Ουκρανία: Γυναικεία ειδώλια ηλικίας 5000 ετών βρέθηκαν σε μια σπηλιά

Γυναικεία ειδώλια που βρέθηκαν σε προηγούμενες ανασκαφές στο σπήλαιο Verteba. Φωτογραφία: Mykhailo Sokhatskyi Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν πέντ...

Γυναικεία ειδώλια που βρέθηκαν σε προηγούμενες ανασκαφές στο σπήλαιο Verteba. Φωτογραφία: Mykhailo Sokhatskyi

Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν πέντε πήλινα γυναικεία ειδώλια κρυμμένα μέσα σε μια τρύπα σε έναν τοίχο στο σπήλαιο Verteba, στην περιοχή Borshchiv της δυτικής Ουκρανίας.

Τελετουργικός θησαυρός που βρέθηκε στο σπήλαιο Verteba και χρονολογείται πριν από περίπου 5.000 χρόνια φωτίζει την τελετουργική ζωή του μυστηριώδους πολιτισμού Κουκουτένι-Τριπιλίαν.

Αυτά τα στυλιζαρισμένα ειδώλια, που χρονολογούνται στην πρώτη χιλιετία π.Χ., έχουν συνδεθεί με τον πολιτισμό Κουκουτένι-Τριπιλίαν, ο οποίος κυριάρχησε σε μεγάλο τμήμα της Ανατολικής Ευρώπης κατά την Ύστερη Νεολιθική περίοδο και την Εποχή του Χαλκού (6.000 έως 2.750 π.Χ.).

Το σπήλαιο Vertaba περιέχει έως και 8 χιλιόμετρα περασμάτων που χρησιμοποιούνταν ως Ιερό από τους κατοίκους της περιοχής.

Γυναικεία ειδώλια που βρέθηκαν σε προηγούμενες ανασκαφές στο σπήλαιο Verteba. [Credit: Mykhailo Sokhatskyi]

Οι ανακαλύψεις έγιναν τον Μάρτιο από αρχαιολόγους του Μουσείου Τοπικής Ιστορίας Borschivskyy στην Ουκρανία, με επικεφαλής τον Sokhatskyi Mykhailo, κορυφαίο μελετητή του συγκεκριμένου πολιτισμού και διευθυντή του μουσείου.

Ο πολιτισμός Κουκουτένι-Τριπιλίαν είναι γνωστό ότι ήταν ιδιαίτερα ανεπτυγμένος για την εποχή του, την Ύστερη Νεολιθική και τη Χαλκολιθική. Μερικοί από τους οικισμούς τους ήταν εξαιρετικά μεγάλοι: έκτρεφαν οικόσιτα ζώα και είχαν αναπτύξει αγγειοπλαστική και μεταλλουργική ικανότητα.

Κάθε μεμονωμένη τοποθεσία κατοικίας είχε διάρκεια ζωής περίπου 60 έως 80 έτη και η τακτική καταστροφή ή καύση οικισμών ήταν μια μυστηριώδης πτυχή του συγκεκριμένου πολιτισμού. Οι αρχαιολόγοι εξακολουθούν να συζητούν τον λόγο πίσω από την πυρπόληση αυτών των οικισμών.

Οι θρησκευτικές πρακτικές των κατοίκων είναι ελάχιστα κατανοητές και τα παραδείγματα κεραμικών που ανακαλύφθηκαν είναι εξαιρετικά σπάνια. Οι αρχαιολόγοι που ανασκάπτουν στο σπήλαιο Verteba, από την άλλη πλευρά, ανακάλυψαν ένα τεράστιο πήλινο αγγείο αποθήκευσης που περιέχει λευκό οργανικό υλικό (δεν έχει ακόμη αναλυθεί).

Τα ειδώλια πιθανότατα χρησιμοποιούνταν σε τελετουργίες. Αυτά τα ειδώλια έχουν αναγνωριστεί από τους αρχαιολόγους ως τοτέμ, τα οποία είναι ιερά αντικείμενα που μπορούν να προστατεύσουν τους ανθρώπους από βλάβες. Στην περίπτωση αυτή, τα ειδώλια τοποθετήθηκαν μέσα στον τοίχο του σπηλαίου και καλύφθηκαν με μια ασυνήθιστη σφραγίδα για εξίσου αινιγματικούς λόγους.

Όμορφα διακοσμημένα αγγεία που βρέθηκαν στο Σπήλαιο Βερτέμπα.
[Credit: Mykhailo Sokhatskyi]

«Τα γυναικεία ειδώλια δεν είναι σπάνια στα περιβάλλοντα του συγκεκριμένου πολιτισμού και οι θησαυροί ειδωλίων είναι γνωστοί», επιβεβαίωσε ο Sokhatskyi Mykhailo, μελετητής του πολιτισμού Κουκουτένι-Τριπιλίαν και διευθυντής του Μουσείου Τοπικής Ιστορίας Borschivskyy, σε μια συνέντευξη που δημοσιεύτηκε στη Haaretz. «Αλλά αυτά ήταν προστατευμένα από τους χαυλιόδοντες ενός αγριογούρουνου». Τόνισε ότι αυτή η διευθέτηση ήταν μοναδική, αφού δεν έχει ξαναφανεί σε κανέναν αρχαιολογικό χώρο της Ανατολικής Ευρώπης.

Τα υπολείμματα κάπρου είναι γενικά σπάνια ευρήματα στους συγκεκριμένους αρχαιολογικούς χώρους. Αν και ορισμένοι τάφοι της Πρώιμης και Μέσης Περιόδου του πολιτισμού Κουκουτένι-Τριπιλίαν περιείχαν τους χαυλιόδοντές τους, οι τελετουργίες αυτού του πολιτισμού φάνηκε να επικεντρώνονταν περισσότερο σε εξημερωμένα ζώα όπως βοοειδή, πρόβατα, κατσίκες και σκύλους. Συνήθως, οι αρκούδες ή τα ελάφια χρησιμοποιούνταν για να αναπαραστήσουν άγρια ζώα.

Ο αρχαιολόγος εξηγεί ότι ο χώρος του Verteba είναι «όψιμος χώρος του πολιτισμού Κουκουτένι-Τριπιλίαν» και ότι αυτό το εύρημα είναι μοναδικό σε αυτό το πλαίσιο. Στο σπήλαιο Verteba, η ομάδα ανακάλυψε κοσμήματα και εργαλεία (για την παραγωγή κεραμικής) από δόντια κάπρου, καθώς και ένα μικρό πήλινο ειδώλιο κάπρου το 2016.

Ο κάπρος μπορεί να έπαιξε σημαντικό ρόλο για τους ανθρώπους στο σπήλαιο για κάποιο λόγο. Ο Sokhatskyi σημείωσε ότι οι κάτοικοι είχαν τη συνήθεια να ανασταίνουν παλιές πολιτιστικές παραδόσεις. Ήταν γνωστό ότι επαναχρησιμοποιούσαν περιοδικά ύφη διακόσμησης κεραμικής και ο αρχαιολόγος εικάζει ότι κάποιο κατάλοιπο μιας αρχαίας λατρείας κάπρου μπορεί να είχε διατηρηθεί από τους ανθρώπους που κατέλαβαν το σπήλαιο Verteba.

Πηγή: ArkeoNews