Πώς μεταφέρθηκε το λευκό μάρμαρο στον τύμβο

Για τους ιδιοκτήτες του αρχαίου λατομείου της Θάσου η δουλειά ήταν χρυσοφόρα.

Το ταφικό μνημείο που θα χτιζόταν στην Αμφίπολη ήταν τεράστιο και αυτός που έκανε την παραγγελία ήθελε να το «ντύσει» εξ ολοκλήρου με κατάλευκο μάρμαρο Θάσου. Για να εκτελεστεί η παραγγελία χρειαζόταν εκατοντάδες εργάτες να δουλεύουν πυρετωδώς για μεγάλο διάστημα με αμέτρητα χτυπήματα στα σωθικά της γης για να αποκολληθούν τεράστιοι όγκοι μαρμάρου. Ο ξύλινος γερανός θα δούλευε κι αυτός «υπερωρίες» φορτώνοντας τα πλοία, και αυτά θα έκαναν δεκάδες δρομολόγια μεταξύ Θάσου και Αμφίπολης.

Εχοντας μελετήσει επί σειράν ετών τα σχεδόν 70 αρχαία λατομεία της Θάσου, οι αρχιτέκτονες της Γαλλικής Αρχαιολογικής Σχολής Αθηνών με μεταπτυχιακή εξειδίκευση στην αρχαιολογία Τόνι Κοζέλι και Μανουέλα Βιρτς-Κοζέλι περιέγραψαν τις τεχνικές εξόρυξης και μεταφοράς μαρμάρου κατά την αρχαιότητα, στη διάρκεια διάλεξης που έδωσαν χθες στο Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης.

Σύμφωνα με τον κ. Κοζέλι, το λευκό μάρμαρο που «έντυσε» εξ ολοκλήρου το μνημείο δεν προέρχεται από την Αλυκή Θάσου, όπως εκτιμά η διεπιστημονική ομάδα, καθώς το μάρμαρο εκεί είναι γκριζωπό με νερά, αλλά από κάποιο από τα λατομεία της Βάτης ή της Σαλιάρας. Αυτά είναι επίσης παραθαλάσσια, γεγονός που έκανε λιγότερο δύσκολο το έργο της μεταφοράς.

Ο αρχιτέκτονας της Γαλλικής Αρχαιολογικής Σχολής Αθηνών με μεταπτυχιακή
εξειδίκευση στην αρχαιολογία Τόνι Κοζέλι

«Χρειαζόταν ο ξύλινος γερανός με τους δύο τροχούς, ο οποίος σήκωνε τους όγκους μαρμάρου και τους φόρτωνε στα πλοία. Δεν ήταν απαραίτητο να υπάρχει δρόμος, όπως με τα ορεινά λατομεία. Η Αμφίπολη είναι κοντά και στο εκεί λιμάνι γινόταν η εκφόρτωση με τον ίδιο τρόπο», είπε στο «Έθνος». Για την εκτέλεση μιας τόσο μεγάλης παραγγελίας απαιτούνταν μήνες. Ο ίδιος ο αρχιτέκτονας χρειάστηκε κάτι λιγότερο από 24 ώρες για την πειραματική εξόρυξη ενός μόνο κομματιού με μήκος ενός μέτρου με τις αρχαίες τεχνικές. Οι εξορύκτες άνοιγαν οπές στη σειρά και σ' αυτές προσάρμοζαν σφήνες, τις οποίες χτυπούσαν με σφυρί. Η δόνηση που δημιουργούνταν «έσχιζε» και αποκολλούσε τους όγκους μαρμάρου, τους οποίους στη συνέχεια πελεκούσαν ή έκοβαν με πριόνι, σύμφωνα με την παραγγελία.

Από τα λατομεία της Βάτης ή της Σαλιάρας έφτασε στην Αμφίπολη το λευκό μάρμαρο
που χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή των πανέμορφων Καρυατίδων του τύμβου

Οι τυμβωρύχοι

Αναφορικά με την ανασκαφή στην Αμφίπολη, ο κ. Κοζέλι σημείωσε πως ο ίδιος δεν εξεπλάγη από την εικόνα του τρίτου θαλάμου, ενώ εμφανίστηκε απαισιόδοξος για το ενδεχόμενο να υπάρχει και κάτι άλλο πέρα απ' αυτόν. «Στους μακεδονικούς τάφους, μετά τη μαρμάρινη θύρα του νεκρικού θαλάμου συνήθως δεν υπάρχει διάκοσμος, γιατί εκεί είναι ο νεκρός. Ο,τι υπάρχει βρίσκεται στους προθαλάμους», είπε και προσέθεσε: «Ο τάφος είναι απολύτως συλημένος, πιθανότατα κατά τη ρωμαϊκή περίοδο. Οι τυμβωρύχοι δεν άφησαν τίποτα μέσα. Δεν πιστεύω ότι υπάρχει κάτι άλλο εκεί». Ερμηνεύοντας το τεχνητό όρυγμα, ο ίδιος εκτιμά πως πιθανώς να το έσκαψαν οι τυμβωρύχοι, ψάχνοντας για κάτι θαμμένο.

Ενημέρωση για τρίτο θάλαμο και διασκόπηση

Δώδεκα ημέρες μετά την τελευταία επίσημη ανακοίνωση από το υπουργείο Πολιτισμού, η διεπιστημονική ομάδα της ανασκαφής θα κάνει ανακοινώσεις αύριο, Τετάρτη, στη 1 το μεσημέρι, στο Μουσείο της Αμφίπολης, τόσο για την πορεία της ανασκαφικής έρευνας στον τρίτο θάλαμο με το τεχνητό όρυγμα κάτω από το δάπεδο σφράγισης όσο και για τον φορέα που θα αναλάβει τη γεωφυσική διασκόπηση του λόφου Καστά.

Συνεδρίαση

Στο μεταξύ, σήμερα το μεσημέρι, θα συνεδριάσει συμβολικά στο Ροδολίβος Σερρών, έδρα του Δήμου Αμφίπολης, το Δ.Σ. της Περιφερειακής Ενωσης Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας. Στα θέματα της ημερήσιας διάταξης περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η επίδοση τιμητικής πλακέτας στην επικεφαλής της ανασκαφής, αρχαιολόγο Κατερίνα Περιστέρη, καθώς και η ενίσχυση του Δήμου Αμφίπολης με ένα συμβολικό χρηματικό ποσό για την εκτέλεση υποστηρικτικών εργασιών.

Πηγή: Β. Ιγνατιάδης, Έθνος