Το μουσικό σύνολο «Χρυσέα Φόρμιγξ» στον αρχαιολογικό χώρο της Βραυρώνας παρουσιάζει αρχαία ελληνική μουσική και μπαρόκ συνθέσεις. (Φωτ. Κωστ...
 |
| Το μουσικό σύνολο «Χρυσέα Φόρμιγξ» στον αρχαιολογικό χώρο της Βραυρώνας παρουσιάζει αρχαία ελληνική μουσική και μπαρόκ συνθέσεις. (Φωτ. Κωστής Φαραζουλής) |
Όλα ξεκίνησαν από μία απορία: πώς ακουγόταν άραγε η αρχαία ελληνική μουσική; Πώς παιζόταν και πώς γινόταν αντιληπτός ο ήχος από τους ακροατές; Αυτή η δημιουργική περιέργεια ήταν που ώθησε τον μουσικό Νίκο Ξανθούλη να ασχοληθεί με την αρχαία ελληνική μουσική, μελετώντας τα βιβλία στην αρχή, ερευνώντας τις αγγειογραφίες μετά και, τέλος, δοκιμάζοντας να δώσει «φωνή» σε μια αρχαία επτάχορδη λύρα.
Αυτό το τολμηρό «ταξίδι», όπως το ονομάζει, ξεκίνησε όταν ήταν 18 χρόνων και είχε μια κορυφαία στιγμή με τη σύνθεση της μουσικής για την τραγωδία «Ευμενίδες», το 2004, χρησιμοποιώντας ανακατασκευασμένα αρχαία ελληνικά όργανα. Και η πορεία συνεχίζεται, πλούσια και ενδιαφέρουσα, με συνοδοιπόρους το μουσικό σύνολο «Χρυσέα Φόρμιγξ», στο οποίο ο ίδιος παίζει αρχαία λύρα, επιμελείται το πρόγραμμα και τις μουσικές διασκευές.
Η συζήτηση με τον δρα Νίκο Ξανθούλη, σολίστα και συνθέτη –επί 25 χρόνια πρώτη τρομπέτα στην ορχήστρα της ΕΛΣ και πλέον επιστημονικό συνεργάτη της Ακαδημίας Αθηνών– γίνεται με αφορμή τη σειρά συναυλιών «Ήχοι αρχαίοι - Μουσικές του σήμερα», που παρουσιάστηκαν σε αρχαιολογικούς χώρους, με την υποστήριξη της ΕΛΣ στο πλαίσιο του προγράμματος του ΥΠΠΟ «Όλη η Ελλάδα, ένας πολιτισμός». Όλες είχαν επιτυχία, και μάλιστα υπήρξε ενδιαφέρον για εμφανίσεις στην Ιταλία. Το πάθος του για την αρχαία ελληνική μουσική αποδίδει πλέον καρπούς. «Αφού μελέτησα χρόνια», μας λέει, «αποφάσισα να προχωρήσω από το ερευνητικό στάδιο στην πράξη. Χρωστώ τη λύρα μου στον Νικόλα Μπρας, που είναι κατασκευαστής μουσικών οργάνων. Διάβασε πολύ και μετά, σύμφωνα με τα αρχαία πρότυπα, μου έφτιαξε αυτή την “κιθάρα” με την οποία εξακολουθώ να παίζω έως σήμερα. Είναι κατασκευασμένη από ξύλο σε σχήμα καύκαλου χελώνας.
Την έμαθα σιγά σιγά, σαν ένα σύγχρονο όργανο, με τεχνικές που άντλησα μελετώντας περισσότερες από 2.500 αγγειογραφίες».
Η αρχαία ελληνική λύρα, παρότι χάθηκε για πάνω από 1.600 χρόνια, διαπέρασε ως ιδέα τόσο την ευρωπαϊκή μουσική δημιουργία όσο και τη μουσική τέχνη της Εγγύς Ανατολής.
Στην παράσταση αναβιώνει μέσα από τους ήχους των χορδών της και συνομιλεί αφενός με ένα βιολί (Ζήσιμος Σουλκούκης) και ένα τσέλο (Μιχάλης Πορφύρης) και αφετέρου με τον ελληνικό λόγο, επιμένοντας να αναζητεί την αρμονία του σύμπαντος σε μουσικές αρχαίες και νεότερες. «Αυτή είναι η πρώτη φορά μετά 16 αιώνες όπου η λύρα “μιλάει” με δυτικά όργανα δίνοντας μια νέα διάσταση στον διάλογο μεταξύ του παρελθόντος και του παρόντος», επισημαίνει ο συνθέτης. «Η λύρα συνδέει το βιολί και το τσέλο, και μαζί με την ανθρώπινη φωνή, ένα όργανο αιώνιο που δεν αγγίζει ο χρόνος, καλύπτουμε όλη την έκταση της μουσικής», τονίζει και αναφέρεται στον καθοριστικό ρόλο που έχει η μέτζο σοπράνο Θεοδώρα Μπάκα στο μουσικό σύνολο.
Η «Χρυσέα Φόρμιγξ» φιλοξενείται στις 6/9 στο Αρχαιολογικό Μουσείο Χαλκίδας και στις 13/9 στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά. Είναι υποχρεωτική η προκράτηση θέσης στο digitalculture.gov.gr/.
Πηγή: Μ. Βασιλειάδου, Καθημερινή
Δεν υπάρχουν σχόλια