Επιστήμονες μελέτησαν τη μούμια του Φαραώ Αμενχοτέπ Α’ χωρίς να την ανοίξουν

Ομάδα ερευνητών με επικεφαλής την καθηγήτρια ακτινολογίας του Πανεπιστημίου του Καΐρου Σαχάρ Σαλίμ και τον διάσημο αιγυπτιολόγο και πρώην υπ...

Ομάδα ερευνητών με επικεφαλής την καθηγήτρια ακτινολογίας του Πανεπιστημίου του Καΐρου Σαχάρ Σαλίμ και τον διάσημο αιγυπτιολόγο και πρώην υπουργό αρχαιοτήτων της Αιγύπτου Ζάχι Χαουάς κατάφερε να δει το εσωτερικό της μούμιας του Φαραώ Αμενχοτέπ Α’ χωρίς να την αγγίξει κανείς.

Στολισμένη με λουλούδια και μαγευτικό ξύλινο προσωπείο, η μούμια ήταν τόσο εύθραυστη ώστε οι αρχαιολόγοι δεν τόλμησαν ποτέ να αποκαλύψουν προς μελέτη τα λείψανα. Κάπως έτσι, η μούμια έγινε η πρώτη μούμια Φαραώ που αν και βρέθηκε το 19ο αιώνα, δεν είχε ακόμη ανοιχθεί.

Χρησιμοποιώντας σύγχρονα τεχνολογικά μέσα οι ερευνητές δεν έκαναν καμία επεμβατική ενέργεια και δεν ξετύλιξαν τους επιδέσμους της μούμιας, ούτε αφαίρεσαν τη μάσκα του προσώπου. Πραγματοποίησαν μια τρισδιάστατη ηλεκτρονική τομογραφία, η οποία αποκάλυψε πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία για τον Αμενχοτέπ Α’ που ήταν Φαραώ της Αιγύπτου στο χρονικό διάστημα 1525-1504 π.Χ. Ο φόβος για ζημιές στη μούμια έχει οδηγήσει τους αρχαιολόγους στην απόφαση να μην προσπαθήσουν να κάνουν οποιαδήποτε επεμβατική κίνηση σε αυτή. Η τεχνική που χρησιμοποίησαν οι ερευνητές τους επέτρεψε να εντοπίσουν μια σειρά από ανατομικά και άλλα στοιχεία του φαραώ.

«Μέσω ψηφιακού ξετυλίγματος... της μούμιας και αφαιρώντας τα εικονικά στρώματα -τη μάσκα, τους επιδέσμους, την ίδια τη μούμια- καταφέραμε να μελετήσουμε με πρωτοφανή λεπτομέρεια αυτόν τον καλά διατηρημένο Φαραώ» εξηγεί η δρ Σαχάρ Σαλέεμ, καθηγήτρια ακτονολογίας στη σχολή Ιατρικής του πανεπιστημίου του Καΐρου και επικεφαλής της έρευνας.

Με δημοσίευση τους στην επιθεώρηση «Frontiers in Medicine» οι ερευνητές αναφέρουν ότι ο Αμενχοτέπ Α’ ήταν περίπου 35 ετών όταν πέθανε. Είχε ύψος 1,69, υγιή οδοντοστοιχία ενώ όπως φαίνεται είχε κάνει περιτομή. Μέσα στα υφάσματα μουμιοποίησης βρέθηκαν περίπου 30 φυλαχτά και ένα χρυσό ζωνάρι. Δεν βρέθηκαν κάποια στοιχεία (πληγές, ζημιές σε οστά κ.α.) που να υποδεικνύουν μια πιθανή αιτία θανάτου. Βρέθηκαν όμως κάποια τραύματα στη σορό τα οποία σύμφωνα με τους ερευνητές προκλήθηκαν από κάποιους που προσπάθησαν να συλήσουν τον τάφο και τη μούμια.

Credit: Dr Sahar Saleem/University of Cairo

Credit: Frontiers in Medicine

«Ο Αμενχοτέπ Α’ φαίνεται πως έμοιαζε στον πατέρα του» προσθέτει η Σάλεεμ. Είχε στενό πηγούνι και μικρή μύτη, σγουρά μαλλιά και ελαφρώς πεταχτά δόντια της άνω σιαγόνας, αποκαλύπτει η ίδια. Όπως παραδέχεται η Σαλέεμ, το εγχείρημα ήταν ιδιαζόντως συναρπαστικό, «σα να ξετυλίγεις ένα δώρο».

Το γεγονός ότι η μούμια βρίσκεται σε πολύ καλή κατάσταση δεδομένης της ηλικίας της αλλά και των προσπαθειών σύλησης σε συνδυασμό με την παρουσία δεκάδων φυλαχτών και κτερισμάτων πιστοποιεί κάποιες ιερογλυφικές αναφορές που αναφέρονται στο τι συνέβη σε αυτή.

Οι αναφορές αυτές κάνουν λόγο για ταριχευτές και ιερείς, οι οποίοι μερικούς αιώνες μετά τον αρχικό ενταφιασμό της μούμιας ασχολήθηκαν ξανά μαζί της. Όπως διαπιστώθηκε από την έρευνα οι μεν πρώτοι διόρθωσαν τις ζημιές που είχε υποστεί η μούμια από τους ληστές ενώ οι δεύτεροι φρόντισαν να επανατοποθετηθούν σωστά τα αντικείμενα που είχε μαζί του ο φαραώ στη τελευταία του κατοικία και για μεγαλύτερη ασφάλεια τον ενταφίασαν ξανά σε άλλο μέρος από το αρχικό. Για αυτό δεν γνωρίζουμε πλέον την αρχική τοποθεσία της ταφής του.

Οι ερευνητές γνωρίζοντας αυτές τις αναφορές φοβόντουσαν πριν ξεκινήσουν την έρευνα ότι οι ιερείς θα είχαν αποσπάσει τα αντικείμενα της μούμιας για να τα χρησιμοποιήσουν σε άλλες ταφές φαραώ ή υψηλών αξιωματούχων πρακτική που ακολουθούνταν συχνά στην αρχαία Αίγυπτο. Όπως αποδείχτηκε στην περίπτωση του Αμενχοτέπ Α’ αυτό δεν συνέβη και ανάμεσα στα αντικείμενα που υπάρχουν στη μούμια του είναι και μια χρυσή ζώνη.

Credit: Frontiers in Medicine

Ο Αμενχοτέπ Α’ κυβέρνησε την Αίγυπτο για περίπου 21 χρόνια, μεταξύ 1525 και 1504 π.Χ. Ήταν ο δεύτερος βασιλιάς της 18ης Δυναστείας και κατά τη διάρκεια της ήρεμης βασιλείας του χτίστηκαν πολλοί ναοί.

Ο ίδιος ο τάφος του Φαραώ δεν βρέθηκε ποτέ. Αντ'αυτού η μούμια του ανακαλύφθηκε το 1881 σε περιοχή του Λούξορ που είναι γνωστό πως αξιωματούχοι της 21ης Δυναστείας έκρυβαν μούμιες βασιλέων και ευγενών για να τις προστατεύσουν από τους ληστές.

Διαβάστε εδώ τη σχετική επιστημονική δημοσίευση.

Πηγή: Ναυτεμπορική, LiFO