Νέος τύπος αμφορέα βρέθηκε σε ρωμαϊκό ναυάγιο

[Credit : Arqueomallornauta - Consell de Mallorca] Η μελέτη ενός ρωμαϊκού ναυαγίου στα ανοικτά των ακτών της Μαγιόρκα έχει εντοπίσει έναν νέ...

[Credit : Arqueomallornauta - Consell de Mallorca]

Η μελέτη ενός ρωμαϊκού ναυαγίου στα ανοικτά των ακτών της Μαγιόρκα έχει εντοπίσει έναν νέο τύπο αμφορέα.

Το ναυάγιο, γνωστό ως ναυάγιο Ses Fontanelles, ανακαλύφθηκε 65 μέτρα από την ακτή μιας τουριστικής παραλίας κοντά στην πρωτεύουσα της Μαγιόρκα, την Πάλμα.

Σύμφωνα με δημοσίευση στο περιοδικό Archaeological and Anthropological Sciences, το πλοίο χρονολογείται στον 4ο αιώνα και πιθανότατα αναχώρησε από την Καρθαγένη της νοτιοανατολικής Ισπανίας, ενώ διέσχιζε τους εμπορικούς δρόμους της δυτικής Μεσογείου. Μετέφερε φορτίο με μικτά εμπορεύματα σε διάφορους τύπους αμφορέων όταν βυθίστηκε στη Μεσόγειο κάποια στιγμή τον 4ο αιώνα μ.Χ.

Μια προηγούμενη μελέτη του 2022, που δημοσιεύθηκε επίσης στο περιοδικό Archaeological and Anthropological Studies, είχε επιβεβαιώσει ότι υπήρχαν πολλαπλοί τύποι αμφορέων στο πλοίο, συμπεριλαμβανομένων μεγάλων «σφαιρικών» αμφορέων που βρίσκονταν στο μέσο του πλοίου. Αλλά μόνο τώρα γνωρίζουμε με βεβαιότητα ότι το φορτίο περιλαμβάνει όντως κάτι εντελώς νέο.

Οι αρχαιολόγοι βρήκαν στο αμπάρι ένα φορτίο συσκευασμένο σε αμφορείς, ορισμένοι από τους οποίους έχουν επιγραφές (tituli picti) στο εξωτερικό τους. Οι επιγραφές παρέχουν πληροφορίες όπως η προέλευση, ο προορισμός, το είδος του προϊόντος και ο ιδιοκτήτης των εμπορευμάτων - που αναγνωρίστηκε ως «Alunnius et Ausonius».

Διάγραμμα του ρωμαϊκού ναυαγίου με το φορτίο του. Οι κίτρινες κουκκίδες είναι ο νέος τύπος αμφορέα [Credit: Cau-Ontiveros, M.A., Bernal-Casasola, D., Pecci, A. et al / Archaeological and Anthropological Sciences].

Οι αμφορείς έχουν ταξινομηθεί σε τέσσερις κύριους τύπους ομάδων. Οι περισσότεροι ανήκουν στον αμφορέα τύπου Almagro 51c, για τον οποίο τα tituli picti υποδεικνύουν περιεχόμενο σάλτσας ψαριού που προέρχεται σχεδόν αποκλειστικά από ένα μόνο είδος: τον ευρωπαϊκό γαύρο (Engraulis encrasicolus).

Οι άλλες ομάδες αποτελούνται από τους αμφορείς με επίπεδο πυθμένα, τον τύπο Keay XIX και έναν νέο τύπο αμφορέα που ονομάζεται Ses Fontanelles I, ο οποίος είναι μεγαλύτερος και βαρύτερος από τους περισσότερους άλλους τύπους αμφορέων και χρησιμοποιούνταν για τη μεταφορά φυτικών ελαίων.

Αυτός ο νέος σχεδιασμός είναι σημαντικά μεγαλύτερος και βαρύτερος από τους άλλους τύπους. Χρησιμοποιήθηκε για τη μαζική μεταφορά φυτικών ελαίων.

Οι τέσσερις τύποι ρωμαϊκών αμφορέων που βρέθηκαν στο ναυάγιο. Ο τύπος DSF-002 κάτω δεξιά είναι ο νέος τύπος. [Credit: Cau-Ontiveros, M.A., Bernal-Casasola, D., Pecci, A. et al / Archaeological and Anthropological Sciences].

Σύμφωνα με τους συγγραφείς της δημοσίευσης: «Όλα τα αναλυτικά δεδομένα υποδηλώνουν ότι οι Alunnius et Ausonius προετοίμαζαν μια εμπορική επιχείρηση, ένα εμπορικό πλοίο με φορτίο που αποτελούνταν κυρίως από σάλτσα ψαριού (Liquaminis flos), σε αμφορείς Almagro 51c, λάδι που μεταφερόταν σε αμφορείς Ses Fontanelles I (πιθανώς απομίμηση του τύπου Dressel 23), και παράγωγα σταφυλιών ή φρούτα που συντηρούνταν σε αυτές τις ουσίες σε αμφορείς με επίπεδο πυθμένα».

Οι αρχαιολόγοι σημειώνουν επίσης ότι τα φύλλα σταφυλιού χρησιμοποιούνταν ως υλικό επένδυσης, γνωστό ως «φορτίο». Ήταν σφιχτά συσκευασμένα μεταξύ τους για να προστατεύουν τους ευαίσθητους αμφορείς κατά τη διάρκεια της μεταφοράς.

Διαβάστε εδώ τη σχετική επιστημονική δημοσίευση.

Cau-Ontiveros, M.Á., Bernal-Casasola, D., Pecci, A. et al. Multianalytical approach to the exceptional Late Roman shipwreck of Ses Fontanelles (Mallorca, Balearic Islands, Spain). Archaeol Anthropol Sci 16, 58 (2024). https://doi.org/10.1007/s12520-024-01952-3

Πηγή: Heritage Daily, Ancient Origins