Αρχαίο ελληνικό ποίημα που μόλις αποκρυπτογραφήθηκε και είχε ανακαλυφθεί στην Αίγυπτο, αποθεώνει την Poppaea Sabina, σύζυγο του διαβόητου Ρ...
Βασισμένοι στον γραφικό χαρακτήρα και σε άλλους παράγοντες, οι μελετητές πιστεύουν ότι το ποίημα γράφτηκε σχεδόν 200 χρόνια μετά το θάνατο του Νέρωνα (περίπου 1.800 χρόνια πριν), αφήνοντας τους όμως προβληματισμένους ως προς το γιατί κάποιος τόσο μακριά από τη Ρώμη, θα έμπαινε στον κόπο να συνθέσει ή να αντιγράψει ένα ποίημα τόσα χρόνια μετά.
Στο ποίημα, η Poppaea ανεβαίνει στον ουρανό και γίνεται θεά. Η αρχαία θεά Αφροδίτη λέει στην Poppaea, «παιδί μου, σταμάτα να φωνάζεις και βιάσου: με όλη τους την καρδιά τα αστέρια του Δία σε καλωσορίζουν και θα σε εγκαταστήσουν στο φεγγάρι ...»
Ο Νέρωνας ήταν ένας από τους πιο κακόφημους αυτοκράτορες που έζησε ποτέ. Σύμφωνα με τους αρχαίους συγγραφείς σκότωσε τη μητέρα του, Agrippina, και την πρώτη σύζυγό του, Octavia. Λέγεται επίσης, ότι σκότωσε την Poppaea δίνοντάς της μια κλωτσιά στο στομάχι της, ενώ ήταν έγκυος. Αν αυτό δεν σας είναι αρκετό, η γνωστή φράση – «Ο Νέρων παίζει μουσική ενώ η Ρώμη καίγεται» - είναι μια απόκρυφη φράση που σχετίζεται με τη μεγάλη πυρκαγιά που έπληξε την Ρώμη για έξι ημέρες κατά τη διάρκεια της βασιλείας του.
Η ίδια η Poppaea δεν περιγράφεται επίσης με τα καλύτερα λόγια από τους αρχαίους συγγραφείς. Όταν η Octavia σκοτώθηκε, ειπώθηκε ότι η Poppaea ζήτησε να της παρουσιάσουν το κεφάλι της. Ορισμένες πηγές, επίσης, εικάζουν ότι ήταν εκείνη που ενθάρρυνε τον Νέρωνα να δολοφονήσει τη μητέρα του.
Στον δρόμο προς τους ουρανούς
Το νέο αποκρυπτογραφημένο ποίημα, όμως, δείχνει μια πολύ διαφορετική πλευρά του αρχαίου ζευγαριού. Στο ποίημα, η Poppaea απεικονίζεται να την παραλαμβάνει η θεά Αφροδίτη και να της λέει «τα παιδιά του Νέρωνα [και τα δύο νεκρά] θα τα προστατεύεις στην αιωνιότητα».
 |
| Το πίσω μέρος του αποκρυπτογραφημένου πάπυρου. Δεν ήταν ασυνήθιστο στον αρχαίο κόσμο τα κείμενα να γράφονται και στις δύο πλευρές. |
«Ο ποιητής προσπαθεί να σας πει ότι η Poppaea αγαπάει τον άντρα της και ό, τι αυτό συνεπάγεται ότι η ιστορία για την κλωτσιά στην κοιλιά δεν μπορεί να είναι αληθής», δήλωσε ο Paul Schubert, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης και επικεφαλής ερευνητής της ομάδας που εργάστηκε σχετικά με το κείμενο, σε συνέντευξή του στο LiveScience. «Δεν θα τον αγαπούσε αν είχε σκοτωθεί από μια κλωτσιά στην κοιλιά».
 |
| Αυτό το φύλλο πάπυρου έχει 42 γραμμές ελληνικού κειμένου σε κάθε πλευρά. Περιέχει ένα ποίημα θεοποίησης της Poppaea Sabina, δεύτερη σύζυγος του Νέρωνα, του περίφημου Ρωμαίου Αυτοκράτορα. Ο πάπυρος βρέθηκε στην Οξύρρυγχο στην Άνω Αίγυπτο. |
Η άφιξή της ανάμεσα στα αστέρια είναι επίσης θριαμβευτική, «κάτω από ένα καθαρό (φεγγάρι), ο χορός των ιερών (θεών) που είδε ...», ενώ στη συνέχεια πηγαίνει στο βόρειο πόλο για να παρακολουθήσει τον Νέρωνα «κοιτάζοντας γύρω για το σύζυγό της κάτω από το σκοτάδι ...».
Αποκρυπτογράφηση του κειμένου
Η ιστορία της αποκρυπτογράφησης του κειμένου ξεκινά στα τέλη του 19ου αιώνα, με τις ανασκαφές στην Οξύρρυγχο από τον Bernard Grenfell και τον Arthur Hunt. Κατά τη περίοδο που οι Ρωμαίοι κατείχαν την Αίγυπτο, η Οξύρρυγχος ήταν μια αρκετά μεγάλη πόλη των περίπου 10.000 ανθρώπων που βρίσκεται στην Άνω Αίγυπτο. Μεταξύ των ανακαλύψεων τους, οι Grenfell και Hunt ανακάλυψαν εκατοντάδες χιλιάδες πάπυρους στις αρχαίες χωματερές της περιοχής.
Τα τελευταία 100 χρόνια, οι μελετητές έχουν πραγματοποιήσει σταδιακά την ανάλυση, μετάφραση και δημοσίευση αυτών των παπύρων. Το συγκεκριμένο κείμενο, μαζί με πολλά από τους άλλους παπύρους, βρίσκεται τώρα στη βιβλιοθήκη Sackler του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. O Schubert είπε ότι πριν ο ίδιος και η ομάδα του άρχισε να εργάζεται εκεί, όλοι ήξεραν για αυτόν τον πάπυρο που ήταν γραμμένος στα ελληνικά και περιείχε ένα ποίημα. «Δεν είχαμε ιδέα περί τίνος πρόκειται».
Γιατί γράφτηκε;
Όσο για τον εάν κάποιος στην Αίγυπτο θα έγραφε ή αντέγραφε ένα ποίημα σαν αυτό τόσο καιρό μετά το θάνατο του Νέρωνα, υπάρχει η πιθανότητα το ποίημα να συντάχθηκε μετά τον θάνατο της Poppaea, αλλά όταν ο Νέρωνας ήταν ακόμα ζωντανός. Στη συνέχεια, για μια περίοδο 200 ετών, το κείμενο ήταν αρκετά δημοφιλές ώστε να επαναλαμβάνετε ξανά και ξανά μέχρι που κάποιος στην Οξύρρυγχο το κατέγραψε.
Ο Schubert δήλωσε ότι είναι πιθανό τέτοια ποιήματα αποθέωσης, όπως το συγκεκριμένο, να γράφτηκε από τα μέλη της ρωμαϊκής αυτοκρατορικής οικογένειας μετά τον θάνατό της. «Υπάρχει μια πιθανότητα ότι το ποίημα που ανακαλύψαμε να ανήκει πραγματικά σε αυτό το χαμένο είδος, ωστόσο δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι», δήλωσε ο Schubert. Επισημαίνει ότι ένας συγγραφέας που ονομάζεται Seneca έγραψε μια σάτιρα που χλεύασε τη θεοποίηση του Ρωμαίου Αυτοκράτορα, Κλαύδιου.
Μια άλλη πιθανότητα, σύμφωνα με τους ερευνητές, είναι ότι ένας συγγραφέας τον τρίτο αιώνα έγραψε αυτό ως ένα «ποίημα των περιστάσεων», όταν πέθανε η σύζυγος ενός Αιγύπτιου αξιωματούχου, χρησιμοποιώντας τα ονόματα Poppaea και Nero ως παράδειγμα των δύο εραστών που χωρίζονται από το θάνατο. Μια άλλη πιθανότητα είναι ότι αυτό το ποίημα να αποτελεί μέρος ενός μεγαλύτερου αστρολογικού ποιήματος.
Το κείμενο και η ανάλυση του παρουσιάζονται στην πιο πρόσφατη έκδοση της σειράς «The Oxyrhynchus Papyri».
Πηγή: Live Science
Δεν υπάρχουν σχόλια