Βεζούβιος challenge: Δίνουν 250.000 δολ. σε όποιον μπορέσει να αποκρυπτογραφήσει παπύρους 2.000 ετών

Τμήματα των παπύρων Herculaneum Επιστήμονες προσφέρουν κάτι παραπάνω από 230.000 ευρώ σε όποιον ή όποια καταφέρει να διαβάσει πάπυρους 2.000...

Τμήματα των παπύρων Herculaneum

Επιστήμονες προσφέρουν κάτι παραπάνω από 230.000 ευρώ σε όποιον ή όποια καταφέρει να διαβάσει πάπυρους 2.000 ετών, που… καψαλίστηκαν κατά τη διάρκεια της έκρηξης του Βεζούβιου.

Οι ιστορικοί ελπίζουν να αποκρυπτογραφήσουν σύντομα κείμενα αρχαίων φιλοσόφων και ποιητών που θάφτηκαν και απανθρακώθηκαν ως ένα βαθμό μετά τη φονική έκρηξη του Βεζούβιου το 79 μ.Χ., που κατέστρεψε την Πομπηία και το γειτονικό Ηράκλειο. 

Στο πλαίσιο αυτό, ο πρώην διευθύνων σύμβουλος της GitHub, Νατ Φρίντμαν ξεκίνησε έναν διαγωνισμό με τίτλο «Βεζούβιος challenge»: Όποιος αποκρυπτογραφήσει τους παπύρους, γνωστούς ως Herculaneum, χρησιμοποιώντας μεταξύ άλλων μηχανική μάθηση, θα κερδίσει 250.000 δολάρια. 

[Credit: Bartolino & Alessia Cedola / Scientific Reports]

Οι πάπυροι βρίσκονταν στη βιβλιοθήκη μιας πολυτελούς έπαυλης που κάποτε ανήκε στον πεθερό του Ιουλίου Καίσαρα. Ωστόσο, η έκρηξη του ηφαιστείου του Βεζούβιου και η επακόλουθη καταστροφή κατέστησε τα περισσότερα χειρόγραφα εξαιρετικά δυσανάγνωστα. Η έπαυλη ανακαλύφθηκε τυχαία από έναν αγρότη περί το 1750. 

Αν και η θερμότητα της έκρηξης απανθράκωσε τους παπύρους του Herculaneum, τους διατήρησε επίσης για σχεδόν 2.000 χρόνια στο υπέδαφος. Περίπου 600 εναπομείναντες πάπυροι μπορούν να ξετυλιχθούν με τη χρήση ακτίνων Χ και η ομάδα των ερευνητών που ασχολείται με το πρότζεκτ απευθύνει παγκόσμιο κάλεσμα για να «λύσει αυτό το αρχαίο παζλ».

Για χρόνια, το περιεχόμενο των εγγράφων αυτών παρέμενε μυστήριο, καθώς επιστήμονες φοβόντουσαν ακόμη και να τα ξεδιπλώσουν.

Οι εποχές, όμως, άλλαξαν και τώρα μια ομάδα ερευνητών αποφάσισε να προχωρήσει σε αυτό τον… περίεργο διαγωνισμό, αφού πρώτα απέδειξε ότι ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να διαβάσει γράμματα και σύμβολα από τα χειρόγραφα, αξιοποιώντας απεικονίσεις ακτινών Χ.

Στις αρχές του 2023, οι επιστήμονες διέκριναν με επιτυχία γράμματα και σύμβολα των παπύρων μέσω ακτίνων Χ υψηλής ανάλυσης και με τη βοήθεια μοντέλου τεχνητής νοημοσύνης. Έτσι, απέδειξαν ότι η αποκρυπτογράφησή τους είναι δυνατή χωρίς να αγγίξουν ή να καταστρέψουν το εύθραυστο χαρτί.

Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά τη διάρκεια της διαδικασίας απεικόνισης, η τεχνητή νοημοσύνη κατάφερε να εντοπίσει ακόμη και χαρακτήρες που ήταν κρυμμένοι μέσα σε στρώματα παπύρου.

«Έχουμε δείξει πώς να διαβάσει κάποιος το μελάνι» λέει ο επικεφαλής της έρευνας Μπρεντ Σιλς, από το πανεπιστήμιο του Κεντάκι.

«Αυτό μας επιτρέπει να αποκαλύψουμε το 50,70 ίσως και το 80% της συλλογής. Εμείς χτίσαμε στη “βάρκα”. Τώρα θέλουμε τον κόσμο να μπει σε αυτή τη βάρκα και να ταξιδέψουμε μαζί» υπογράμμισε ο ίδιος.

Οι επιστήμονες σκοπεύουν να μοιραστούν με την ανθρωπότητα το λογισμικό που χρησιμοποίησαν για να διαβάσουν τους δύο τυλιγμένους παπύρους αλλά και άλλα τρία κομμάτια χειρόγραφων ενώ θα δημοσιοποιήσουν και χιλιάδες 3D απεικονίσεις ακτινών X.

Και ελπίζουν ότι ερευνητικές ομάδες από άλλες μεριές του πλανήτη θα θελήσουν να τους βοηθήσουν να βελτιώσουν το λογισμικό τους, ώστε τελικώς να καταφέρουν να επιτύχουν το στόχο τους.

«Ξεκινάμε αυτό το διαγωνισμό για να καταφέρουμε να βελτιωθούμε και να διαβάσουμε μεγαλύτερο μέρος του κειμένου» τόνισε ο Σιλς.

Πηγή: LiFO, CNN