Κτήριο στην Κω της εποχής της Ιταλοκρατίας όπου σήμερα στεγάζεται το Αρχαιολογικό Μουσείο Το ελληνικό παραθαλάσσιο τοπίο ως αντικείμεν...
Κτήριο στην Κω της εποχής της Ιταλοκρατίας όπου σήμερα στεγάζεται το Αρχαιολογικό Μουσείο |
Το ελληνικό παραθαλάσσιο τοπίο ως αντικείμενο προς πώληση. Ο πολεοδομικός σχεδιασμός των Ιταλών κατακτητών στα Δωδεκάνησα. Τα ελληνικά κοινοβούλια και οι διαφορετικές εκδοχές κοινοβουλευτισμού. Το λευκό των οικισμών του Αιγαίου, που δεν ήταν λευκό.
Και, εν τέλει, έχουν τα κτήρια πολιτικές πεποιθήσεις;
Δημοκρατία και Αρχιτεκτονική. Μια σχέση ιδιαίτερη, μια σχέση χιλιετιών, μια σχέση δύσκολη εξ αρχής για τη διερεύνησή της. «Είναι κοινός τόπος, ότι το να μιλάς για τη δημοκρατία είναι εξαιρετικά δύσκολο. Εξίσου δύσκολο είναι να μιλάς για την αρχιτεκτονική, για τον χώρο. Αλλά ο συνδυασμός τους εξακοντίζει τη δυσκολία», λέει η καθηγήτρια του Πολυτεχνείου Κρήτης, κυρία Αμαλία Κωτσάκη.
Παρ΄όλα αυτά, η ίδια αποδέχθηκε την πρόταση του Ιδρύματος της Βουλής για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, για τον συνδυασμό τους. Και έτσι έγινε.
Το πρώτο ψηλό κτήριο της Αθήνας, ο «Πύργος των Αθηνών» (1972) έργο των Βικέλα και Κυμπρίτη |
«Πόλη – Δημοκρατία – Αρχιτεκτονική» ήταν το θέμα, που διερευνήθηκε λοιπόν από τη Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πολυτεχνείου Κρήτης, σε συνεργασία με τον Φιλολογικό Σύλλογο Χανίων «Ο Χρυσόστομος». Και το αποτέλεσμα, μια έκδοση που μόλις κυκλοφόρησε σε ψηφιακή μορφή και σε επιστημονική επιμέλεια της Αμαλίας Κωτσάκη, αποτελεί την πολυσήμαντη κατάθεση των απόψεων διακεκριμένων επιστημόνων που πήραν μέρος.
Στόχος τους, η προσέγγιση στο κρίσιμο ερώτημα, κατά πόσον η αρχιτεκτονική και ο χώρος γενικότερα μπορεί να συμβάλει στην ενίσχυση της δημοκρατίας, αλλά και το αντίθετο, πώς δηλαδή η δημοκρατία επηρεάζει τη διαμόρφωση του χώρου, εστιάζοντας κυρίως στη νεότερη και τη σύγχρονη Ελλάδα.
Μαζί και πρωτότυπες έρευνες φοιτητών της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών για τις «Εκφράσεις ολοκληρωτισμού στη νεοελληνική αρχιτεκτονική και πόλη». Το θέμα, άλλωστε, απασχόλησε και σχετική ημερίδα που έγινε στα Χανιά.
«Η αρχιτεκτονική της δημοκρατίας περιλαμβάνει το σχολείο της υποχρεωτικής παιδείας, τη δημόσια βιβλιοθήκη, το μουσείο που συγκεντρώνει τα έργα τέχνης των ανθρώπων, το δικαστήριο στο οποίο αποδίδεται δικαιοσύνη, τη φυλακή που εξασφαλίζει την εφαρμογή του νόμου και το κοινοβούλιο, που ορίζει τον νόμο και κατευθύνει τη δημοκρατική λειτουργία της σύγχρονης πολιτείας. Σε αυτά τα κτίρια, και σε άλλα ενδεχομένως βρίσκεται η αρχιτεκτονική της δημοκρατίας», σημειώνει ο κ. Παναγιώτης Τουρνικιώτης, καθηγητής της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, ΕΜΠ.
Η λευκότητα του Αιγαίου, ο μύθος που άρχισε από το Μεσοπόλεμο για να επικρατήσει ολοκληρωτικά, Σαντορίνη |
Επτά κοινοβούλια, δηλαδή τις πρώτες Βουλές των Ελλήνων -του Ναυπλίου και της Αίγινας- την πρώτη Βουλή των Ελλήνων στην Αθήνα ως πρωτεύουσα του κράτους -τη λεγόμενη σήμερα Παλαιά Βουλή- το σημερινό Κοινοβούλιο στην Πλατεία Συντάγματος (Παλαιά Ανάκτορα) και επίσης την Κρητική Βουλή, την Ιόνιο Βουλή και τη Βουλή της Ηγεμονίας της Σάμου μελετά η κυρία Κωτσάκη, αναφορικά με τις αρχιτεκτονικές τους εκφράσεις στον ελληνικό χώρο.
Και το συμπέρασμά της, με βάση την αρχιτεκτονική τους, είναι ότι στεγάζουν διαφορετικές εκδοχές κοινοβουλευτισμού.
Πόσο δημοκρατικός είναι ο δημόσιος χώρος της πόλης και πόσο δημοκρατικός είναι ο τρόπος που φτιάχνουμε και ξαναφτιάχνουμε το κτισμένο περιβάλλον είναι το ερώτημα, που προσεγγίζει ο αρχιτέκτων- πολεοδόμος δρ. Λουκάς Τριάντης, αναφερόμενος στα «Αιτήματα δημοκρατίας στην κοινωνική παραγωγή του αστικού χώρου».
Υπάρχει λογοκρισία στην αναπαράσταση του αστικού τοπίου, είναι εξάλλου το ερώτημα της κυρίας Πηνελόπης Πετσίνη, δρ των Τεχνών και των Ανθρωπιστικών Επιστημών από το Πανεπιστήμιο του Derby UK.
Το κτήριο της Ιονίου Βουλής στην Κέρκυρα με νεοαναγεννησιακή όψη αλλά εσωτερική διάταξη που αποτελεί μικρογραφία της Βρετανικής Βουλής των Κοινοτήτων |
«Η επιβεβλημένη λευκότητα του Αιγαίου» των Στέλλα Αρχάκη, Αγγελική Μασμανίδου και Ελένη Τσίχλη, «Η “ανύψωση” της Αθήνας την περίοδο της δικτατορίας των συνταγματαρχών» από τις Κωνσταντίνα Γιαννάκη και Αθηνά Μπαντή και «Η υπενθύμιση του ελέγχου στην πόλη» από τους Λάζαρο Κολαξή και Ανδρέα Μυλούλη, «Το χωρικό αποτύπωμα του τουρισμού την περίοδο της δικτατορίας των συνταγματαρχών» των Σπύρου Ματσούκη, Θεοδώρας Μόσχου και Δάφνης Τσαγκατάκη-Τσιρίγγα είναι εξάλλου μερικές ακόμη από τις προσεγγίσεις στο θέμα.
Να σημειωθεί ότι η έκδοση διατίθεται ελεύθερα σε μορφή PDF από την ιστοσελίδα του Ιδρύματος της Βουλής.
Πηγή: Μ. Θερμού, MonoNews
Δεν υπάρχουν σχόλια