Σουηδία: Ανατροπή με το πλίνθωμα του Σάρνταλ – Δεν είναι από την Εποχή του Χαλκού

Το Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ στην Σουηδία ανακοίνωσε ότι μια ομάδα ερευνητών, με επικεφαλής την  Serena Sabatini , Αναπληρώτρια Καθηγήτρι...

Το Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ στην Σουηδία ανακοίνωσε ότι μια ομάδα ερευνητών, με επικεφαλής την Serena Sabatini, Αναπληρώτρια Καθηγήτριας Αρχαιολογίας του προαναφερόμενου εκπαιδευτικού ιδρύματος, ανέλυσε ένα ιδιαίτερο πλίνθωμα, που συνδέεται με τις μεταφορές και το εμπόριο.

Αρχικά, το μέγεθος και το σχήμα του συγκεκριμένου πλινθώματος, με το στρυγγυλεμένο κάτω μέρος, που εντοπίστηκε το 2022 στο χωριό Särdal, στην Σουηδία, στην νοτιοδυτική ακτογραμμή της χώρας, υποδείκνυαν στους επιστήμονες ότι είναι από την Εποχή του Χαλκού. Ωστόσο, τα αποτελέσματα της ανάλυσης αποκάλυψαν ένα κράμα χαλκού, ψευδαργύρου, κασσίτερου και μολύβδου, που συναντάται στην Εποχή του Σιδήρου.

Το φθινόπωρο του 2022, ένα στρογγυλό αντικείμενο από βαρύ μέταλλο από το χωριό Särdal, κατά μήκος της δυτικής ακτής της Σουηδίας, τράβηξε την προσοχή των αρχαιολόγων. [Credit: Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ]

Σχολιάζοντας την όλη διαδικασία, η Serena Sabatini τόνισε: «Μέσα σε κλίμα συνεργασίας, καταφέραμε να δουλέψουμε μαζί με Πολωνούς ακαδημαϊκούς, οι οποίοι μελετούσαν ευρήματα της Εποχής του Σιδήρου, των οποίων η σύσταση έχει ομοιότητες με το πλίνθωμά μας», προσθέτοντας ότι αυτά τα κοινά χαρακτηριστικά θα μπορούσαν να προσφέρουν περισσότερες πληροφορίες για τα εμπορικά δίκτυα στην περιοχή της Βαλτικής πριν από την Εποχή του Σιδήρου των Ρωμαίων. Τέλος, η ίδια επισημαίνει: «Η δικτύωση και η διεθνής συνεργασία είναι επίσης σημαντικές για την αποκάλυψη μοτίβων και δεδομένων, που θα παρέμεναν άγνωστα αν κάποιος εξετάσει αποκλειστικά το τοπικό πλαίσιο. Αυτό το έργο δείχνει ξεκάθαρα τη σημασία της ομαδικής εργασίας και της ανταλλαγής δεδομένων. Χωρίς την επιτυχημένη συνεργασία με τους Πολωνούς συναδέλφους μας, δεν θα είχαμε ποτέ επιτύχει τόσο αξιοσημείωτα αποτελέσματα!».

Μέθοδοι στην αρχαιομεταλλουργία

Η μελέτη χρησιμοποιεί καθιερωμένες αναλυτικές μεθόδους στην αρχαιομεταλλουργία (ο κλάδος της αρχαιολογίας που ειδικεύεται στη μελέτη των αρχαίων μετάλλων), όπως αναλύσεις ισοτόπων μολύβδου και ιχνοστοιχείων σε μεταλλικά ευρήματα. Τέτοιες μέθοδοι χρησιμοποιούνται από τη δεκαετία του 1980 για τη διερεύνηση της σύνθεσης και της προέλευσης του μετάλλου (με την έννοια ότι επιτρέπουν τον προσδιορισμό της ορυκτής περιοχής από την οποία εξήχθη το μέταλλο).

«Το καινούργιο σε αυτή τη μελέτη είναι ότι προχωρήσαμε ένα βήμα παραπέρα και, συνδυάζοντας τα δεδομένα που συλλέξαμε με γνωστές ιστορικές και αρχαιολογικές πληροφορίες, καταφέραμε να προτείνουμε ένα ιστορικό πλαίσιο, τόσο για το μοναδικό επίπεδο-κυρτό πλινθώμα του Särdal όσο και για τα πλινθώματα ράβδων από την περιοχή Iława Lakeland στη βορειοανατολική Πολωνία. Δεδομένης της εκπληκτικής ομοιότητας της σύνθεσης του μετάλλου σε όλα αυτά τα αντικείμενα, καταφέραμε επίσης να ενισχύσουμε παλαιότερες υποθέσεις σχετικά με τις επαφές και τη δικτύωση στην περιοχή της Βαλτικής κατά τη διάρκεια της προρωμαϊκής Εποχής του Σιδήρου στη Βόρεια Ευρώπη», λέει η Serena Sabatini.

Διαβάστε εδώ τη σχετική επιστημονική δημοσίευση.

Serena Sabatini, Linn Nordvall, Kamil Nowak, Zofia Stos-Gale, Omid Oudbashi, Jarosław Sobieraj, Jakub Karasiński, Per Wranning. Iron age metal trade between the Atlantic and the Baltic Sea: new insights from the first complete plano-convex ingot found in Sweden and ingot rods from the Iława Lakeland in northeastern Poland. Journal of Archaeological Science: Reports, 2025; 66: 105312 DOI: 10.1016/j.jasrep.2025.105312

Πηγή: Στ. Μαρινόπουλος, Τα Νέα, SciTech Daily