Ο Ραμσής Γ' είχε το τέλος του Ιουλίου Καίσαρα

Θύμα άγριας δολοφονίας έπεσε όπως φαίνεται ο Ραμσής Γ' Μια νέα μελέτη στην μούμια του Ραμσή Γ’, του τελευταίου Φαραώ του Νέου Βασι...

Θύμα άγριας δολοφονίας έπεσε όπως φαίνεται ο Ραμσής Γ'

Μια νέα μελέτη στην μούμια του Ραμσή Γ’, του τελευταίου Φαραώ του Νέου Βασιλείου, δείχνει ότι έπεσε θύμα άγριας δολοφονίας.

Πριν από τέσσερα χρόνια μια αξονική τομογραφία που έγινε στην μούμια του Ραμσή Γ’αποκάλυψε ένα βαθύ κόψιμο στο λαιμό του. Ένα κόψιμο αρκετά βαθύ για να είναι θανατηφόρο. Η αποκάλυψη είχε προκαλέσει αναταράξεις στην επιστημονική κοινότητα αφού για δεκαετίες υπάρχει διχογνωμία στους ιστορικούς για την αιτία θανάτου του Αιγύπτιου ηγεμόνα. Ομάδα ειδικών διαφόρων ειδικοτήτων ανάμεσα στους οποίους και ο διασημότερος αιγυπτιολόγος στον κόσμο, ο Zahi Hawass που διετέλεσε επί πολλά έτη και Υπουργός Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου, πραγματοποίησε μια νέα εξονυχιστική ιατροδικαστική μελέτη στην μούμια.

Οι  Zahi Hawass και Sahar Saleem έγραψαν ένα βιβλίο, με τίτλο "Scanning the Pharaohs: CT Imaging of the New Kingdom Royal Mummies" (American University in Cairo Press, 2016), με τα ευρήματα τους τα οποία δείχνουν ότι ο Ραμσής Γ’ είχε ένα τέλος παρόμοιο με εκείνο του Ιουλίου Καίσαρα που δολοφονήθηκε από μια μεγάλη ομάδα αντιπάλων του. 

Η μούμια του Φαραώ Ραμσή Γ'

Οι ερευνητές μελέτησαν βασιλικές μούμιες από την 18η έως την 20η Δυναστεία της Αιγύπτου, που εκτείνονται σε μια χρονολογική περίοδο από το 1543 π.Χ. περίπου μέχρι το 1064 π.Χ. Στους ηγεμόνες αυτής της περιόδου περιλαμβάνονται διάσημα ονόματα όπως ο  Τούθμωσις Γ΄, ο Τουτανγχαμόν, ο Σέτι Α' και ο δολοφονημένος Ραμσής Γ'. Ο Hawass και οι συνεργάτες του είχαν ήδη βρει ότι ο λαιμός του Ραμσή Γ'έφερε ένα βαθύ κόψιμο στο λαιμό του, από χτύπημα που πιθανόν τον σκότωσε ακαριαία. Τώρα, ο Saleem, ένας από τους συντάκτες της μελέτης, διαπίστωσε ότι τα νύχια του Φαραώ είχαν αφαιρεθεί, πιθανότατα με τσεκούρι, γεγονός που υποδηλώνει ότι δολοφονήθηκε από πολλούς δράστες με διαφορετικά όπλα.

"Η ακριβής θέση του τραυματισμού στο πόδι είναι ανατομικά μακριά από την πληγή του κομμένου λαιμού. Επίσης το σχήμα των σπασμένων οστών των δαχτύλων δείχνουν ότι προκλήθηκε από διαφορετικό όπλο από αυτό που χρησιμοποιείται για να προκαλέσει το κόψιμο του λαιμού", αναφέρει ο Saleem στο Live Science. "Έτσι πρέπει να υπήρχε ένας άτομο οπλισμένο με τσεκούρι/ξίφος που επιτέθηκε στον Φαραώ κατά μέτωπο, και ένα άλλο άτομο με μαχαίρι ή στιλέτο που επιτέθηκε στον Φαραώ πισώπλατα. Και οι δύο πρέπει να του επιτέθηκαν ταυτόχρονα".

Αρχαίες πηγές σε παπύρους αναφέρονται σε μια συνωμοσία δολοφονίας του Ραμσή Γ', ο οποίος κυβέρνησε την Αίγυπτο από το 1186 π.Χ. μέχρι το 1155 π.Χ. Αλλά μέχρι οι ερευνητές να μελετήσουν την μούμια του Φαραώ με αξονική τομογραφία (CT), δεν υπήρχε καμία απόδειξη ότι η συνωμοσία είχε πετύχει. Το 2012, οι ερευνητές ανέφεραν την ανακάλυψη ότι ο λαιμός του Ραμσή Γ' είχε κοπεί με κοφτερό μαχαίρι, αποκόπτοντας την τραχεία και τον οισοφάγο του. 

Οι αρχαίες πηγές περιγράφουν την ιστορία μιας συνωμοσίας με στόχο τη ζωή του Ραμσή Γ', που δημιουργήθηκε από την Tiye, μία από τις συζύγους του. Ο γιος της Pentawere ήταν στη γραμμή διαδοχής για το θρόνο μετά τον ετεροθαλή αδελφό του, Ραμσή Δ'. Η Tiye και άλλα μέλη του βασιλικού οίκου, συμπεριλαμβανομένων δούλων και αξιωματούχων, ήθελαν να σκοτώσουν τον Ραμσή Γ' και στη συνέχεια να εκδιώξουν τον Ραμσή Δ' προκειμένου να γίνει ο Pentawere βασιλιάς.

Φαίνονται ότι τα κατάφεραν αλλά παραπέμφθηκαν σε δίκη για την εν λόγω δολοφονία υπό την κυριαρχία του Ραμσή Δ'. Η Tiye, ο Pentawere και οι συνωμότες καταδικάστηκαν και εκτελέστηκαν. Μια μούμια που πιστεύεται ότι ανήκε στον Pentawere έχει μελετηθεί και οι αιγυπτιολόγοι πιστεύουν ότι πέθανε από ασφυξία ή στραγγαλισμό. Οι αρχαίοι πάπυροι δείχνουν ότι ο Pentawere αυτοκτόνησε μετά την καταδίκη του.

Το νέο βιβλίο προσθέτει λεπτομέρειες σε αυτή τη μακάβρια ιστορία, υποδεικνύοντας ότι οι επιτιθέμενοι στον Ραμσή Γ' ήταν περισσότεροι του ενός. Μέρος του μεγάλου δακτύλου του ποδιού του φέρει εγκοπή χωρίς να έχει επουλωθεί, που σημαίνει ότι το συγκεκριμένο τραύμα συνέβη κοντά στον θάνατο του, είπε ο Saleem. 

Τρισδιάστατη αξονική τομογραφία των ποδιών του Ραμσή Γ', που δείχνει τα περιτυλίγματα από λινό ύφασμα,
το πάχος των οποίων είναι περισσότερο από το κανονικό.

Οι δε ταριχευτές μπορεί να έχουν προσπαθήσει να κρύψει τον τραυματισμό στο δάχτυλο του ποδιού. Στα τέλη του 1800, οι αρχές στο Αιγυπτιακό Μουσείο του Καΐρου προσπάθησαν να ξεδιπλώσουν την μούμια του Ραμσή Γ', αλλά δεν ήταν σε θέση να διεισδύσουν εντός των στρώματα ρητίνης που καλύπτουν τους επιδέσμους γύρω από τα πόδια.

"Αυτό έκρυψε το μεγάλο μυστικό κάτω από τα περιτυλίγματα", είπε ο Saleem. "Μου φαίνεται ότι αυτή ήταν η πρόθεση των αρχαίων αιγυπτίων ταριχευτών, που σκόπιμα διοχέτευσαν μεγάλες ποσότητες ρητίνης για να κολλήσουν τα στρώματα λινού υφάσματος στο σώμα και τα πόδια".

Η μούμια του Ραμσή Γ' υπέστη επίσης την αρχαία αιγυπτιακή εκδοχή της αισθητικής χειρουργικής, αναφέρουν οι Saleem και Hawass. Υλικά συσκευασίας τοποθετήθηκαν κάτω από το δέρμα του προκειμένου να "γεμίσουν" το πτώμα και να τον κάνουν να φαίνεται πιο ελκυστικό για το ταξίδι του στη μετά θάνατον ζωή. Και στη μούμια του αγοριού Φαραώ Τουταγχαμών, γνωστό για τα πλούσια ταφικά κτερίσματα, εφαρμόστηκε η παραπάνω μέθοδος. Τόσο το πρόσωπο όσο και τα άκρα του Φαραώ Tut ήταν ωραιοποιημένα με υποδόρια υλικά πληρώσεως.

Η αξονική τομογραφία επέτρεψε στους ερευνητές να μελετήσουν μούμιες με μεγαλύτερη λεπτομέρεια από ποτέ, χωρίς να καταστρέφουν τις εύθραυστες συσκευασίες τους.


Πηγή: S. Pappas, Live Science, Θ. Λαϊνάς, Το Βήμα