Δύο φορές τα τελευταία χρόνια, ερευνητές και επιστήμονες του πανεπιστημίου του Stanford προσπαθούν να δημιουργήσουν ψηφιακά την εμπει...
Δύο φορές τα τελευταία χρόνια, ερευνητές και επιστήμονες του πανεπιστημίου του Stanford προσπαθούν να δημιουργήσουν ψηφιακά την εμπειρία του να βρίσκεται κάποιος στην Αγία Σοφία την περίοδο του Βυζαντίου.
Σε συνεργασία με την χορωδιακή ομάδα Cappella Romana, κατάφεραν να ανασυνθέσουν ψηφιακά την ακουστική του ιερού κτιρίου και να παρουσιάσουν βυζαντινή εκκλησιαστική μουσική στο Bing Concert Hall του πανεπιστημίου, σαν να βρίσκονταν στην Αγία Σοφία. Οι προσπάθειές τους είναι μέρος μιας πολυετούς συνεργασίας μεταξύ των τμημάτων του Πανεπιστήμιο του Stanford, που θέτει το ερώτημα: μπορεί η σύγχρονη τεχνολογία να μας βοηθήσει να ταξιδέψουμε πίσω στο χρόνο;
Το project Icons of Sound εστιάζει στο εσωτερικό της Αγίας Σοφίας, χρησιμοποιώντας καταγραφές από σκάσιμο μπαλονιών στο χώρο και άλλες ηχητικές και οπτικές ερευνητικές μεθόδους προκειμένου να κατανοηθεί η ακουστική του κτιρίου μέσα από τους ήχους. Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν τα δεδομένα για να αναδημιουργήσουν την εμπειρία του να βρίσκεσαι εκεί, μια εμπειρία που υπήρξε κατά κάποιο τρόπο διαχρονική για τα 1500 σχεδόν χρόνια που στέκεται το κτίριο. Ωστόσο, πολλά έχουν αλλάξει για την Αγία Σοφία σε αυτό το διάστημα.
Κατά τη διάρκεια της ζωής του κτιρίου, «με τις γιγάντιες αντηρίδες και τους ψηλούς μιναρέδες», υπήρξε ο χώρος όπου σύμφωνα με τον συγγραφέα Fergus Μ. Bordewich πραγματοποιήθηκε «μια πολιτιστική σύγκρουση επικών διαστάσεων». Όπως χαρακτηριστικά γράφει, το όνομα του κτιρίου στα ελληνικά «Ιερή Σοφία», αντιπροσωπεύει τις κληρονομιές «του μεσαιωνικού Χριστιανισμού, της οθωμανικής αυτοκρατορίας, της αναζωπύρωσης του Ισλάμ και της σύγχρονης κοσμικής Τουρκίας».
«Όταν χτίστηκε τον 6ο αιώνα (οι γραπτές πηγές δείχνουν ότι αφιερώθηκε το 537), η Αγία Σοφία ήταν μια ορθόδοξη χριστιανική εκκλησία και το στολίδι της Κωνσταντινούπολης, προτού γίνει το μεγαλύτερο θρησκευτικό κτίριο της οθωμανικής αυτοκρατορίας κατά τον 15ο αιώνα», γράφει ο Kaya Genç για την The Paris Review, «και τζαμί». Το 1935 εκκοσμικεύθηκε και μετατράπηκε σε μουσείο, αν και υπήρχαν αντιδράσεις από εθνικιστικές ομάδες να μετατραπεί και πάλι σε ένα πλήρως λειτουργικό τζαμί.
Η μουσική σύνθεση που εκτελεί η Cappella Romana είναι ιστορική χριστιανική μουσική. Μεγάλο μέρος της εργασίας τους για το έργο της Αγίας Σοφίας δεν έχει ακουστεί εδώ και αιώνες, γράφει ο Jason Victor serinus για το blog του Stanford.
Για να ανασυνθέσουν τον μοναδικό ήχο, οι ερμηνευτές τραγούδησαν ακούγοντας τις προσομοιωμένες ακουστικές της Αγίας Σοφίας μέσω ακουστικών στα αυτιά τους. Το τραγούδι τους τέθηκε στη συνέχεια μέσα από τον ίδιο ακουστικό προσομοιωτή και έπαιξε κατά τη διάρκεια της ζωντανής παράστασης της χορωδίας μέσω των ηχείων της αίθουσας συναυλιών, την ίδια στιγμή που τραγουδούσαν, κάνοντας την απόδοση του ήχου να μοιάζει με αυτή της Κωνσταντινούπολης, στο εσωτερικό της Αγίας Σοφίας.
«Η μοναδική ακουστική της Αγίας Σοφίας έχει δραματική επίπτωση όχι μόνο στο επίπεδο του ήχου, αλλά και στην ίδια τη παράσταση», αναφέρει η εταιρεία ηχοληψίας που κατέγραφε με μικρόφωνο τους ερμηνευτές της χορωδίας. «Οι ερμηνευτές επιβραδύνουν το ρυθμό τους ώστε να συνεργάζονται σχεδόν με τα 11 δευτερόλεπτα του μακρύ χρόνου αντήχησης, ενώ οι ψάλτες που κρατούν τον ίσο, ερμηνεύουν ποικίλα αλλά διακριτικά στο χώρο τους για να συντονιστούν με το κτίριο. Ως εκ τούτου, για να δημιουργήσουμε μια εικονική απόδοση, οι ερμηνευτές πρέπει να ακούν το χώρο σε πραγματικό χρόνο».
Δεν υπάρχει υποκατάστατο από το είσαι πραγματικά εκεί. Αλλά δεδομένου ότι είναι αδύνατο να ταξιδέψει κανείς πίσω στο χρόνο για να είναι παρών σε μια εκκλησία του 10ου αιώνα, αυτό είναι ίσως το επόμενο καλύτερο πράγμα.
Πηγή: The Archaeology News Network
Δεν υπάρχουν σχόλια