Γνωριμία με τον γοητευτικό κόσμο της αρχαιολογίας, μέσα από ένα πλούσιο πρόγραμμα που συνδυάζει το παιχνίδι, την έρευνα και το μυστήριο ...
Προορισμός η Σαλαμίνα, πατρίδα του ομηρικού βασιλιά Αίαντα και του τραγικού ποιητή Ευριπίδη, τόπος της περίφημης Ναυμαχίας του 480 π. Χ., αλλά και πολύ σημαντικών ανασκαφών, όπως της μυκηναϊκής ακρόπολης στα Κανάκια της Σαλαμίνας.
Οι εξορμήσεις στο νησί –που ξεκίνησαν τον Οκτώβριο και θα ολοκληρωθούν τον Απρίλιο- ακολουθούν τα βήματα των αρχαιολόγων, με μικρές στάσεις στο σήμερα, καθώς περιλαμβάνουν από επισκέψεις σε μέρη με ιδιαίτερη ιστορία (όπως η Σπηλιά του Ευριπίδη), έρευνες εδάφους σε παλιά ναυπηγεία, «μουσειολογικές» μελέτες και δημιουργία μικρών συλλογών, μέχρι βόλτες με τα παιδιά της Σαλαμίνας. Το πρόγραμμα εμπνεύστηκε η εικαστικός - εκπαιδευτικός Δάφνη Λιαναντωνάκη, η οποία μίλησε στο ΑΜΠΕ για την πρωτότυπη ιδέα της.
«Η ενασχόληση με την αρχαιολογία ξεκίνησε πριν από 3-4 χρόνια όταν δίδασκα εικαστικά στη Β’ Δημοτικού. Το μάθημα γρήγορα μετατράπηκε σε ένα παιχνίδι με τον χρόνο -που έβγαζε πολύ εικόνα και συναίσθημα- και το οποίο περιλάμβανε από την τήρηση ενός αληθινού αρχαιολογικού πρωτοκόλλου μέχρι επισκέψεις σε πραγματικές σωστικές ανασκαφές. Ήταν εντυπωσιακό να βλέπεις τα παιδιά να γοητεύονται σε τέτοιο βαθμό από μια αρκετά σχολαστική εργασία, όπως αυτή του αρχαιολόγου», αναφέρει για την αρχή των προγραμμάτων, αλλά κυρίως για τον ενθουσιασμό των παιδιών, που μαθαίνουν την αρχαία ελληνική ιστορία μέσα από το διαχρονικότερο παιχνίδι όλων των εποχών: αυτό της εξερεύνησης.
Το πρόγραμμα έκτοτε συνεχίστηκε και διανθίστηκε, με τους μικρούς «αρχαιολόγους» να συμμετέχουν όλο και σε περισσότερες περιπέτειες. Όπως πέρσι το καλοκαίρι στη Σαλαμίνα, όπου βρίσκεται η κατασκήνωση της Σχολής, το SummerΧιλλ. Εκεί, το παιχνίδι είχε ακόμα μεγαλύτερο μυστήριο και αγωνία, καθώς τα παιδιά έπρεπε να λύσουν έναν γρίφο: Να συνδέσουν το μήνυμα ενός μπουκαλιού από τις αρχές του 20ού αιώνα με το «στοιχειωμένο» αρχοντικό του 1920 και τη φανταστική ιστορία αγάπης, του Γεωργίου και της Καλλιόπης.
«Ξεκινήσαμε βρίσκοντας "τυχαία" ένα μπουκάλι στην παραλία με ένα γράμμα του Γεωργίου προς την αγαπημένη του Καλλιόπη, την οποία τα παιδιά –και με τη δική μας συμβολή- θεώρησαν ότι ήταν η αρχοντοπούλα του "στοιχειωμένου" σπιτιού. Στη συνέχεια κάποιοι χάρτες που εντοπίστηκαν κι αυτοί με τον ίδιο τρόπο, τα οδήγησαν προς κάποια περιοχή του κτήματος, από όπου κάτι προεξείχε από το έδαφος. Εκεί στήσαμε μια κανονική "ανασκαφή", στην οποία φροντίσαμε να βρουν ένα σωρό πράγματα: εργαλεία και οστά που θεωρήσαμε ότι ανήκαν στην παλαιολιθική εποχή, μυκηναϊκά ειδώλια, αντικείμενα του 19ου αιώνα. Βέβαια είχε προηγηθεί ολόκληρη επιχείρηση: Είχε σκαφτεί ένας λάκκος, όπου εκτός από τα "ευρήματα" προσθέσαμε διαφορετικά είδη χώματος, έτσι όπως διακρίνονται στην αρχαιολογία, ώστε να είναι διακριτά και πειστικά», περιγράφει για το στήσιμο της νέας εξόρμησης.
Η αρχαιολογική πανδαισία διέθετε τα πάντα: Αντικείμενα που σχετίζονταν με το υποτιθέμενο ειδύλλιο (λάμπα θυέλλης, πορσελάνινα πιάτα, ζάρια, ασπρόμαυρες φωτογραφίες μέσα σε παλιό κουτί), ένα καμένο «στρώμα καταστροφής», αλλά και πολλά «μυκηναϊκά» κατάλοιπα από σπασμένα αντίγραφα ειδωλίων της εποχής (ειδώλια τύπου Φ και Ψ), πέτρες σε διάταξη –τοποθετημένες κι αυτές από πριν-, οι οποίες παρέπεμπαν σε ιερό δρόμο, καθώς και δύο κρανία ζώων, ενός αρνιού κι ενός ποντικιού.
«Στο λεγόμενο μυκηναϊκό στρώμα, τα παιδιά κατέληξαν στο εξής απίστευτο συμπέρασμα: Ότι το ένα κρανίο ήταν από σκύλο, το δεύτερο από θυσιασμένο ποντίκι και πως όλα τα ευρήματα μαζί προέρχονταν από τον τάφο ενός πιστού σκύλου της μυκηναϊκής εποχής, που είχε θαφτεί με τα κτερίσματά του. Πιστεύω ότι κάποια από τα παιδάκια θυμήθηκαν αυτά που είχαμε πει σε προηγούμενο πρόγραμμα για τον καταπληκτικό τάφο σκύλου ο οποίος εντοπίστηκε στις ανασκαφές του μετρό στο Σύνταγμα. Η ιστορία αυτή φαίνεται ότι ταίριαξε μια χαρά στην ερμηνεία τους», λέει χαρακτηριστικά η κ. Λιαναντωνάκη.
Ποια όμως είναι η σχέση των παιδιών με την πραγματικότητα; «Τα παιδιά ζουν μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας, μαθαίνουν πάρα πολλά πράγματα, ενώ ταυτόχρονα υπάρχει και αυτή η αίσθηση της ελευθερίας που σου δίνει η τέχνη με την ευρεία έννοια –το γεγονός δηλαδή ότι φτιάχνουμε μια μυθοπλασία στην οποία είμαστε μπλεγμένοι σχεδόν συνέχεια. Μια ελευθερία που μπορεί να μην σου μεταδώσει η αρχαιολογία από μόνη τους. Είναι γεγονός ότι το σχολείο, συχνά, απευθύνεται κυρίως στην ορθολογική σκέψη των παιδιών, η οποία σε αυτές τις ηλικίες βρίσκεται στα σπάργανα, ενώ όλο το υπόλοιπο κομμάτι είναι ακόμα ‘βυθισμένο’ σε μια μυθική σκέψη. Σε αυτήν την πολύ ωραία κατάσταση, που αρέσει σε εμάς τους καλλιτέχνες, απευθύνομαι με τα παιχνίδια που τους προτείνω», απαντά.
Το νέο πρόγραμμα είναι για παιδιά που πηγαίνουν στο Δημοτικό, από την Γ΄ως την Στ΄ τάξη. Ξεκίνησε ήδη με μια βόλτα στις ανασκαφές της μυκηναϊκής ακρόπολης στα Κανάκια της Σαλαμίνας και με την εισαγωγή στην αρχαιολογία μέσα από το βιβλίο του Πάνου Βαλαβάνη «Ο λόφος με τα κρυμμένα μυστικά». Στην πορεία θα πραγματοποιηθούν εργαστήρια προετοιμασίας, σχεδιασμού και γραφής για τα θέματα με τα οποία θα ασχοληθούν: τα πλοία από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας, το έργο του Ευριπίδη, τις έρευνες εδάφους και τη συλλογή ευρημάτων από την περιοχή του εγκαταλελειμμένου καρνάγιου στο Πέραμα, τη μετάβαση στο Αρχαιολογικό Μουσείο στην Κούλουρη και τη γνωριμία με τη σημερινή Σαλαμίνα μέσα από τα μάτια των παιδιών που την κατοικούν.
Μετά την επίσκεψη στο Αρχαιολογικό Μουσείο, τα παιδιά θα επιχειρήσουν να φτιάξουν κατόψεις, να καταγράψουν προσθήκες, να μάθουν τη δομή ενός μουσείου.
«Τη λογική δηλαδή με την οποία εργάζεται ένας μουσειολόγος. Στην καλύτερη περίπτωση θα φτιάξουμε ένα βιβλιαράκι το οποίο ίσως θα μπορούσε να λειτουργήσει για την ξενάγηση και άλλων παιδιών στον χώρο. Από παιδιά για παιδιά», καταλήγει η εκπαιδευτικός.
Πηγή: Κέρδος OnLine
Δεν υπάρχουν σχόλια