[Credit: zvg/Thomas Schüpbach] Μια αιχμή βέλους της Εποχής του Χαλκού που ανακαλύφθηκε στην Ελβετία κατασκευάστηκε από μετεωρίτη, σύμφωνα με...
[Credit: zvg/Thomas Schüpbach] |
Μια αιχμή βέλους της Εποχής του Χαλκού που ανακαλύφθηκε στην Ελβετία κατασκευάστηκε από μετεωρίτη, σύμφωνα με μια νέα μελέτη.
Το βέλος χρονολογείται περίπου στο 900 π.Χ., έχει μήκος 39 χιλιοστά και βρέθηκε σε τοποθεσία με σωρούς κοντά στη λίμνη Μπιέλ της Ελβετίας κατά τη διάρκεια ανασκαφών τον 19ο αιώνα. Στα τέλη του 1800, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν την αιχμή βέλους σε μια κατοικία της Εποχής του Χαλκού στο Mörigen της Ελβετίας. Στα χρόνια που πέρασαν, το τεχνούργημα 3.000 ετών ήταν μέρος της συλλογής στο Ιστορικό Μουσείο της Βέρνης.
Σύμφωνα με την έρευνα, ωστόσο, δεν πρόκειται για μια απλή αιχμή βέλους αλλά για ένα όπλο που κατασκευάστηκε με σίδηρο από μετεωρίτη που έπεσε στην Εσθονία. Αυτό αποδεικνύει την ύπαρξη εμπορίου μετεωρικού σιδήρου στην κεντρική Ευρώπη ακόμα και πριν από 3.000 χρόνια.
«Εξωτερικά μοιάζει με μια τυπική αιχμή βέλους επικαλυμμένη με σκουριά», δήλωσε στο Live Science ο επικεφαλής συγγραφέας Beda Hofmann, επικεφαλής και επιμελητής ορυκτολογίας και μετεωριτών στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Βέρνης. Η ανάλυσή τους έδειξε ότι «υπάρχει ακόμη αρκετή ποσότητα μετάλλου διατηρημένη», πρόσθεσε.
Η εφαρμογή διάφορων ερευνητικών μεθόδων, συμπεριλαμβανομένης της τομογραφίας ακτίνων Χ (υπολογιστική απεικόνιση) και της φασματομετρίας γάμμα (μια διαδικασία που ανιχνεύει ραδιενεργά υλικά που εκπέμπουν γάμμα), έδειξαν ότι η αιχμή βέλους, μεγέθους παλάμης, περιείχε όχι μόνο ισότοπα αλουμινίου-26 που δεν υπάρχουν φυσικά στη Γη, αλλά επίσης ίχνη από κράμα σιδήρου και νικελίου που συναντάται σε μετεωρίτες, σύμφωνα με τη μελέτη.
Η ανάλυση αποκάλυψε επίσης σημάδια λείανσης που είχαν απομείνει από τη στιγμή που ο μετεωρίτης διαμορφώθηκε σε αιχμή βέλους και υπολείμματα πίσσας, η οποία πιθανότατα χρησιμοποιήθηκε για την προσάρτηση της αιχμής στον άξονα του βέλους.
Αρχικά, οι επιστήμονες θεώρησαν ότι το εύρημα συνδέθηκε με τη θέση του μετεωρίτη Twannberg, ηλικίας 170.000 ετών, που βρίσκεται σε απόσταση μικρότερη των 8 χιλιομέτρων από την τοποθεσία εύρεσης. Ωστόσο, περαιτέρω μελέτη αποκάλυψε ότι οι συγκεντρώσεις νικελίου και γερμανίου (ένα χημικό στοιχείο) στην αιχμή του βέλους δεν ταιριάζουν.
«Δεν ήταν από τον μετεωρίτη από τον οποίο υποψιαζόμουν αρχικά», είπε ο Hofmann για την αιχμή, η οποία ζυγίζει 2,9 γραμμάρια περίπου.
Χωρίς να αποθαρρύνονται, ο Hofmann και οι συνεργάτες του ερεύνησαν σε μια γεωλογική βάση δεδομένων που αποκάλυψε ότι η τοποθεσία του μετεωρίτη Kaalijarv στην Εσθονία, που βρίσκεται σε απόσταση μεγαλύτερη από 2.250 χλμ., περιείχε παρόμοια μέταλλα με το εύρημα και ότι η αιχμή του βέλους προερχόταν από έναν μετεωρίτη βάρους 2 τόνων.
Αυτό οδήγησε τους επιστήμονες στο συμπέρασμα ότι η αιχμή του βέλους πιθανότατα ανταλλάχθηκε κάποια στιγμή.
«Είναι καλά τεκμηριωμένο ότι το εμπόριο είχε καθιερωθεί σε μεγάλες αποστάσεις κατά την Εποχή του Χαλκού», είπε ο Hofmann. «Αυτοί οι πρώτοι άνθρωποι πιθανότατα γνώριζαν ότι η πτώση του μετεωρίτη που συνέβη το 1500 π.Χ. παρήγαγε ένα πολύτιμο υλικό που είχε αξία».
Ακόμη και σήμερα, οι αιχμές βελών μετεωριτών είναι εξαιρετικά σπάνιες, με μόλις 55 γνωστά αντικείμενα που βρέθηκαν στην Ευρασία και την Αφρική σε 22 τοποθεσίες. Ενώ αντικείμενα κατασκευασμένα με τη χρήση μετεωρικού σιδήρου έχουν βρεθεί στην Τουρκία, την Ελλάδα, τη Συρία, το Ιράκ, τον Λίβανο, την Αίγυπτο, το Ιράν, τη Ρωσία και την Κίνα, τέτοια αντικείμενα έχουν ανακαλυφθεί μόνο σε δύο τοποθεσίες στην κεντρική και δυτική Ευρώπη, και οι δύο στην Πολωνία.
Τώρα, η αιχμή του βέλους στην Ελβετία κοντά στη λίμνη Μπιέλ, έρχεται τρίτο στη λίστα.
«Τέτοιες αποδείξεις για μια πρώιμη χρήση του μετεωρικού σιδήρου είναι εξαιρετικά σπάνιες», σύμφωνα με ανακοίνωση για την ανακάλυψη.
Από την 1η Φεβρουαρίου 2024 έως τις 25 Απριλίου 2025, η αιχμή του βέλους θα εκτίθεται στο Ιστορικό Μουσείο της Βέρνης.
Διαβάστε εδώ τη σχετική επιστημονική δημοσίευση.
Πηγή: LiveScience, LiFO
Δεν υπάρχουν σχόλια