«Αερολογίες» η ανεξάρτητη έκθεση για τα κλεμμένα

Η ανοιχτή υπόθεση του Βρετανικού Μουσείου αφορά την κλοπή 2.000 αρχαίων ελληνικών και ρωμαϊκών κοσμημάτων, από τα οποία μόνο ένα μικρό μέρος...

Η ανοιχτή υπόθεση του Βρετανικού Μουσείου αφορά την κλοπή 2.000 αρχαίων ελληνικών και ρωμαϊκών κοσμημάτων, από τα οποία μόνο ένα μικρό μέρος (350 αντικείμενα) έχει ανακτηθεί. [A.P. Photo/Sang Tan]

Ελλειψη διαφάνειας καταλογίζει στο Βρετανικό Μουσείο, μέσω της «Κ», ο ιστορικός Ιτάι Γκραντέλ, που είχε ενημερώσει για τις κλοπές το 2021.

Σε προηγούμενη συνέντευξή του στην «Κ» (6.9.2023), είχε δηλώσει «χαρούμενος» και «δικαιωμένος» για το γεγονός ότι ο πρώην διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου, Χάρτγουιγκ Φίσερ, είχε αποσύρει κάποια αρνητικά σχόλια για το πρόσωπό του. Και η αλήθεια είναι ότι η χαρά και η δικαίωση έμοιαζαν τουλάχιστον δικαιολογημένες στην περίπτωση του Δανού ιστορικού και εμπόρου τέχνης Ιτάι Γκραντέλ, ο οποίος ενώ είχε ενημερώσει από τον Φεβρουάριο του 2021 το βρετανικό ίδρυμα για τις κλοπές αρχαιοτήτων στις αποθήκες του, είχε αγνοηθεί από στελέχη του ή και θεωρηθεί κλεπταποδόχος.

Ωστόσο, μετά την προχθεσινή δημοσίευση της ανεξάρτητης έκθεσης (independent review) που είχε προαναγγείλει το Βρετανικό Μουσείο για το σκάνδαλο των κλοπών, ο δρ Γκραντέλ αισθάνεται πάλι προβληματισμένος – τουλάχιστον. Γιατί παρότι η έκθεση περιλαμβάνει κάποια στοιχεία για τα κλεμμένα αντικείμενα και συστάσεις για την ασφάλεια του Βρετανικού Μουσείου, θεωρεί ότι το ίδρυμα δεν δημοσίευσε όσα είχε υποσχεθεί. «Ο Τζορτζ Οσμπορν (σ.σ. ο πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου) είχε υποσχεθεί ότι η έκθεση πράγματι θα δημοσιευόταν.

Ως εκ τούτου, εγώ και πολλοί άλλοι την περιμέναμε με ανυπομονησία», λέει στην «Κ» ο κ. Γκραντέλ και συνεχίζει: «Δυστυχώς, η υπόσχεση δεν τηρήθηκε: στην πραγματικότητα δεν δημοσιεύθηκε σχεδόν τίποτε απολύτως σημαντικό. Ολα όσα αφορούσε η δημοσίευση ήταν κατά το ήμισυ παλιές ειδήσεις και κατά τα άλλα ασήμαντες αερολογίες – απλή πολυλογία. Τίποτα συγκεκριμένο, τίποτα νέο, τίποτα ενδιαφέρον. Λίγες πιο συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά με τον αριθμό των αντικειμένων που εκλάπησαν ή καταστράφηκαν, αυτό είναι όλο. Τίποτα σχετικά με το τι ακριβώς –ή γιατί– έκανε λάθος το μουσείο στον χειρισμό του θέματος, ούτε αν θα υπάρξουν πειθαρχικές συνέπειες για κάποιον υπάλληλο».

Οσοι βασίστηκαν στην υπόσχεση περί δημοσίευσης της έκθεσης «έχουν γελοιοποιηθεί», υπογραμμίζει ο κ. Γκραντέλ και δηλώνει «αρκετά θυμωμένος». Ηλπιζε πως το Βρετανικό Μουσείο, σε αντίθεση με τις παλιές, κακές ημέρες που ο ίδιος προσπαθούσε να το κινητοποιήσει, θα υιοθετούσε μια κουλτούρα διαφάνειας. «Αλλά προφανώς, όχι», σημειώνει.

Ο ιστορικός επιβεβαιώνει επίσης ρεπορτάζ στον διεθνή Τύπο, που αναφέρουν ότι τα 350 ανακτημένα αντικείμενα για τα οποία κάνει λόγο εδώ και καιρό το Βρετανικό Μουσείο έχουν επιστραφεί από… τον ίδιο τον Γκραντέλ – αυτός, εξάλλου, ήταν που αγόρασε κάποια από τα επίμαχα αντικείμενα στο Διαδίκτυο και έπειτα, αφού διαπίστωσε την ύποπτη προέλευσή τους, ενημέρωσε το μουσείο. Χαρακτηρίζει επίσης «εξοργιστικό» το γεγονός ότι το πρώτο στέλεχος του ιδρύματος που ο ίδιος ενημέρωσε για τις κλοπές, ο υποδιευθυντής Τζόναθαν Γουίλιαμς, φαίνεται απλώς να έχει τεθεί σε διαθεσιμότητα, παρότι οι χειρισμοί του ήταν ανεπαρκείς. «Η απουσία έστω μιας αναφοράς του ονόματός του και του ρόλου του στη δημοσιευμένη έκθεση δεν είναι αποδεκτή», μας τονίζει.

Ο ιστορικός, πάντως, συνεργάζεται ακόμη με το Βρετανικό Μουσείο στην ταυτοποίηση και άλλων απολεσθέντων και έχει «άριστη συνεργασία» με το τμήμα ελληνικών και ρωμαϊκών αρχαιοτήτων και με τον επικεφαλής του, Τομ Χάρισον. Υπενθυμίζεται ότι τον Αύγουστο το μουσείο είχε ανακοινώσει την κλοπή αρχαιοτήτων από τις αποθήκες του.

Πηγή: Ν. Ζώης, Καθημερινή