Χρυσός και ελεφαντόδοντο από ναυάγιο του 14ου π.Χ. αιώνα

Χάλκινη γυναικεία φιγούρα Προϊόντα και εμπορεύματα από εννέα διαφορετικούς πολιτισμούς, από τη Σικελία στα δυτικά ως τη Μεσοποταμία στ...

Μία τρίαινα αναδύεται από τη λίμνη της Νίκαιας

Ουαλία: Μυστηριώδες μεσαιωνικό νεκροταφείο αποκαλύπτει μυστικά γυναικών και πλούτου

Χάλκινη γυναικεία φιγούρα

Προϊόντα και εμπορεύματα από εννέα διαφορετικούς πολιτισμούς, από τη Σικελία στα δυτικά ως τη Μεσοποταμία στα ανατολικά μετέφερε το πλοίο του τέλους του 14ου π. Χ. αιώνα, που είχε ναυαγήσει στην ανατολική ακτή του Ουλουμπουρούν (Μεγάλου Ακρωτηρίου) στην περιοχή της Αντάλιας στη νότιο - δυτική Τουρκία. Τεράστια και η επιχείρηση λοιπόν, που κράτησε χρόνια, οργανώθηκε στη σύγχρονη εποχή για την έρευνα αυτού του ναυαγίου, το οποίο έδωσε πλούσια και εντυπωσιακά ευρήματα. 

Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον έτσι να παρακολουθήσει κανείς την διάλεξη του τούρκου καθηγητή Ενάλιας Αρχαιολογίας κ. Τσεμάλ Πουλάκ με θέμα: «Φέρνοντας στο φως το αρχαιότερο ποντοπόρο πλοίο - Ναυάγιο της Ύστερης Εποχής του Χαλκού στο Ουλουμπουρούν της Τουρκίας», που θα δοθεί στο Μουσείο Ακρόπολης στις 14 Μαρτίου, ώρα 19.00. Διοργανωτής είναι ο Εκδοτικός οίκος Μέλισσα, που καθιερώνει από φέτος - και κάθε άνοιξη - σειρά ετήσιων διαλέξεων στη μνήμη του ιδρυτή του, Γιώργου Ραγιά με προσκεκλημένους επιστήμονες διεθνούς κύρους και με θέματα της ελληνικής ιστορίας, τέχνης και αρχιτεκτονικής διαμέσου των αιώνων, όπως και οι τομείς που καλύπτει ο εκδοτικός οίκος. Τον ομιλητή θα προλογίσει ο ομ. καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Χρίστος Ντούμας.

Το καλοκαίρι του 1982 εντοπίσθηκε από σφουγγαρά της περιοχής το γνωστό ως «Ναυάγιο του Ουλουμπουρούν» στο βυθό της ανατολικής ακτής του Μεγάλου Ακρωτηρίου και από το 1984 ως το 1992 πραγματοποιήθηκαν έντεκα αρχαιολογικές επιχειρήσεις και 22.413 (!) καταδύσεις, προκειμένου να έρθει πλήρως στο φως, μέσα από τα νερά της Μεσογείου ένα από τα εντυπωσιακότερα υποβρύχια ευρήματα της Ύστερης Εποχής του Χαλκού.

Την έρευνα πραγματοποίησε το Ινστιτούτο Ενάλιας Αρχαιολογίας ένας διεθνής οργανισμός που ιδρύθηκε ακριβώς το 1984, αρχικώς υπό την καθοδήγηση του ιδρυτή του, καθηγητή Τζόρτζ Μπας ενώ από το 1985 ως το 1994 διευθυντής των αρχαιολογικών ερευνών στο Ινστιτούτο διετέλεσε ο Τσεμάλ Πουλάκ.

Κοπτήρες και κυνόδοντες ιπποπόταμου

Χρυσό επίρραπτο κόσμημα

Λαβή από ελεφαντόδοντο σε σχήμα γυναίκας ακροβάτιδας

Χάντρες από φαγεντιανή και αχάτη

Από λιμάνι της Κύπρου ή της Συροπαλαιστίνης είχε αποπλεύσει το πλοίο το 1305 π. Χ. όπως έδειξε το φορτίο του. Χωρίς αμφιβολία μάλιστα, όταν βυθίστηκε, έπλεε στα δυτικά της Κύπρου με τελικό προορισμό την Ρόδο πιθανώς, που εκείνη την εποχή ήταν ένα σημαντικό διαμετακομιστικό κέντρο στο Αιγαίο.

Πλήθος υπήρξαν τα ευρήματα της έρευνας του ναυαγίου, που σήμερα φυλάσσονται στο Μουσείο Υποβρύχιας Αρχαιολογίας της πόλης του Μπόντρουμ (Αλικαρνασός) ακόμη και τμήματα του ίδιου του πλοίου. Αντικείμενα από χρυσό, χαλκό, ελεφαντόδοντο, φαγεντιανή, αχάτη, πηλό περιλαμβάνονται ανάμεσά τους.

Σκήπτρο από ηφαιστεικό υλικό

Κεραμεικά λυχνάρια από την Κύπρο

Η ανασκαφή στο σκαρί του πλοίου

Πάπια από ελεφαντόδοντο

Με την ολοκλήρωση πάντως, της επιτόπιας αρχαιολογικής έρευνας το 1994 στο βυθό του Ουλουμπουρούν, οι προσπάθειες των ειδικών εστιάζονται έκτοτε στη συντήρηση, τη μελέτη και την ανάλυση δειγμάτων στο εργαστήριο συντήρησης του Μουσείου.

Ο κ. Τσεμάλ Πουλάκ εξάλλου, απόφοιτος του Πανεπιστημίου του Βοσπόρου, διδάκτωρ του Texas Α & Μ University και αναπληρωτής καθηγητής Ενάλιας Αρχαιολογίας στο ίδιο πανεπιστήμιο ειδικεύεται στην Εποχή του Χαλκού και συγκεκριμένα στους τομείς της ναυσιπλοΐας, της εμπορικής ναυτιλίας και της τεχνολογίας.


Πηγή: Μ. Θερμού, Το Βήμα