Προγραμματίζεται μια νέα αποστολή εξερεύνησης στο ναυάγιο των Αντικυθήρων με στόχο την ανακάλυψη ενός ακόμη μηχανισμού. Το έτος 80 π...
Προγραμματίζεται μια νέα αποστολή εξερεύνησης στο ναυάγιο των Αντικυθήρων με στόχο την ανακάλυψη ενός ακόμη μηχανισμού. |
Το έτος 80 π.Χ. ένα ρωμαϊκό καράβι βυθίζεται ανοιχτά των Αντικυθήρων. Το 1900 Σύμιοι σφουγγαράδες εντοπίζουν το ναυάγιο σε βάθος 45-60 μέτρων. Ανάμεσα στα ευρήματα είναι και ένα παράξενο αντικείμενο το οποίο η μελέτη του οποίου απέδειξε ότι ήταν ένα πολύπλοκο όργανο και σύμφωνα με τους ειδικούς ο αρχαιότερος υπολογιστής που γνωρίζουμε. Το όργανο αυτό έγινε γνωστό ως «ο μηχανισμός των Αντικυθήρων». Έχουν γίνει δεκάδες μελέτες για τον μηχανισμό αυτό και έχουν γραφτεί χιλιάδες άρθρα για την ύπαρξη και λειτουργία του.
Στις ΗΠΑ γίνονται αυτό το διάστημα δοκιμές σε μια προηγμένη στολή κατάδυσης με την οποία θαλάσσιοι αρχαιολόγοι σκοπεύουν τον προσεχή Σεπτέμβριο να βουτήξουν στο ναυάγιο με στόχο να εντοπίσουν ένα δεύτερο μηχανισμό που πιθανώς να υπήρχε στο καράβι.
Τα προβλήματα
Οι υπάρχουσες στολές κατάδυσης δεν επιτρέπουν σε δύτες που εξερευνούν ναυάγια να παραμένουν για ικανό χρονικό διάστημα κάτω από το νερό. Για ναυάγια που βρίσκονται σε βάθη μεγαλύτερα από μερικές δεκάδες μέτρα από την επιφάνεια χρησιμοποιούνται ρομποτικά υποβρύχια που πραγματοποιούν τις έρευνες. Στις έρευνες που έγιναν στον ναυάγιο το 1900 οι δύτες είχαν στη διάθεση τους χρόνο μόλις 5 λεπτά για να κάνουν έρευνες πριν η πίεση του νερού γίνει απειλητική. Το 1976 έρευνες στο ναυάγιο των Αντικυθήρων πραγματοποίησε και ο Ζακ Υβ Κουστώ που μαζί με την ομάδα του χρησιμοποίησαν ένα ειδικό σύστημα που λειτουργούσε σαν ηλεκτρική σκούπα. Με το σύστημα αυτό ο Κουστώ και οι συνεργάτες του «ρούφηξαν» ότι υπήρχε σε ένα σημείο του ναυαγίου χωρίς τελικά να ανακαλύψουν κάτι. Όμως κατέστη σαφές ότι τέτοια συστήματα είναι πιθανό να καταστρέψουν εύθραυστα αντικείμενα.
Η στολή
Στο Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας Woods Hole στη Μασαχουσέτη δοκιμάζεται μια νέα στολή κατάδυσης. Η Exosuit, όπως ονομάζεται η στολή, είναι σύμφωνα με τους δημιουργούς της ένα «φορετό υποβρύχιο». Η στολή είναι δημιουργία της εταιρίας ρομποτικών συστημάτων Nuytco Research που ιδρύθηκε στον Καναδά και εν συνεχεία εξαγοράστηκε από την αμερικανική εταιρεία J.F.White. Είναι κατασκευασμένη από ένα κράμα αλουμινίου με αρθρωτές κλειδώσεις οι οποίες διευκολύνουν στο μέγιστο δυνατό βαθμό τις κινήσεις των χεριών και των ποδιών ενός δύτη. Η στολή διαθέτει προωθητήρες με τους οποίους ο δύτης στην ουσία… πιλοτάρει τη στολή.
Η στολή Exosuit θα χρησιμοποιηθεί για την εξερεύνηση του ναυαγίου των Αντικυθήρων |
Ένα καλώδιο (εν είδη ομφάλιου λώρου) που συνδέει τη στολή με το πλοίο τροφοδοτεί συνεχώς με ενέργεια τη στολή ώστε να βρίσκονται μόνιμα σε λειτουργία οι προωθητήρες, η παροχή οξυγόνου και γενικά όλα τα συστήματα συντήρησης και επικοινωνίας του δύτη. Το καλώδιο λειτουργεί επίσης ως μέσο μετάδοσης δεδομένων (ήχου, βίντεο, κλπ) από και προς τον δύτη.
Σε περίπτωση προβλήματος στο καλώδιο η στολή διαθέτει μπαταρίες οι οποίες διατηρούν σε λειτουργία όλα τα συστήματα της εκτός από τη χρήση των προωθητήρων. Η στολή διαθέτει και εξωτερικό σύστημα ελέγχου ώστε να μπορεί κάποιος από το πλοίο να αναλάβει τον έλεγχο της σε περίπτωση ανάγκης. Αν για παράδειγμα, πάθει κάτι ο δύτη να μπορεί κάποιος να τον επαναφέρει στο πλοίο.
Συνήθως οι αρχαιολόγοι που δουλεύουν στον βυθό φορούν τον συμβατικό καταδυτικό εξοπλισμό, όμως αυτός τους περιορίζει για το πόση ώρα μπορούν να μείνουν στο νερό, σε ποια βάθη μπορούν να κατέβουν και τι είδους έρευνα μπορούν να κάνουν. Όταν μάλιστα τα βάθη είναι πιο μεγάλα, οι ερευνητές πρέπει να εξαρτώνται από τηλεκατευθυνόμενα μικρά υποβρύχια σκάφη, που έχουν κάμερες και σόναρ.
Οι δυνατότητες ενός εξωσκελετού βρίσκονται κάπου ανάμεσα στον παραδοσιακό καταδυτικό εξοπλισμό και σε ένα υποβρύχιο. Όπως δήλωσε ο ερευνητής Φιλ Σκοτ, «είναι βασικά σαν να φοράς ένα υποβρύχιο. Η πίεση μέσα στον εξωσκελετό δεν διαφέρει από το να βρίσκεται κανείς σε ένα υποβρύχιο ή πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Μπορούμε πλέον να πάμε κατευθείαν στον βυθό, να μείνουμε εκεί πέντε ώρες και να γυρίσουμε αμέσως στην επιφάνεια, χωρίς να χρειαστεί αποσυμπίεση».
Απαραίτητη
Η χρήση μιας τέτοιας προηγμένης στολής κρίθηκε απολύτως απαραίτητη για τη συγκεκριμένη αποστολή. Αυτό γιατί το ναυάγιο των Αντικυθήρων βρίσκεται πλέον σε βάθος 120 μέτρων ενώ επίσης είναι πιθανό να υπάρχουν εκεί εύθραυστα αντικείμενα για τα οποία πρέπει οι δύτες να έχουν όσο το δυνατόν καλύτερη αίσθηση της αφής για να μην τα καταστρέψουν.
Όταν οι Έλληνες ψαράδες και σφουγγαράδες είχαν βρει το ναυάγιο ενός κατάφορτου ρωμαϊκού πλοίου του 1ου αιώνα πΧ στα ανοιχτά των Αντικυθήρων το 1900, μπορούσαν να παραμείνουν το πολύ πέντε λεπτά στο βυθό, προτού ανέβουν ξανά στην επιφάνεια, ενώ αρκετοί έμειναν παράλυτοι και ένας πέθανε από τα προβλήματα της αποσυμπίεσης (της νόσου των δυτών). Το 1976, όταν ο Ζακ Κουστώ έκανε τη δική του υποβρύχια αποστολή στην ίδια τοποθεσία, οι δύτες του δεν μπορούσαν να μείνουν πάνω από δέκα λεπτά στο βυθό.
Τέτοιοι περιορισμοί δεν ισχύουν πια σήμερα, χάρη στη νέα τεχνολογία. Όπως δήλωσε ο ερευνητής του Ωκεανογραφικού Ινστιτούτου Woods Hole, Μπρένταν Φόλεϊ, «με το Exosuit, η παραμονή μας στο βυθό γίνεται ουσιαστικά απεριόριστη. Τώρα πια, ένας αρχαιολόγος μπορεί να μείνει επί ώρες μέσα στη στολή του».
Σύμφωνα με τον προγραμματισμό αν δεν υπάρξει κάποιο πρόβλημα στις δοκιμές η στολή θα χρησιμοποιηθεί τον Ιούλιο σε μια αποστολή ανεύρεσης οργανισμών με ιδιότητες βιοφωσφορισμού σε μια υποθαλάσσια περιοχή 160 χλμ ανοικτά των βορειοανατολικών ακτών των ΗΠΑ η οποία ονομάζεται «Τα Φαράγγια».
Θα ακολουθήσει η αποστολή στα Αντικύθηρα, η οποία αρχικά θα κρατήσει ένα μήνα, καθώς ο εξωσκελετός Exosuit θα είναι δανεικός για δύο εβδομάδες το πολύ από την εργοληπτική εταιρεία J.F.White, που τον χρησιμοποιεί στους υπονόμους της Νέας Υόρκης. Όμως η αναζήτηση νέων ευρημάτων στα νερά των Αντικυθήρων αναμένεται να συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια.
Δεν υπάρχουν σχόλια