Επιφανειακή επισκόπηση και ανασκαφή στην Χερσόνησο του Ακάμα

Μικρολεπίδα από οψιανό από τη θέση ΑΚ-1, μια νέα προ-Νεολιθική αρχαιολογική θέση στην χερσόνησο Ακάμα. Το Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου ανακοίνωσ...

Μικρολεπίδα από οψιανό από τη θέση ΑΚ-1, μια νέα προ-Νεολιθική αρχαιολογική θέση στην χερσόνησο Ακάμα.

Το Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου ανακοίνωσε την ολοκλήρωση της αρχαιολογικής επισκόπησης και δοκιμαστικής τομής που διενεργήθηκαν κατά το 2022 για τον εντοπισμό επιπαλαιολιθικών αποθέσεων στην περιοχή του Ακάμα. Η έρευνα διεξήχθη υπό τη διεύθυνση της δρος Θεοδώρας Μούτσιου, μεταδιδακτορικής ερευνήτριας της Ερευνητικής Μονάδας Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, σε συνεργασία με τον δρα Christian Reepmeyer, ειδικό επιστήμονα της Ερευνητικής Μονάδας Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου.

Τον Απρίλιο του 2022, η ερευνητική ομάδα, υπό τη διεύθυνση της δρος Μούτσιου και του δρος Reepmeyer διεξήγαγε συστηματική επιφανειακή επισκόπηση με τη χρήση καννάβου και συλλογή λίθινων τέχνεργων στην παράκτια ζώνη της χερσονήσου του Ακάμα, σε τεμάχιο που είχε αναγνωριστεί από την ομάδα ως περιοχή υψηλού ενδιαφέροντος για τη διατήρηση προ-νεολιθικών επιχώσεων. Επιπλέον, προέβησαν στην ανασκαφή μιας δοκιμαστικής τομής 1×1 μέτρου στο πιο πλούσιο σε ευρήματα τμήμα του καννάβου. Στόχος της τομής ήταν ο καθορισμός της στρωματογραφίας και ο εντοπισμός υλικού για χρονολόγηση (ξυλάνθρακας) και λίθινων τέχνεργων in situ.

Η έρευνα κατέγραψε πάνω από χίλια λίθινα αντικείμενα που φέρουν τυπο-τεχνολογικά χαρακτηριστικά της Επιπαλαιολιθικής–πρώιμης Ακεραμικής Νεολιθικής περιόδου. Επίσης, έφερε στο φως τμήμα λίθινης κατασκευής, ο ρόλος της οποίας παραμένει προς το παρόν αδιευκρίνιστος. Δείγματα ξυλάνθρακα εντοπίστηκαν στην έκταση της ανασκαφής και πρόκειται να σταλούν για αναλύσεις ραδιοχρονολόγησης στο άμεσο μέλλον. Η παρουσία πληθώρας λίθινων απολεπισμάτων μικρότερων του ενός εκατοστού, τόσο επιφανειακά όσο και in situ εντός της δοκιμαστικής τομής, υποδηλώνει πολύ περιορισμένη μετακίνηση από την αρχική θέση απόθεσής τους. Τα αρχαιολογικά αντικείμενα που συλλέχθηκαν στο πλαίσιο των ερευνών μελετώνται με στόχο τον προσδιορισμό των χαρακτηριστικών τους (διαστάσεις, σύσταση, τυπολογία, τεχνολογία).

Η ανακάλυψη της νέας αυτής αρχαιολογικής θέσης σε ένα τόσο μακρινό και απόμερο τμήμα του νησιού θέτει σε αμφισβήτηση την κυρίαρχη αντίληψη πως η χερσόνησος του Ακάμα αποτελούσε μια πολιτιστικά περιθωριακή περιοχή κατά την πρώιμη προϊστορία της Κύπρου. Με την ολοκλήρωσή της, η έρευνα του Πανεπιστημίου Κύπρου στον Ακάμα το 2022 προσθέτει νέα δεδομένα στη μελέτη της κυπριακής προϊστορίας και δημιουργεί νέα ερωτήματα που μελλοντικές έρευνες στην περιοχή θα κληθούν να απαντήσουν.

Η έρευνα πεδίου εντάσσεται στο ερευνητικό πρόγραμμα Prehistoric Landscapes of Cyprus (PLACe) το οποίο χρηματοδοτείται από την Κυπριακή Δημοκρατία μέσω του προγράμματος RESTART 2016-2020 του Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας, στο πλαίσιο της δράσης Κυπριακό Βραβείο Έρευνας – Νέος Ερευνητής (CULTURE AWARD-YR0418/0005) που απονεμήθηκε στη δρα Θεοδώρα Μούτσιου. Το πρόγραμμα συντονίζεται από το Πανεπιστήμιο Κύπρου με ακαδημαϊκή υπεύθυνη την καθηγήτρια Βασιλική Κασσιανίδου.

Πηγή: Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου