Χάλκινη προτομή του Ρωμαίου αυτοκράτορα Καλιγούλα ανακαλύφθηκε ξανά μετά από 200 χρόνια

Ο Καλιγούλας ήταν διαβόητος για τις σπάταλες δαπάνες του και τις φημολογούμενες σεξουαλικές παρεκτροπές του. [Credit: Συλλογή Schroder] Μια ...

Ο Καλιγούλας ήταν διαβόητος για τις σπάταλες δαπάνες του και τις φημολογούμενες σεξουαλικές παρεκτροπές του. [Credit: Συλλογή Schroder]

Μια χαμένη από καιρό χάλκινη προτομή του Ρωμαίου αυτοκράτορα Καλιγούλα, η οποία εξαφανίστηκε πριν από σχεδόν δύο αιώνες, ανακαλύφθηκε ξανά και θα εκτεθεί και πάλι στο Strawberry Hill House στο Twickenham, στο νοτιοδυτικό Λονδίνο. Το αξιοσημείωτο αυτό εύρημα ολοκληρώνει μια δεκαετή αναζήτηση με επικεφαλής τη δρα Silvia Davoli, επιμελήτρια του Strawberry Hill.

Η προτομή, η οποία αρχικά είχε χαριστεί στον Οράτιο Ουόλπολ, τον διάσημο συγγραφέα, αρθρογράφο και πολιτικό των Ουίγων, από τον Βρετανό απεσταλμένο στην Ιταλία, Χόρας Μαν εθεάθη για τελευταία φορά στο κοινό κατά τη διάρκεια της «Μεγάλης Πώλησης» του 1842. Η πώληση διέσπασε το μεγαλύτερο μέρος της πολύτιμης συλλογής του Ουόλπολ σε ιδιωτικά χέρια, οδηγώντας στην εξαφάνιση της προτομής για 182 χρόνια. Ο Μαν είχε υποστηρίξει ότι το γλυπτό ήταν μεταξύ των πρώτων αντικειμένων που ανασκάφηκαν από τα ερείπια του Ηράκλειου (Herculaneum), της ρωμαϊκής πόλης που εξαφανίστηκε από τον Βεζούβιο το 79 μ.Χ..

Ο Γουόλπολ, ο οποίος κατασκεύασε το Strawberry Hill House το 1749, θεωρούσε τη χάλκινη προτομή ως ένα από τα κορυφαία κοσμήματα της συλλογής του. Ωστόσο, μετά τον θάνατό του το 1797, το γλυπτό άλλαξε αρκετές φορές χέρια. Τον 19ο αιώνα, μάλιστα, αναγνωρίστηκε λανθασμένα ως απεικόνιση του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Τα ίχνη της ιδιοκτησίας οδήγησαν τελικά στην επενδυτική εταιρεία Schroders, όπου η προτομή παρέμεινε απαρατήρητη.

Το χάλκινο κεφάλι έχει ύψος μόλις 13 εκατοστά. [Credit: Συλλογή Schroder]

Η ανακάλυψη της Δρ Davoli ήρθε ενώ προετοίμαζε μια έκθεση για το κυνήγι θησαυρού στο Strawberry Hill. «Ήμουν τόσο χαρούμενη όταν τελικά είδα τον μπρούντζο και έκανα τη σύνδεση», δήλωσε η Davoli. Ταίριαξε ένα σχέδιο που είχε παραγγείλει ο Ουόλπολ τη δεκαετία του 1780 με ένα χάλκινο κεφάλι που περιλαμβανόταν στην απογραφή της συλλογής Schroder. Το σχέδιο, που δημιουργήθηκε από τον γνωστό καλλιτέχνη Τζον Κάρτερ, κατέγραφε τις μοναδικές λεπτομέρειες των θησαυρών του Γουόλπολ, συμπεριλαμβανομένων των φλεβών στη μαρμάρινη πλίνθο Portoro που στήριζε την προτομή.

Ο Rupert Harris, συντηρητής μετάλλων με έδρα το Λονδίνο, επιβεβαίωσε ότι η σύνθεση του μπρούντζου συνάδει με αντικείμενα ηλικίας 2.000 ετών. Περαιτέρω επικύρωση ήρθε από τον Δρ Dietrich Boschung, ειδικό στην αυτοκρατορική ρωμαϊκή εικονογραφία από το Πανεπιστήμιο της Κολωνίας. «Είμαι πεπεισμένος ότι είναι ο Καλιγούλας», παρατήρησε ο Boschung, δείχνοντας τις ασημένιες επενδύσεις στα μάτια της προτομής, μια συνήθης πρακτική για τους Ρωμαίους αυτοκράτορες.

Παρά την επιβεβαίωση, οι πρώτες εξετάσεις της Δρ Caterina Badan, επιμελήτριας της Συλλογής Schroder, υποδηλώνουν ότι η προτομή μπορεί να είναι ένα αναγεννησιακό κομμάτι που με κάποιο τρόπο συνδέθηκε με την ανασκαφή του Ηράκλειου τον 17ο αιώνα. Η υπόθεση αυτή θα διερευνηθεί περαιτέρω στην επερχόμενη έκθεση, η οποία θα περιλαμβάνει μεταλλουργική ανάλυση της προτομής και απόψεις ειδικών για την προέλευσή της.

Χάλκινη προτομή του Καλιγούλα. [Credit: Συλλογή Schroder]

Ο Καλιγούλας, ο οποίος ανέβηκε στο θρόνο στα 24 του το 37 μ.Χ., ήταν διαβόητος για τις σπάταλες δαπάνες του και τις φημολογούμενες σεξουαλικές παρεκτροπές του, συμπεριλαμβανομένων αιμομικτικών σχέσεων με τις αδελφές του. Η σύντομη βασιλεία του έληξε απότομα όταν δολοφονήθηκε από την ίδια του την πραιτοριανή φρουρά. Παρά τη διαπόμπευσή του, ο Καλιγούλας παραμένει μια γοητευτική φιγούρα, που ενέπνευσε πολυάριθμα έργα στη λογοτεχνία, τον κινηματογράφο και την τέχνη.

Η εκ νέου ανακάλυψη της προτομής αποτελεί σημαντική προσθήκη στον μικρό αριθμό χάλκινων απεικονίσεων του Καλιγούλα που έχουν βρεθεί, καθώς είναι γνωστό ότι υπάρχουν λίγες από αυτές, μεταξύ των οποίων και έργα που βρίσκονται στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης.

Η Δρ Davoli δήλωσε: «Η ανακάλυψη της κεφαλής του Καλιγούλα, ενός από τους πιο πολύτιμους θησαυρούς του  Ουόλπολ, είναι πραγματικά ένα συναρπαστικό γεγονός. Κάθε αντικείμενο που ανακτάται ανοίγει τις πόρτες σε νέες υποθέσεις, βοηθώντας μας να κατανοήσουμε καλύτερα τη μυστική ζωή των αντικειμένων και τις κινήσεις τους μέσα στους αιώνες».

Η προτομή θα αποτελέσει κεντρικό κομμάτι της έκθεσης «Η τέχνη του κυνηγιού θησαυρών», που εγκαινιάζεται στο Strawberry Hill House στις 28 Ιουνίου.

Πηγή: Archaeology News