Ανάπλαση περιοχής ΟΣΕ Κοζάνης (Μαρία Δούση, Σοφοκλής Κωτσόπουλος, Σταύρος Απότσος, Βασίλης Παπακωνσταντίνου). Πανελλήνιο συνέδριο αρχιτεκτον...
 |
| Ανάπλαση περιοχής ΟΣΕ Κοζάνης (Μαρία Δούση, Σοφοκλής Κωτσόπουλος, Σταύρος Απότσος, Βασίλης Παπακωνσταντίνου). |
Πανελλήνιο συνέδριο αρχιτεκτονικής για τον κτιριακό βιομηχανικό πλούτο της χώρας, που κινδυνεύει να χαθεί οριστικά.
Στο Βερολίνο, ένα πρώην αντλιοστάσιο λυμάτων, το οποίο λειτουργούσε μέχρι το 1999, έγινε αφετηρία για τη δημιουργία του Radialsystem, πολιτιστικού συγκροτήματος που φιλοξενεί συνέδρια, φεστιβάλ και ποικίλες εκδηλώσεις. Στη Μαδρίτη, μέσα από ένα πρώην σφαγείο γεννήθηκε το Matadero Madrid, χώρος ανοιχτός στον πειραματισμό και στην καλλιτεχνική δημιουργία. Αντιστοίχως, στο Παρίσι, οι εγκαταστάσεις του πάλαι ποτέ δημοτικού γραφείου κηδειών, συνολικής έκτασης 39.000 τ.μ., μετατράπηκαν σε δημόσιο πολυχώρο πολιτισμού, το Centquatre.
Πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν δείξει πώς μεγάλα ανενεργά βιομηχανικά, κυρίως, συγκροτήματα μπορούν να ενταχθούν στη ζωή μιας πόλης μέσω της επανάχρησης και πόσο μεγάλη σημασία έχει η διαχείριση της βιομηχανικής κληρονομιάς, ως κομμάτι της ιστορίας και της μνήμης κάθε τόπου. Στην Ελλάδα, υπάρχουν κάποια λαμπρά παραδείγματα τέτοιας διαχείρισης, όπως οι εγκαταστάσεις της Γεωργικής Βιομηχανίας Κονσερβών «Ανθός Ναυπλίου», στο Ναύπλιο, που μετατράπηκαν στο «Φουγάρο», ή οι πρώην βιομηχανικές εγκαταστάσεις που φιλοξενούν το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, στον Βόλο. Σχετικοί αρχιτεκτονικοί διαγωνισμοί γίνονται συχνά. Αλλά συνήθως δεν υλοποιούνται, μένουν ασκήσεις επί χάρτου. Και μεγάλο μέρος του κτιριακού βιομηχανικού πλούτου της χώρας μας κινδυνεύει να χαθεί οριστικά. Σε όλα αυτά εστιάζεται το πανελλήνιο συνέδριο αρχιτεκτονικής με τίτλο «Τα κάστρα της βιομηχανίας – Αποκατάσταση, επανένταξη, αξιοποίηση», που οργανώνεται από το Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας και θα διεξαχθεί στις 12, 13 και 14 Μαΐου στη Θεσσαλονίκη, στην Αποθήκη Δ της Προβλήτας του ΟΛΘ.
 |
| Η πρόταση για το Μουσείο Ενάλιων Αρχαιοτήτων στον Πειραιά (Γιάννης και Κωσταντής Κίζης, Νίκος Μπελαβίλας, Βάσω Τροβά). |
Τι κάνει την απόσταση ανάμεσα στον σχεδιασμό τέτοιων πρότζεκτ και στην υλοποίησή τους τόσο μεγάλη – συχνά αγεφύρωτη; «Ολοι αναρωτιόμαστε γιατί. Ολοι αναρωτιόμαστε τι κάνουν οι Αγγλοι, οι Γάλλοι και όλοι οι άλλοι, που επιτυγχάνουν εκεί όπου εμείς αποτυγχάνουμε», λέει στην «Κ» ο αρχιτέκτονας Πρόδρομος Νικηφορίδης, πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής του συνεδρίου. «Καταλήγω στο ότι ο αρχαιολογικός νόμος που δημιουργήθηκε για την Ακρόπολη πρέπει να εφαρμόζεται και στα βιομηχανικά κτίρια, που έχουν άλλη αξία και άλλη δυναμική. Είναι ο πρώτος ανασταλτικός παράγοντας, ειδικά όταν οι αρμόδιες υπηρεσίες δεν κάνουν ευρεία ερμηνεία του και μένουν στο γράμμα του νόμου. Ενας επιπλέον ανασταλτικός παράγοντας είναι η αδυναμία της δημόσιας διοίκησης και των τοπικών αρχόντων να αντιληφθούν την προστιθέμενη αξία που θα αποκομίσουν οι πόλεις μας από την αποκατάσταση των σημαντικών αλλά απαξιωμένων βιομηχανικών κτιρίων. Τέλος, ευθυνόμαστε όλοι εμείς που δεν πιέζουμε και δεν αναδεικνύουμε αυτές τις χαμένες ευκαιρίες. Δείτε τι έγινε στο Παρίσι: το κτιριακό συγκρότημα Centquatre, το οποίο θα παρουσιάσει με την ολοκλήρωση του συνεδρίου ο αρχιτέκτων Jacques Pajot, σταμάτησε να λειτουργεί ως δημοτικό γραφείο κηδειών το 1999. Το 2004 –και χωρίς να περιμένει να ερειπωθεί– ο δήμος του Παρισιού διοργάνωσε αρχιτεκτονικό διαγωνισμό και το 2008 το νέο κέντρο πολιτισμού ήταν ήδη έτοιμο! Στη χώρα μας, η ΥΦΑΝΕΤ, στη Θεσσαλονίκη, που ανήκει στο υπουργείο Πολιτισμού, ρημάζει εδώ και εξήντα χρόνια. Το ΦΙΞ, που είναι ιδιωτικό, καταρρέει καθημερινά. Εμείς περιμένουμε να γίνουν ερείπια για να ενεργοποιηθούμε».
 |
| Ανάπλαση κτιρίων του Πανεπιστημίου Αιγαίου στο Καρλόβασι Σάμου (από το αρχιτεκτονικό γραφείο Fiore Architects & Mor Architects). |
Ρωτώ τον κ. Νικηφορίδη αν μπορούν, τελικά, να ενταχθούν αρμονικά στην καθημερινότητα μιας σύγχρονης πόλης τέτοιου είδους συγκροτήματα. Τι δείχνει η εμπειρία των τελευταίων δεκαετιών; «Η αποκατάσταση και ένταξη απαξιωμένων βιομηχανικών κτιρίων, εγκαταστάσεων και περιοχών έχει δώσει στις πόλεις μοναδικούς χώρους ζωής: κατοικίες, γραφεία, χώρους τέχνης και πολιτισμού, συνεδριακά και εμπορικά κέντρα, σχολεία και πανεπιστήμια», τονίζει ο βραβευμένος αρχιτέκτονας. «Τι θα ήταν σήμερα το Λονδίνο χωρίς την Tate Modern, τον εγκαταλελειμμένο σταθμό παραγωγής ενέργειας που μετατράπηκε σε μουσείο σύγχρονης τέχνης με την υπογραφή των Herzog & de Meuron; Αλλαξε τη φυσιογνωμία της περιοχής και έγινε παράδειγμα για πολλά άλλα μουσεία».
 |
| Σχεδιασμός συγκροτήματος κτιρίων διοίκησης της ΔΕΗ στο Νέο Φάληρο (αρχιτεκτονικό γραφείο MICROMEGA). |
Στο συνέδριο θα ακουστούν 56 εισηγήσεις, ενώ στην έκθεση που το συνοδεύει θα παρουσιαστούν 30 βραβευμένες συμμετοχές σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς και 36 διπλωματικές εργασίες επιλεγμένες από τα τμήματα και τις σχολές αρχιτεκτονικής: από το Μουσείο Ενάλιων Αρχαιοτήτων στο Σιλό του Πειραιά και την επανάχρηση του Χατζόγλειου Σχολείου (πρώην καπναποθήκης) στην Κατερίνη μέχρι την αποκατάσταση των σταβλικών εγκαταστάσεων στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης και τον σχεδιασμό συγκροτήματος κτιρίων διοίκησης και κεντρικών υπηρεσιών της ΔΕΗ στο Νέο Φάληρο.
Πηγή: Τ. Επτακοίλη, Καθημερινή
Δεν υπάρχουν σχόλια