά και να δούμε την πορεία της χώρας στα 200 χρόνια που μεσολάβησαν. Ποικίλο το πρόγραμμα, περιλαμβάνει το διεθνές συνέδριο «Η Ελληνική Επανάσταση στην εποχή των επαναστάσεων (1776-1848). Επαναξιολογήσεις και συγκρίσεις» που διοργανώνεται από το ΕΚΠΑ τον Μάρτιο. Επίσης, το επιστημονικό πρόγραμμα «Οψεις της καθημερινότητας στην επαναστατημένη Ελλάδα» και την ομώνυμη έκδοση, καθώς και 11 ημερίδες «200 χρόνια ελληνικού κράτους. Απολογισμοί και προοπτικές».
«Το ορόσημο των 200 ετών ελεύθερου ελληνικού κράτους είναι μια ιστορική στιγμή εθνικής αυτογνωσίας, αναστοχασμού, επαναπροσέγγισης και ερμηνείας με σύγχρονο και ψύχραιμο βλέμμα, των μεγάλων γεγονότων της δύσκολης όσο και θαυμαστής αυτής πορείας. Μιας πορείας που οδήγησε στην Ελλάδα του σήμερα», υπογραμμίζει ο πρόεδρος του Δ.Σ. της Τράπεζας Πειραιώς, Γιώργος Χαντζηνικολάου, ενώ ο διευθύνων σύμβουλος της τράπεζας, Χρήστος Μεγάλου, σημειώνει ότι μέσα από τις δράσεις, «στηρίζουμε την πρωτογενή έρευνα, τα ακαδημαϊκά ιδρύματα και τους νέους επιστήμονες της χώρας. Υποστηρίζουμε την έρευνα ελληνικών και ξένων αρχείων για την απόκτηση και διάχυση νέας γνώσης. Ταυτόχρονα, ανατρέχουμε σε υλικά και πνευματικά κληροδοτήματα της εποχής και επιδιώκουμε να τα επαναπροσεγγίσουμε με σύγχρονη ματιά».
Η Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος – Εθνικό Ιστορικό Μουσείο (ΕΙΜ) συμμετέχει στον εορτασμό με τις δράσεις «ΕΠΑΝΑCΥΣΤΑΣΗ ’21». Μέρος τους είναι η κυκλοφορία του αναμνηστικού ορειχάλκινου μεταλλίου σχεδιασμένου από την Ελενα Βότση αλλά και η πρωτότυπη πλωτή έκθεση για τον Ναυτικό Αγώνα. Ενα ιστιοφόρο, προσφορά του Ιδρύματος «Μαρία Τσάκος», θα φιλοξενήσει αυθεντικά κειμήλια και ψηφιακές εφαρμογές και διαπλέοντας το Αιγαίο (ιστορικά νησιά και λιμάνια της άγονης γραμμής) θα σταθμεύσει στη Χίο, όπου βρίσκεται το Μουσείο Μαστίχας του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ), πριν επιστρέψει τον Σεπτέμβριο μέσω νησιών του ΝΑ Αιγαίου. Η συνεργασία της Τράπεζας Πειραιώς και του ΠΙΟΠ με το ΕΙΜ περιλαμβάνει και δύο περιοδικές εκθέσεις κειμηλίων και αρχειακού υλικού στο Μουσείο Αργυροτεχνίας στα Γιάννενα και στο Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης στη Δημητσάνα. Ανάμεσα στα αυθεντικά εκθέματα που θα δούμε στο πρώτο, είναι το φόρεμα της κυρά Φροσύνης, το καριοφίλι του Αλή Πασά, χειρόγραφο του Μάρκου Μπότσαρη, ενώ στο δεύτερο τις επωμίδες και το δαχτυλίδι του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, τη ζώνη και το κάλυμμα κεφαλής του Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε΄, πιστόλες και καριοφίλια του Νικηταρά, κ.ά. Οσο για την έκθεση «Το ’21 αλλιώς: Η Ελληνική Επανάσταση με φιγούρες και διοράματα Playmobil» που στάθμευσε στο Μουσείο Ελιάς και Ελληνικού Λαδιού στη Σπάρτη, θα συνεχιστεί στο Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας Λέσβου και Πλινθοκεραμοποιίας στον Βόλο. Ομως, μέχρι να ξανανοίξουν τα μουσεία της χώρας υπάρχει σε VR στο Διαδίκτυο (www.eleftheroi.gr).
Τα εννέα θεματικά μουσεία του ΠΙΟΠ, το Ιστορικό Αρχείο του Ιδρύματος στην Αθήνα αλλά και θέατρο της Ν. Υόρκης θα φιλοξενήσουν την παράσταση «Φιλική Εταιρεία. Η αδελφότητα πίσω από την Επανάσταση» σε σκηνοθεσία Ιόλης Ανδρεάδη, η οποία, μαζί με τον Αρη Ασπρούλη, επιμελείται το κείμενο και την έρευνα αρχείου. Για τα παιδιά υπάρχει το παραμύθι της Σοφίας Καλαντζάκου με θέμα τη Δημητσάνα και το μπαρούτι. Να πούμε επίσης εδώ ότι η Τράπεζα Πειραιώς και η Γενική Γραμματεία Δημόσιας Διπλωματίας και Απόδημου Ελληνισμού του υπουργείου Εξωτερικών υπέγραψαν τον Ιούλιο 2020 μνημόνιο συνεργασίας με στόχο την παρουσίαση των επετειακών δράσεων της τράπεζας στις εστίες του ομογενειακού ελληνισμού ανά τον κόσμο και την ενεργοποίηση των αποδήμων μέσω της συμμετοχής τους σε αυτές.
Ιδιόχειρα σημειώματα αγωνιστών στα Γενικά Αρχεία του Κράτους
Στις δράσεις «ΕΠΑΝΑCΥΣΤΑΣΗ ’21» εντάσσεται και η κυκλοφορία αναμνηστικού ορειχάλκινου μεταλλίου σχεδιασμένου από την Ελενα Βότση.
Ποιος όμως δεν θέλει να μάθει για όσα σώζονται στα Γενικά Αρχεία του Κράτους (ΓΑΚ) για τα χρόνια της Επανάστασης; Η έκδοση «Το 1821 και οι πρωταγωνιστές του» περιλαμβάνει μεταξύ άλλων επιστολές και ιδιόχειρα σημειώματα αγωνιστών, τεκμήρια με την προετοιμασία της Επανάστασης, ενώ η επιστημονική έκδοση «Γαλλικά Δελτία Ειδήσεων. Ετη 1821-1822» τη ματιά των ξένων. Μαζί και την άγνωστη στο ελληνικό κοινό αναφορά του αντιναυάρχου Εμανουέλ Αλγκάν, διοικητή της Γαλλικής Ναυτικής Μοίρας στην Ανατολή, για τον πρώτο χρόνο της Επανάστασης και τις γεωπολιτικές της συνέπειες.
Στις εκδόσεις ξεχωρίζουν ο «Αγροτικός τομέας στην Ελλάδα: 200 Χρόνια Ιστορίας. Μελλοντικές Προκλήσεις – Προοπτικές» με την επιστημονική ομάδα του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, η ποιητική ανθολογία σε συνεργασία με το Ιδρυμα Τάκης Σινόπουλος – Σπουδαστήριο Νεοελληνικής Ποίησης και τίτλο «Χαίρε, ω χαίρε, Ελευθεριά! Ο Αγώνας του Εικοσιένα στην Ελληνική και Ξένη ποίηση» και ο «Υμνος εις την Ελευθερίαν» του Διονυσίου Σολωμού σε μορφή «βιβλίου τσέπης» με ξυλογραφίες των αγωνιστών του 1821 που φιλοτέχνησε ο Γιάννης Ψυχοπαίδης.
Η συνδυαστική παράσταση της όπερας «Δέσπω» του Παύλου Καρρέρ και της χορογραφίας «Ελληνικοί Χοροί» του Νίκου Σκαλκώτα που θα δούμε στη Λυρική Σκηνή επίσης θα υποστηριχθεί χορηγικά από την Τράπεζα Πειραιώς, όπως και η έκθεση «Εκ-Στάσεις: Απόπειρες Απεικόνισης της Ελευθερίας» που διοργανώνεται από το Ιδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού και το Ιδρυμα Κερκυραϊκής Κληρονομιάς.
«Η Ελευθερία απαιτεί αγώνες»
Υπεύθυνη των πολιτιστικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων του ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς, η κ. Αγγελική Μπούκη λέει στην «Κ» ότι οι βασικοί άξονες των δράσεων είναι «το οικουμενικό μήνυμα της Επανάστασης και η ανάδειξη του ιστορικού πλαισίου της μέσα στο οποίο ξέσπασε ο πόθος των Ελλήνων για την κατάκτηση της ελευθερίας, η επίδραση των ιδεών του ευρωπαϊκού διαφωτισμού, η ίδρυση και η δράση της Φιλικής Εταιρείας. Επίσης η συμβολή των Ελλήνων διανοουμένων της διασποράς και του ισχυρού κινήματος του φιλελληνισμού στην επιτυχία της Επανάστασης, ο ηρωισμός και η αυτοθυσία των αγωνιστών στον άνισο αγώνα με την οθωμανική αυτοκρατορία και η κατάθεση εποικοδομητικών προτάσεων για το αύριο της κοινωνίας σε όλες τις δραστηριότητές της».
«Εορταστικό, εκπαιδευτικό, που υποστηρίζει την έρευνα» χαρακτηρίζει το πρόγραμμα, εξειδικεύοντάς το, καθώς αποτελεί «φόρο τιμής σε εκείνους που εξεγέρθηκαν και διεκδίκησαν την ελευθερία», ενώ παράλληλα γίνεται «η διάχυση της ιστορικής γνώσης στη σχολική κοινότητα και στο ευρύ κοινό». Τέλος επιτυγχάνονται η «υποστήριξη ακαδημαϊκής και ερευνητικής κοινότητας στην έρευνα και η ανάδειξη νέων πηγών και συμπερασμάτων για την Επανάσταση». Σημειώνει δε ότι «το 1821 αποτελεί την ιστορική στιγμή της οριστικής διαμόρφωσης της εθνικής ταυτότητας και της ίδρυσης του ελληνικού εθνικού κράτους» και ότι στις δράσεις δίνεται έμφαση στην «αποτίμηση και κατανόηση της Ιστορίας της Επανάστασης πέρα από στερεότυπα και δογματισμούς». Οταν τη ρωτάμε για το αποτύπωμα που θέλει να αφήσει το συγκεκριμένο πρόγραμμα στην ελληνική κοινωνία, η κ. Μπούκη απαντά: «Η γνώση της Ιστορίας του Αγώνα και η υπόμνηση ότι η Ελευθερία αποτελεί ύψιστο αγαθό και απαιτούνται αγώνες και θυσίες για την κατάκτηση και διατήρησή της».
Πηγή: Γ. Συκκά, Καθημερινή
Δεν υπάρχουν σχόλια