Νέο μουσείο για το ανάκτορο των Αιγών

 Οι αναστηλώσεις στον αρχαιολογικό χώρο  Τμήμα του ανακτόρου των Αιγών, με αυθεντικά αρχιτεκτονικά μέλη, άρχισε να στήνεται στο κεντρι...

 Οι αναστηλώσεις στον αρχαιολογικό χώρο 

Τμήμα του ανακτόρου των Αιγών, με αυθεντικά αρχιτεκτονικά μέλη, άρχισε να στήνεται στο κεντρικό αίθριο του νέου Πολυκεντρικού Μουσείου Αιγών (Βεργίνα). 

Ήδη μεταφέρεται αυτούσιο τμήμα του πάνω ορόφου του ανακτόρου, στήθηκαν μαρμάρινες στήλες για να στηριχθούν πάνω τους άλλα κομμάτια, ενώ σε διπλανό, μικρότερο αίθριο θα στηθεί ο χώρος των ιερών, με γλυπτά και αγάλματα από τον αρχαιολογικό χώρο.

Ως «ένα υποδειγματικό έργο» χαρακτήρισε το νέο εντυπωσιακό Πολυκεντρικό Μουσείο Αιγών, στο οποίο έχουν ολοκληρωθεί οι κτιριακές εγκαταστάσεις και ξεκινάει ο εξοπλισμός του, η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού, Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη, η οποία παραβρέθηκε χθες στα εγκαίνια του αμφιθεάτρου του μουσείου, που συνδυάστηκαν με μία ημερίδα για τα 40 έργα και υποέργα της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ημαθίας, που χρηματοδοτήθηκαν από το ΕΣΠΑ.

Ο αρχαιολογικός χώρος των Αιγών, είπε, είναι εξαιρετικά σημαντικός και παρά την οικονομική κρίση την περασμένη χρονιά 210.000 επισκέπτες ξεναγήθηκαν εκεί, «αριθμός που αναμένεται φέτος να αυξηθεί και αφορά όχι μόνο Έλληνες, αλλά πολλούς τουρίστες από τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα».

«Τα εγκαίνια του Πολυκεντρικού Μουσείου θα γίνουν στο τέλος του 2017, τότε που συμπληρώνονται 40 χρόνια από τη μεγάλη ανακάλυψη του Μανόλη Ανδρόνικου», είπε η κ. Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη, καθώς, όπως είναι γνωστό, στις 8 Νοεμβρίου του 1977 ο καθηγητής Ανδρόνικος και η ομάδα του βρέθηκαν μπροστά σε ένα αρχαιολογικό εύρημα που προκάλεσε παγκόσμια συγκίνηση και κινητοποίηση της επιστημονικής κοινότητας, έναν ασύλητο μακεδονικό τάφο και μέσα σε ολόχρυση λάρνακα φυλάσσονταν για αιώνες τα οστά του βασιλιά Φιλίππου, πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Η εξωτερική όψη του νέου Πολυκεντρικού Μουσείου των Αιγών.

Αρχαιολόγοι, επίσημοι και πλήθος κόσμου είχαν την ευκαιρία να δουν από κοντά χθες το ολοκαίνουργιο Πολυκεντρικό Μουσείο, ο εξοπλισμός του οποίου έχει ήδη ενταχθεί στο ΕΣΠΑ 2014-2020 με 4 εκατ. ευρώ, ενώ άλλα 10 εκατ. ευρώ κόστισε η ανέγερσή του.

Ο σχεδιασμός

Όπως έγινε γνωστό, στη διάρκεια ημερίδας που είχε θέμα «Σχεδιάζοντας την ανάπτυξη: αρχαιολογικά έργα και κοινωνία», στο τέλος του καλοκαιριού, θα δοθεί στο κοινό ένα μικρό τμήμα του ανακτόρου των Αιγών, το οποίο θα είναι πλήρως επισκέψιμο το 2023, καθώς, σύμφωνα με την γενική γραμματέα του υπουργείου, εντάχθηκε στο ΕΣΠΑ, με άλλα 10 εκατ. ευρώ.

Μιλώντας για το νέο Πολυκεντρικό Μουσείο Αιγών, η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ημαθίας, Αγγελική Κοτταρίδη είπε ότι εντάσσεται στο Δίκτυο Μουσείων της Ημαθίας, και πλέον με ενιαίο εισιτήριο ο επισκέπτης μπορεί να περιηγηθεί στο Μουσείο των Βασιλικών Τάφων, στον αρχαιολογικό χώρο των Αιγών, στο Αρχαιολογικό και στο Βυζαντινό Μουσείο Βέροιας, αργότερα δε και στο Πολυκεντρικό Μουσείο.

Το κτίριο συνολικής επιφάνειας 5,5 στρ. κατασκευάστηκε σε οικόπεδο έκτασης 140 στρ., με απεριόριστη θέα στον κάμπο και στα Πιέρια Ορη, σε απόσταση 1 χλμ από τον αρχαιολογικό χώρο και τους βασιλικούς τάφους και περίπου 2 χλμ από το ανάκτορο των Αιγών. Στην είσοδο του Μουσείου υπάρχουν δύο αίθρια, το κεντρικό όπου ξεκίνησε να στήνεται το αναταγμένο έκθεμα, που είναι τμήμα του άνω ορόφου της πρόσοψης του ανακτόρου των Αιγών, και ένα μικρότερο για τα γλυπτά των Αιγών.

Το αίθριο των ιερών όπου θα τοποθετηθούν γλυπτά και αγάλματα από τον αρχαιολογικό χώρο

Ο μεγάλος ενιαίος χώρος προορίζεται για να φιλοξενεί περιοδικές εκθέσεις μακράς διάρκειας, με θέματα σχετικά με την ιστορία, τον βίο και τον πολιτισμό των Αιγών, έχει όμως τη δυνατότητα να χωρίζεται σε μικρότερες αίθουσες, επίσης για περιοδικές εκθέσεις. Η πρώτη έκθεση που θα ανοίξει για το κοινό, θα έχει τίτλο «Αιγών Μνήμη» και θα αφορά του πολίτες της πρωτεύουσας του μακεδονικού βασιλείου, ενώ σύμφωνα με την κ. Κοτταρίδη «θα είναι η χαρά της αρχαίας πόλης που για πρώτη φορά αποκαλύπτεται στο σύνολό της». Εκτός από τα μόνιμα στοιχεία (αρχαιολογικά ευρήματα από τους βασιλικούς τάφους και εκθέματα που θα μεταφερθούν από το Βασιλικό Μουσείο των Αιγών), θα υπάρχουν προβολές, εικονικές περιηγήσεις, φωτογραφίες, που θα καταγράφουν και θα αναδεικνύουν την ιστορία των ανθρώπων, αλλά και των κτιρίων του χώρου συνολικά. Αλλωστε στην είσοδο του Μουσείου, οι μεγάλοι, πανύψηλοι τοίχοι στο εσωτερικό θα «υποδέχονται» τους επισκέπτες με προβολές και άφθονο ψηφιακό υλικό, ενώ θα υπάρχει και μια εικονική περιήγηση στο λαμπρό ανάκτορο.

Στο κτίριο θα βρίσκεται και η φυσική έδρα του ψηφιακού μουσείου «Μέγας Αλέξανδρος, από τις Αιγές στην Οικουμένη», με 304 ψηφιακά εκθέματα, ανοιχτά στο ευρύ κοινό, αλλά με πλήρη τεκμηρίωση, απαραίτητο εργαλείο για επιστημονικές ομάδες και μεμονωμένους ερευνητές.

Παράλληλα, υπάρχει ένα αμφιθέατρο 150 θέσεων, για τις ανάγκες συνεδρίων και ημερίδων, πωλητήριο ακριβώς απέναντι από την είσοδο, καφέ-εστιατόριο, αίθουσα για εκπαιδευτικά προγράμματα, ένας μεγάλος αποθηκευτικός χώρος και εργαστήρια πλήρως εξοπλισμένα με τα πλέον σύγχρονα μέσα, χώροι μελέτης και γραφεία για το προσωπικό.

Κατασκευή αντίστοιχη με αυτήν του Παρθενώνα

Χτισμένο στα χρόνια του Φιλίππου Β΄(359-336π.Χ.), το ανάκτορο των Αιγών είναι όχι μόνο το μεγαλύτερο, αλλά μαζί με τον Παρθενώνα, το σημαντικότερο κτίριο της κλασικής Ελλάδας. Ορθώθηκε στο άστυ των Αιγών, σε ένα υπερυψωμένο σημείο της πλαγιάς, ήταν ορατό από ολόκληρη τη λεκάνη της Μακεδονίας και αποτελούσε τοπόσημο δύναμης και ομορφιάς.

Τμήμα του ανακτόρου των Αιγών που έχει ήδη μεταφερθεί και τοποθετείται στο κεντρικό αίθριο του Πολυκεντρικού Μουσείου

Κατασκευάστηκε ίσως από τον Πύθεο, έναν μεγαλοφυή αρχιτέκτονα, και όπως ανέφερε η κ. Κοτταρίδη δεν ήταν το σπίτι του βασιλιά, αλλά το κέντρο διοίκησης, που απευθυνόταν σε όλους τους πολίτες των Αιγών. Στο περιστύλιό του, συγκεντρώνονταν περίπου 4.000 άτομα και όταν στηθεί ολόκληρο «θα ξαναγράψουμε την ιστορία της αρχαίας αρχιτεκτονικής, γιατί είναι ένα θαύμα τεχνικής σε όλα τα επίπεδα».

Όπως είπε η κ. Κοτταρίδη, σώθηκαν συνολικά πάνω από 4.000 αρχιτεκτονικά μέλη, ένα μεγάλο μέρος των δαπέδων, οι τοιχοβάτες σε πολλά σημεία, «άρα μπορούμε με ακρίβεια να το αναπαραστήσουμε σε ποσοστό 90%».

Εντατικοί ρυθμοί

Οι εργασίες συνεχίζονται με εντατικούς ρυθμούς σε όλο το συγκρότημα των 12,5 στρ. και το επόμενο διάστημα οι επισκέπτες θα μπορούν να παρακολουθούν από κοντά τα έργα αναστήλωσης στη νότια πλευρά.

Ήδη σχεδιάζεται μια ειδική διαδρομή με εποπτικό υλικό και επιτόπια γνώση του έργου, που από τους αρχαιολόγους χαρακτηρίζεται ως «εποποιία».

Είναι χαρακτηριστικό πως τα ψηφιδωτά θα αναδειχτούν και παρότι είχαν γίνει για να είναι εσωτερικών χώρων, στο τέλος του έργου θα είναι εξωτερικού χώρου, καθώς επικράτησε η άποψη ότι «αν το μνημείο στεγαζόταν, θα καταστρεφόταν». Αυτό ωστόσο σημαίνει ότι οι επιστήμονες πρέπει να αναδείξουν την ομορφιά τους και παράλληλα να τα αποδώσουν ανθεκτικά στον χρόνο και στις καιρικές συνθήκες.

Με την ολοκλήρωση του έργου, εκτός από το κεντρικό περιστύλιο του ανακτόρου και το άνδηρο, θα αναδειχτούν επίσης τα λουτρά, τα μαγειρεία, οι αποθήκες κ.ά. που ήταν στο δυτικό περιστύλιο.

Πηγή: Μ. Ριτζαλέου, Έθνος