Το μέταλλο από το οποίο κατασκευάστηκε η λάμα του εγχειριδίου δεν μπορεί να προέρχεται από ορυχείο, λένε οι ερευνητές Κυριολεκτικά απ...
 |
| Το μέταλλο από το οποίο κατασκευάστηκε η λάμα του εγχειριδίου δεν μπορεί να προέρχεται από ορυχείο, λένε οι ερευνητές |
Κυριολεκτικά από τον ουρανό έπεσε το σπαθί που βρέθηκε στον τάφο του Φαραώ Τουταγχαμών, καθώς η λεπίδα του ήταν φτιαγμένη από σίδερο προερχόμενο από μετεωρίτη.
Το εγχειρίδιο του Τουταγχαμών, το οποίο εκτίθεται στο Μουσείο του Καΐρου, δεν είχε υποβληθεί μέχρι σήμερα σε χημικές αναλύσεις, καθώς οι παλαιότερες διαθέσιμες μέθοδοι θα απαιτούσαν τη λήψη δειγμάτων. Χάρη σε μια νέα, φορητή συσκευή φασματομετρίας φθορισμού ακτίνων Χ, ερευνητές από την Ιταλία και την Αίγυπτο κατάφεραν να αναλύσουν το ανεκτίμητης αξίας εύρημα χωρίς καν να το αγγίξουν.
Ειδικοί επιστήμονες εξέτασαν το αντικείμενο σε φασματογράφο φθορισμού ακτίνων Χ και σύγκρινε το αποτέλεσμα με μέταλλο από 11 μετεωρίτες. Διαπίστωσε ότι είχαν την ίδια σύσταση.
 |
| Ο αρχαιολόγος Howard Carter και οι συνεργάτες του ανοίγουν τις πόρτες στον ταφικό θάλαμο (η φωτογραφία είναι του 1924 και απαθανατίζει αναπαράσταση του γεγονότος, που έλαβε χώρα το 1923.) |
Ο αρχαιολόγος Howard Carter, που εντόπισε τον διάσημο τάφο το 1925, είχε βρει το εγχειρίδιο τυλιγμένο στον μηρό του νεαρού βασιλιά. Η λεπίδα ήταν μεταλλική, ενώ η λαβή του ήταν από χρυσό και ορεία κρύσταλλο. Από χρυσό ήταν και η θήκη του που έφερε διακοσμητικά μοτίβα κρίνων, φτερών και κεφαλιού ενός τσακαλιού.
Το στιλέτο χρονολογείται στον 14ο αιώνα π.Χ. και από την ανεύρεσή του μέχρι σήμερα υπήρχε σοβαρός προβληματισμός, καθώς στην Αίγυπτο δεν γνώριζαν την τεχνική κατεργασίας σιδήρου πριν από τον 8ο αι. π.Χ. Ακόμα πιο παράξενο φαινόταν που το μέταλλο δεν είχε σκουριάσει. Επίσης τυλιγμένο στη μούμια, στην περιοχή της κοιλιάς, υπήρχε ένα χρυσό στιλέτο.
Ιταλοί και Αιγύπτιοι ερευνητές ανέλυσαν το μέταλλο για τον προσδιορισμό της χημικής του σύνθεσης και διαπιστώθηκε υψηλή περιεκτικότητα σε νικέλιο, όπου, μαζί με τα επίπεδα του κοβαλτίου, «υποδηλώνει σαφώς μια εξωγήινη προέλευση». Η εξέταση αποκάλυψε ότι το μεταλλικό κράμα περιείχε 11% νικέλιο, κάτι που παραπέμπει σε μετεωρίτη. Ο σίδηρος που εξορύσσεται στη Γη δεν υπερβαίνει το 4%.
Αυτό που επιβεβαίωσε τελικά επιβεβαίωσε τις υποψίες ήταν η παρουσία κοβαλτίου, ενός στοιχείου που σπανίζει από τα μεταλλεύματα των γήινων ορυχείων.
Οι ερευνητές συνέκριναν τη σύνθεση με γνωστούς μετεωρίτες σε απόσταση 2.000 χιλιομέτρων γύρω από την ακτή της Ερυθράς Θάλασσας της Αιγύπτου και βρήκαν παρόμοια επίπεδα σε έναν μετεωρίτη. Οι ερευνητές δημοσίευσαν τα ευρήματά τους την Τρίτη στο περιοδικό Meteoritics & Planetary Science.
Τα συμπεράσματα της ερευνητικής βρίσκουν απόλυτα σύμφωνο και τον Ντέρεκ Σίαρς, ειδικό του Ερευνητικού Κέντρου «Έιμς» της NASA, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη. «Αν βρει κανείς ένα κομμάτι μέταλλο που περιέχει νικέλιο, αυτό αποτελεί ένδειξη ότι μπορεί να πρόκειται για μετεωρίτη» ανέφερε ο Σίαρς στο Discovery News. «Και αν βρει κανείς την αναλογία νικελίου-κοβαλτίου, όπως συνέβη σε αυτήν την μελέτη, τότε είναι σίγουρο πως πρόκειται πράγματι για μετεωρίτη» πρόσθεσε.
Επισήμανε μάλιστα πως στην αρχαία Αίγυπτο η κατασκευή αντικειμένων από σιδερένιους μετεωρίτες δεν ήταν ιδιαίτερα σπάνια: «Υπάρχουν ισχυρές υποψίες ότι το μεγαλύτερο μέρος του μετάλλου που ανακαλύφθηκε στις πυραμίδες προέρχεται από μετεωρίτες» είπε.
Το 2013 βρέθηκε ότι εννέα μαυρισμένες χάντρες σιδήρου του 3200 π.Χ., που είχαν ανασκαφεί από ένα νεκροταφείο κοντά στο Νείλο στη βόρεια Αίγυπτο, έχουν σφυρηλατηθεί από θραύσματα μετεωριτών, που έδωσαν κράμα νικελίου - σιδήρου. Αυτό ίσως υποδεικνύει πως οι αρχαίοι Αιγύπτιοι έδιναν μεγάλη αξία στο σίδηρο των μετεωριτών για την παραγωγή διακοσμητικών ή τελετουργικών αντικειμένων. Οι ερευνητές κάνουν επίσης μια υπόθεση εργασίας, ότι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι απέδιδαν μεγάλη σημασία σε βράχους που έπεφταν από τον ουρανό. Αυτό ερμηνεύει τη χρήση του όρου «σίδηρος» στα αρχαία κείμενα, καθώς γύρω στον 13ο αιώνα π.Χ. εμφανίζεται ο όρος «σίδηρος εξ’ ουρανού» για να περιγραφούν όλοι οι τύποι σιδήρου.
«Η εισαγωγή του νέου σύνθετου όρου υποδηλώνει ότι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι γνώριζαν πως αυτά τα σπάνια κομμάτια σιδήρου έπεσαν από τον ουρανό ήδη στο 13ο αι π.Χ.», γράφουν οι ερευνητές.
Η αιγυπτιολόγος Joyce Tyldesley, του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ, υποστήριξε ότι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι έτρεφαν σεβασμό για ουράνια αντικείμενα που είχαν πέσει στη Γη.
«Ο ουρανός ήταν πολύ σημαντικός για τους αρχαίους Αιγυπτίους. Κάτι που πέφτει από τον ουρανό θα πρέπει να θεωρείται ως ένα δώρο από τους θεούς», δήλωσε.
 |
| Αιγυπτιακό ιερογλυφικό που σημαίνει «σίδερο από τον ουρανό» (Πηγή: Annual Meeting of the Meteoritical Society: results from meteorite, lunar and planetary research, Vail, CO (USA), 19 – 23 Jul 1993. Abstracts.) |
Η λεπίδα μπορεί να μην είναι το μόνο στοιχείο που προέρχεται από μετεωρίτες στον τάφο του Τουταγχαμών του.
Το 2006, ένας Αυστριακός αστροχημικός πρότεινε ότι ένα ασυνήθιστο κιτρινωπό στολίδι, σε σχήμα σκαραβαίου, στο περιδέραιο του έφηβου Φαραώ είναι στην πραγματικότητα γυαλί που σχηματίζεται στην άμμο από την υψηλή θερμοκρασία κατά την πρόσκρουση μετεωρίτη σε αυτήν.
«Θα ήταν πολύ ενδιαφέρον να αναλύσουμε περισσότερο αντικείμενα από την προ-Εποχή του Σιδήρου, όπως άλλα σιδερένια αντικείμενα που βρέθηκαν στον τάφο του βασιλιά Tut», λένε οι μελετητές. «Θα μπορούσαμε να αποκτήσουν πολύτιμες γνώσεις σχετικά με τις τεχνολογίες κατεργασίας μετάλλων στην αρχαία Αίγυπτο και τη Μεσόγειο».
Δεν υπάρχουν σχόλια