Το σχέδιο του Γουλιέλμο Κάτσια (Μονκάλβο) «Ο άγιος Diego de Alcala σε έκσταση με την Αγία Τριάδα και σύμβολα του πάθους», της Εθνικής Πινακο...
 |
| Το σχέδιο του Γουλιέλμο Κάτσια (Μονκάλβο) «Ο άγιος Diego de Alcala σε έκσταση με την Αγία Τριάδα και σύμβολα του πάθους», της Εθνικής Πινακοθήκης. Δεξιά, το παρόμοιο σχέδιο όπως βρέθηκε μετά την κλοπή του 2012, σε οίκο δημοπρασιών στη Φλωρεντία το 2019. |
Η αυλαία στη δευτεροβάθμια δίκη για την κλοπή του 2012 στην Εθνική Πινακοθήκη έπεσε την περασμένη Τετάρτη, με την καταδίκη σε κάθειρξη πέντε ετών του καθ’ ομολογίαν δράστη. Πέρα από τις αναφορές στους ανευρεθέντες πίνακες του Πικάσο και του Μοντριάν, κατά την ακροαματική διαδικασία επισημάνθηκε ξανά και η πτυχή της υπόθεσης που σχετίζεται με το τρίτο κλοπιμαίο, το οποίο δεν ανακτήθηκε, ένα σχέδιο των αρχών του 17ου αιώνα του Ιταλού ζωγράφου Γουλιέλμο Κάτσια (Μονκάλβο).
Ο δράστης ισχυρίστηκε ότι κατά τη διαφυγή του κόπηκε από γυαλιά, σκούπισε με το σχέδιο το ματωμένο χέρι του και όταν έπειτα διαπίστωσε ότι αυτό κομματιάστηκε το πέταξε στη λεκάνη μιας τουαλέτας. Στη δευτεροβάθμια δίκη, ο δικηγόρος και συλλέκτης έργων τέχνης Στέλιος Γκαρίπης, καταθέτοντας ως μάρτυρας, αναφέρθηκε στην ψηφιακή ανάλυση που είχε γίνει το 2021 από τον Ερικ Πόστμα, καθηγητή Τεχνητής Νοημοσύνης στο Πανεπιστήμιο Tilburg της Ολλανδίας, σχετικά με το επίμαχο σχέδιο και ένα έργο που αποσύρθηκε από δημοπρασία στη Φλωρεντία τον Σεπτέμβριο 2019. Από την ανάλυση των εικόνων είχε διαπιστωθεί ότι ήταν σχεδόν πανομοιότυπα, ενώ σημειώθηκε ότι η ελάχιστη απόκλιση μεταξύ τους έγκειτο στο ότι οι φωτογραφίες είχαν ληφθεί από άλλο ύψος, οπτική γωνία και φωτισμό.
Το έργο είχε εντοπιστεί αρχικά από την ιστορικό τέχνης Σερένα ντ’ Iτάλια, η οποία ενημέρωσε τη συνάδελφό της Μαριλένα Κασιμάτη, ιστορικό τέχνης και πρώην επιμελήτρια της Εθνικής Πινακοθήκης (1984-2017). Εκείνη ανέφερε τότε ότι μετά την κλοπή το έργο υπέστη αλλοίωση με σκοπό τη σύγχυση και την πιθανή πώλησή του, ενημέρωσε την ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού και προσφέρθηκε να ταξιδέψει στην Ιταλία για αυτοψία, κάτι που τελικά δεν συνέβη καθώς δεν εστάλη Ελληνας ειδικός. Το θέμα είχε δημοσιευθεί από την «Κ» το 2020.
Στη δίκη ο κ. Γκαρίπης επισήμανε την ασυνήθιστη διαδρομή που ακολούθησε το σχέδιο της δημοπρασίας και τόνισε την ανάγκη ανάκτησης και εξέτασής του. Σύμφωνα με έγγραφα των ιταλικών αρχών, τελικά το αγόρασε ένας Ιταλός εκτιμητής, έναντι 600 ευρώ. Το σχέδιο φέρεται να ανήκε σε Ιταλό πρώην δικηγόρο, ο οποίος υποστήριξε ότι το αγόρασε προς 350 ευρώ από τη βόρεια Ιταλία, χωρίς να προσκομίσει παραστατικό. Πριν από την απόσυρση του έργου από τη δημοπρασία, επικοινώνησε με τον οίκο δημοπρασιών ένας Ιταλός ιστορικός τέχνης και ερευνητής, ο οποίος αρχικά θεώρησε ότι το έργο μπορεί να ήταν ίδιο με εκείνο που είχε κλαπεί. Επειτα έκρινε ότι τα έργα δεν ταυτίζονταν.
Τον Οκτώβριο του 2019, λίγο μετά την απόσυρση του έργου, ο εκτιμητής αγόρασε το σχέδιο προς 600 ευρώ από τον κάτοχό του. Η Ιντερπόλ Ιταλίας ενημέρωσε την ελληνική πλευρά ότι τα έργα είχαν διαφορές στις διαστάσεις και στην πλαισίωση, και επικαλέστηκε την πραγματογνωμοσύνη του Ιταλού εκτιμητή. Σε ερώτηση τότε της Πινακοθήκης, η Ιντερπόλ απάντησε ότι τα δύο έργα δεν σχετίζονται και η τεκμηρίωση έγινε από φωτογραφία της ιστοσελίδας και όχι αυτοπροσώπως. Το 2020 η Διεύθυνση Τεκμηρίωσης του υπουργείου Πολιτισμού ζήτησε εύρεση και κατάσχεση του σχεδίου και τη διενέργεια πραγματογνωμοσύνης παρουσία Ελληνα ειδικού. Οι καραμπινιέρι επέμειναν το 2021 ότι δεν είχαν προκύψει νέα στοιχεία που να διαψεύδουν όσα είχαν διαπιστωθεί. Μέχρι στιγμής, τέσσερα χρόνια μετά, δεν υπάρχουν άλλες διαθέσιμες πληροφορίες για την τύχη του σχεδίου της δημοπρασίας.
Πηγή: Γ. Παπαδοπούλος, Καθημερινή
Δεν υπάρχουν σχόλια