Η απόβαση στη Σμύρνη το 1919 ξαναζωντάνεψε στο Μουσείο Μπενάκη

Το Σωματείο των Φίλων του Μουσείου Μπενάκη ιδρύθηκε τη δεκαετία του ’50 για να ενισχύει το ίδρυμα . Πόση αξία έχει να εξετάζει κανεί...

Το Σωματείο των Φίλων του Μουσείου Μπενάκη ιδρύθηκε τη δεκαετία του ’50 για να ενισχύει το ίδρυμα.

Πόση αξία έχει να εξετάζει κανείς σημαντικά γεγονότα μετά έναν ολόκληρο αιώνα;  Η Ιστορία είναι πάντα παρούσα να μας χαρίσει σπουδαία μαθήματα αυτογνωσίας.

Tην Τετάρτη 15 Μαΐου το Σωματείο «Οι Φίλοι του Μουσείου Μπενάκη» διοργάνωσαν στην οδό Κουμπάρη μια εκδήλωση για τα 100 χρόνια από την απόβαση των ελληνικών στρατευμάτων στη Σμύρνη που πραγματοποιήθηκε στις 2/15 Μαΐου 1919. Το Σωματείο ιδρύθηκε το 1957,  ενώ βραβεύθηκε πέρυσι από την Ακαδημία Αθηνών για τη δράση του αυτή, αλλά και τη συνολική προσφορά του.

Η βραδιά για τα 100 χρόνια από την απόβαση περιελάμβανε την προβολή ενός μέρους του ντοκιμαντέρ της σκηνοθέτιδος Μαρίας Ηλιού, «Σμύρνη. Η καταστροφή μιας κοσμοπολίτικης πόλης 1900-1922». Επίσης, τρεις διακεκριμένοι ιστορικοί φώτισαν με ομιλίες τους, διαφορετικές πτυχές του θέματος. Ο καθηγητής Ευάνθης Χατζηβασιλείου εστίασε  στην απόφαση του Βενιζέλου για την αποστολή στρατού στην Ιωνία. Υπογράμμισε  ότι στις  αρχές του 20ού αιώνα η ευρύτερη περιοχή της Εγγύς Ανατολής απομακρυνόταν από το αυτοκρατορικό πολυεθνικό, μοντέλο και μετέβαινε στο πρότυπο του έθνους-κράτους. Η εμπειρία έδειχνε πως η επιβίωση μιας ελληνικής κοινότητας δεν μπορούσε να εξασφαλιστεί εάν αυτή περιερχόταν υπό την εξουσία ενός άλλου έθνους-κράτους το οποίο μοιραία θα στρεφόταν εναντίον μιας ελληνικής εθνικής μειονότητας. Ετσι, η επέκταση της ελληνικής κυριαρχίας στη Μικρά Ασία ήταν η μόνη οδός για την επιβίωση ενός ελληνικού πληθυσμού, ο οποίος διαφορετικά φαινόταν καταδικασμένος σε βίαιη εκδίωξη ή επίπονο σταδιακό μαρασμό.

Από δεξιά, ο Αλ. Κιτροέφ, ο πρόεδρος του Σωματείου Γ. Πισιμίσης, η πρώην πρόεδρος Ρ. Τσιμπιροπούλου και ο Αχ. Χατζηκωνσταντίνου.

Ο Αλέξανδρος Κιτροέφ αναφέρθηκε στον κοσμοπολίτικο χαρακτήρα της Σμύρνης.  Τόνισε πως η απόβαση του ελληνικού στρατού ήταν η τελευταία ελπίδα επιβίωσης για μια πόλη που συγκέντρωνε ανθρώπους διαφορετικών καταγωγών και θρησκειών. Δυστυχώς, όμως, η άνοδος ενός άλλου ακραίου εθνικισμού που ήθελε ένα «καθαρό» έθνος χωρίς άλλες εθνότητες και μειονότητες σήμανε και την καταστροφή και το τέλος της κοσμοπολίτικης και ελληνικής Σμύρνης.

Στην ομιλία του ερευνητή κ. Αχιλλέα Χατζηκωνσταντίνου, «Η όψη και η λειτουργία της προκυμαίας της Σμύρνης κατά την εποχή της απόβασης», συν-συγγραφέα των δύο τόμων των εκδόσεων Καπόν για το θέμα αυτό, ταξιδέψαμε νοερά στην απόβαση των ελληνικών στρατευμάτων στην Πόλη: στην προκυμαία με τα σημαιοστολισμένα κτίρια, όπου τους περίμενε πλήθος κόσμου. Χιλιάδες Ελληνες θεώρησαν ότι έφτασε το τέλος του οθωμανικού ζυγού χωρίς να μπορούν να φανταστούν τι θα επακολουθούσε τον Σεπτέμβριο του 1922.

Πηγή: Μ. Πουρναρά, Καθημερινή