Αρχαιολογικές έρευνες για το αρχαίο «Πεύμα»

Στο Ναρθάκι Φαρσάλων φιλοξενούνται 31 φοιτητές και φοιτήτριες Αρχαιολογίας από τον Καναδά (University of Alberta) με επικεφαλής την αρχαιολό...

Στο Ναρθάκι Φαρσάλων φιλοξενούνται 31 φοιτητές και φοιτήτριες Αρχαιολογίας από τον Καναδά (University of Alberta) με επικεφαλής την αρχαιολόγο κ. Margriet Haagsma οι οποίοι στο πλαίσιο ελληνοκαναδικής συνεργασίας που υλοποιείται από την ΙΕ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Λάρισας, με υπεύθυνη του προγράμματος την αρχαιολόγο κ. Σοφία Καραπάνου, προβαίνουν για όγδοη χρονιά σε επιφανειακές έρευνες και φωτογράφηση - χαρτογράφηση του αρχαιολογικού χώρου στο Δ.Δ. Καλλιθέας, όπου βρίσκονται κτίσματα της αρχαίας πόλης «Πεύμα».


Πριν λίγες μέρες ο δήμαρχος Φαρσάλων κ. Άρης Καραχάλιος, ο αντιδήμαρχος κ. Νίκος Τριανταφύλλου και η ειδική συνεργάτιδα του δημάρχου, αρχαιολόγος κ. Βάσω Νούλα - Καρπέτη, επισκέφθηκαν τους χώρους εργασίας και μελέτης της καναδικής αποστολής στο πρώην Δημαρχείο Ναρθακίου. Η κ. Margriet Maagsma και οι συνεργάτες της έδειξαν στους επισκέπτες μέρος των ευρημάτων της ανασκαφής, ανέλυσαν τα ανασκαφικά τους πλάνα, ενώ δεν παρέλειψαν να παρουσιάσουν σε power point το συνολικό έως τώρα έργο τους, στην Ακρόπολη του αρχαίου «Πεύματος». 


Οι αρχαιολόγοι ευχαρίστησαν τον δήμαρχο για τη φιλοξενία που παρέχει στην πολυπληθή καναδική αποστολή του πανεπιστημίου Alberia ως προς την εξασφάλιση της απρόσκοπτης εξέλιξης των ανασκαφικών ερευνών και μελετών, παρέχοντας αφενός τους αναγκαίους χώρους εργασίας και αφετέρου εντάσσοντας τις εκεί έρευνες στο πρόγραμμα κοινωφελούς εργασίας του Δήμου. Συζητήθηκε ακόμη η επιθυμία του Δήμου να ενταχθεί στη νέα Αρχαιολογική Συλλογή Φαρσάλων, μια αίθουσα αφιερωμένη στα ευρήματα της Καλλιθέας και οι δυνατότητες υλοποίησης του σχεδίου αυτού. Και οι δύο πλευρές έμειναν ικανοποιημένες από τη μεταξύ τους συνεργασία και έθεσαν με σαφήνεια το πλαίσιο υλοποίησης σειράς μελλοντικών πράξεων και για την εξέλιξη των ανασκαφικών ερευνών στο «Πεύμα» αλλά και για την ανάδειξη και προβολή αυτού. Η αναχώρηση της ομάδας των Καναδών αρχαιολόγων για την πατρίδα τους θα γίνει το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου.


Το «Πεύμα» ήταν μια πόλη της περιοίκιδος «Αχαΐας Φθιώτιδας» και βρισκόταν στο λόφο, πλάι στη σημερινή Καλλιθέα, πρώην Κισλάρ Φαρσάλων. Είχε τείχος (που περιέκλειε δύο μικροκορυφές ανατολική και δυτική) με πολλούς πύργους και με πύλη (κεντρική) εισόδου, καθώς και ακρόπολη (στη δυτική κορυφή) με περίμετρο 300 μέτρων, οχυρωμένη (και αρχαιότερη της «Κάτω Πόλης»). Βρέθηκαν ίχνη θεμελίων από μεγάλα κτίσματα και βάσεις αγαλμάτων, υπόνομοι (οχετοί) και μια δεξαμενή με αυλάκι, σκαμμένη στον βράχο (για την υποδοχή του βρόχινου νερού). Επίσης, ίχνη από τοίχους αρχαίων σπιτιών, καθώς και νομίσματα του 3ου αιώνα π.Χ. από όστρακα (αγγεία). 


Η λέξη «Πεύμα» είναι αβέβαιου ετυμολογίας. Ο πληθυσμός των Πευματίων ήταν σχετικά μικρός (ανάμεσα στις δύο κορυφές), ενώ τα σπίτια των πολιτών ήταν γύρω από το ανατολικό ύψωμα. Έξω από τα τείχη (σε ένα επίπεδο μέρος της ανατολικής πλαγίας) κι επάνω από τον Ενιπέα ποταμό, βρέθηκαν αρχαίοι ογκόλιθοι (δείγματα ναού, πιθανώς). Το «Πεύμα» βρισκόταν σε ακμή από τον 3ο έως τον 1ο αιώνα π.Χ., μετείχε στο «κοινόν» (της Αχαΐας Φθιώτιδας) καθώς αποδεικνύεται από την ένδειξη «ΑΧ» στα νομίσματά του (χάλκινα, με κεφαλή νύμφης στεφανωμένης, με στεφάνι δρυός και τη λέξη «πευματίων»). Κύρια αντίζηλη πόλη ήταν η Μελιταία, που δεν μετείχε στο «κοινόν» αυτόν. Ο W.M. Leake λανθασμένα (IV, 470) τοποθέτησε στο μέρος αυτό την πόλη Μελιταία. (Στοιχεία για την αρχαία πόλη «Πεύμα» ελήφθησαν από το βιβλίο του αείμνηστου πρώην δημάρχου Φαρσάλων Λάκη Βαϊρακλιώτη («Τα Φάρσαλα στην αρχαιότητα»).




Πηγή: Α. Μπακαλέξη, Εφημερίδα "Ελευθερία"