Page Nav

HIDE
HIDE_BLOG

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ:

latest

Αποτυπώματα ποδιών στην Κρήτη ανατρέπουν την ιστορία μας;

Τα αποτυπώματα εντοπίστηκαν στο ακρωτήριο του Τραχήλου, στη Βορειοδυτική Κρήτη (Πηγή: Andrzej Boczarowski) Έχουν ανθρώπινα χαρακτηριστ...

Αποτυπώματα ποδιών στην Κρήτη ανατρέπουν την ιστορία μας;
Τα αποτυπώματα εντοπίστηκαν στο ακρωτήριο του Τραχήλου, στη Βορειοδυτική Κρήτη (Πηγή: Andrzej Boczarowski)
Έχουν ανθρώπινα χαρακτηριστικά και αμφισβητούν την κρατούσα θεωρία για την εξέλιξη του ανθρώπου.

Μια σειρά από αποτυπώματα ποδιών που εντοπίστηκαν στην Κρήτη θέτουν υπό αμφισβήτηση την κρατούσα θεωρία για την ανθρώπινη εξέλιξη. 

Τα απολιθώματα, τα οποία ανακαλύφθηκαν τυχαία από έναν πολωνό παλαιοντολόγο που είχε έρθει για τουρισμό στο νησί, έρχονται να προστεθούν σε άλλα «ανατρεπτικά» ευρήματα που έχουν αναδειχθεί τους τελευταίους μήνες – μεταξύ αυτών τα σχετικά με τον «δικό μας» Γκρεκοπίθηκο. Ως αποτέλεσμα, δεν είναι λίγοι οι ειδικοί οι οποίοι υποστηρίζουν ότι ίσως θα πρέπει να ξανασκεφτούμε τη θεωρία μας σχετικά με την προέλευση του είδους μας και την έξοδο των προγόνων του από την Αφρική.

Απολιθωμένα ίχνη

Το καλοκαίρι του 2002 ο Γκέραρντ Γκιερλίνσκι, παλαιοντολόγος στο Πολωνικό Γεωλογικό Ινστιτούτο, έκανε τις διακοπές του στην Κρήτη. Καθώς περπατούσε στην περιοχή του Ακρωτηρίου του Τραχήλου, στο βορειοδυτικό τμήμα του νησιού, ο επιστήμονας, ειδικός στη μελέτη των αποτυπωμάτων ποδιών, πρόσεξε τα ίχνη. Ήταν εμφανές ότι ανήκαν σε κάποιο θηλαστικό, αλλά δεν μπορούσε να προσδιορίσει τι μπορεί να ήταν αυτό. Έτσι το 2010 επέστρεψε στο σημείο μαζί με τον συνάδελφό του Γκριεκγόρζ Νιντβιέντσκι για να τα μελετήσουν καλύτερα. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι προέρχονταν από κάποιον πρόγονο του ανθρώπου και, συνεχίζοντας τη μελέτη με επικεφαλής τον καθηγητή Περ Αλμπεργκ από το Πανεπιστήμιο της Ουψάλας στη Σουηδία, τα χρονολόγησαν στα περίπου 5.7 εκατομμύρια χρόνια πριν το σήμερα.

Η μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση »Proceedings of the Geological Association», θεωρείται άκρως ανατρεπτική. Από την ανακάλυψη, στα μέσα του 20ού αιώνα, των απολιθωμάτων του Αυστραλοπίθηκου στη Νότια και στην Ανατολική Αφρική, οι επιστήμονες είχαν διατυπώσει τη θεωρία ότι η συγκεκριμένη περιοχή αποτέλεσε την κοιτίδα των ειδών από τα οποία προήλθε ο άνθρωπος. Η θεωρία αυτή ενισχύθηκε με τον εντοπισμό και άλλων απολιθωμάτων – μεταξύ αυτών τα ηλικίας 3,7 εκατομμυρίων ετών αποτυπώματα ποδιών του Λαετόλι στην Τανζανία, με εμφανή ανθρώπινα χαρακτηριστικά που υποδηλώνουν όρθιο περπάτημα. Τα τελευταία χρόνια η κρατούσα θεωρία υποστηρίζει πλέον ότι οι ανθρωπίνοι (από τους πρώτους προγόνους του ανθρώπου) όχι μόνο γεννήθηκαν στην Αφρική αλλά έζησαν απομονωμένοι εκεί για αρκετά εκατομμύρια χρόνια προτού εξαπλωθούν στην Ευρώπη και στην Ασία. Η χρονολόγηση των αποτυπωμάτων της Κρήτης τόσο πίσω στο παρελθόν δείχνει ότι τα πράγματα μάλλον δεν έγιναν έτσι.

Εξέλιξη εκτός Αφρικής

Τα ηλικίας 5.7 εκατομμυρίων ετών αποτυπώματα του Τραχήλου είναι νεότερα από τα αρχαιότερα γνωστά απολιθώματα ανθρωπίνου, του Σαχελάνθρωπου από το Τσαντ, και σύγχρονα του Ανθρώπου του Ορορίν από την Κένυα. Είναι ωστόσο περισσότερο από ένα εκατομμύριο χρόνια παλαιότερα από του Αρδιπίθηκου, ο οποίος θεωρείται άμεσος πρόγονος των μεταγενέστερων ανθρωπίνων και έχει πόδια που μοιάζουν περισσότερο με χέρια, όπως οι πίθηκοι. Τα αποτυπώματα της Κρήτης υποδηλώνουν λοιπόν ότι ανθρωπίνοι περισσότερο εξελιγμένοι από τον Αρδιπίθηκο ζούσαν στην Ευρώπη πολύ πριν από την εποχή στην οποία οι επιστήμονες τοποθετούν την έξοδο των πρώτων ανθρωποειδών από την Αφρική.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα ανθρώπινα πόδια έχουν ιδιαίτερο σχήμα, που διαφέρει από όλα τα υπόλοιπα ζώα της στεριάς. Ο συνδυασμός του μακριού πέλματος με πέντε δάκτυλα -ένα εκ των οποίων είναι μεγαλύτερο- και χωρίς γαμψά νύχια είναι μοναδικός. Τα πόδια των κοντινότερων «συγγενών» των ανθρώπων, των πιθήκων, μοιάζουν περισσότερο με ανθρώπινο χέρι παρά με πόδι. 

Οι ερευνητές υπογραμμίζουν ότι το εύρημά τους είναι το δεύτερο που έρχεται να αμφισβητήσει τη θεωρία της εξόδου από την Αφρική μέσα στο 2017, αναφερόμενοι σε ένα άλλο είδος «ελληνικής καταγωγής» τον Γκρεκοπίθηκο. «Κατά περίεργη σύμπτωση» επισημαίνουν σε δελτίο Τύπου «νωρίτερα εφέτος μια άλλη ομάδα ερευνητών επανερμήνευσε τα ευρήματα σχετικά με τον ηλικίας 7,2 εκατομμυρίων ετών Γκρεκοπίθηκο από την Ελλάδα και τη Βουλγαρία κατατάσσοντάς τον ως ανθρώπινο». Και προσθέτουν ότι στην εποχή που σχηματίστηκαν τα αποτυπώματα του Τραχήλου, στο Μειόκαινο, τα πράγματα ήταν εντελώς διαφορετικά στην περιοχή. Η έρημος Σαχάρα δεν υπήρχε, η σαβάνα έφθανε μέχρι τη Βόρειο Αφρική και την Ανατολική Μεσόγειο, ενώ η Κρήτη δεν είχε ακόμη αποκοπεί από την ηπειρωτική Ελλάδα – κάτι το οποίο σημαίνει ότι τα πρώτα ανθρωποειδή θα μπορούσαν να κινούνται άνετα μεταξύ Αφρικής και Ευρώπης.

«Η ανακάλυψη αμφισβητεί ξεκάθαρα την καθιερωμένη αφήγηση για την πρώιμη ανθρώπινη εξέλιξη και μάλλον θα προκαλέσει πολλές συζητήσεις» δήλωσε ο Περ Αλμπεργκ. «Το αν η ερευνητική κοινότητα που μελετά την προέλευση του ανθρώπου θα αποδεχθεί τα απολιθώματα των αποτυπωμάτων των ποδιών ως βάσιμη ένδειξη της παρουσίας ανθρωπίνων κατά το Μειόκαινο στην Κρήτη μένει να το δούμε».

Στη διεθνή ερευνητική ομάδα συμμετείχαν από την Ελλάδα δύο επιστήμονες ο έφορος Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας κ. Αθανάσιος Αθανάσιου και ο υπεύθυνος Παλαιοντολογίας και Γεωλογίας του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας κος Χαράλαμπος Φασουλάς.


Πηγή: Λ. Φαφούτη, Το Βήμα , iefimerida

Δεν υπάρχουν σχόλια