Η Άννα της Δανίας Πριν από σχεδόν 15 χρόνια, έξω από το μικρό ολλανδικό νησί Texel στη θάλασσα Wadden, δύτες εντόπισαν ένα ναυάγιο σε 10 μέτ...
 |
| Η Άννα της Δανίας |
Πριν από σχεδόν 15 χρόνια, έξω από το μικρό ολλανδικό νησί Texel στη θάλασσα Wadden, δύτες εντόπισαν ένα ναυάγιο σε 10 μέτρα βάθος.
Ένα εξαιρετικά σπάνιο και πολυτελές μεταξωτό φόρεμα του 17ου αιώνα είναι ένα από τα 1.500 αντικείμενα που ανασύρθηκαν από το ναυάγιο που βρέθηκε στα ανοιχτά του νησιού Texel στη Θάλασσα Wadden. Ένας πίνακας των αρχών του 17ου αιώνα απεικονίζει την Άννα της Δανίας (1574–1619), τον Ιάκωβο VI της βασίλισσας της Σκωτίας, να φορά ένα παρόμοιο φόρεμα.
Περίπου πέντε χρόνια μετά την ανακάλυψη του ναυαγίου, η άμμος που το κάλυπτε μετατοπίστηκε και το πλοίο άρχισε να εμφανίζεται. Οι δύτες αφαίρεσαν γρήγορα μέρος του περιεχομένου του πλοίου.
Το ναυάγιο ονομάστηκε Palmwood Wreck για το φορτίο του από ακατέργαστο ξύλο. Καθώς οι αρχαιολόγοι, οι ιστορικοί και οι συντηρητές συνέχισαν να μελετούν το πλοίο, το οποίο παραμένει στον πυθμένα της θάλασσας, περισσότερα από 1.500 αντικείμενα μεταξύ των οποίων ξύλινα έπιπλα, βιβλία, καθημερινά και επίσημα σερβίτσια και ασημένια βάζα, ήρθαν στο φως.
Παρά τις πρώτες υποδείξεις ότι το σκάφος μπορεί να ήταν αγγλικό πολεμικό ή βασιλικό πλοίο και βρισκόταν την εποχή του ναυαγίου σε μυστική αποστολή για να πουλήσει τα κοσμήματα του στέμματος προκειμένου να χρηματοδοτήσει τον αγγλικό Εμφύλιο Πόλεμο, το ναυάγιο έχει πλέον αποδειχθεί οριστικά ότι ήταν ένα εμπορικό πλοίο ολλανδικής προέλευσης, που κατασκευάστηκε γύρω από 1645. Βυθίστηκε 15 χρόνια αργότερα, γύρω στο 1660.
 |
| [Credit: Museum Kaapskil] |
«Αυτό ήταν ένας πολύ γνωστός τύπος εμπορικού πλοίου της Μεσογείου», είπε ο Alec Ewing, επιμελητής στο Μουσείο Kaap Skil, όπου στεγάζονται μερικά από τα πιο σημαντικά αντικείμενα από το ναυάγιο.
«Κάθε αρχαιολογική ένδειξη και η τοποθεσία του πλοίου, όπου το 99% των ναυαγίων είναι ολλανδικά, υποδηλώνει ολλανδική προέλευση. Είναι καιρός να αφήσουμε την θεωρία περί αγγλικού πλοίου». Τον 17ο αιώνα τη Χρυσή Εποχή της παγκόσμιας ναυτιλίας, οι Ολλανδοί έμποροι έφεραν μια τεράστια γκάμα αγαθών από όλο τον κόσμο στην Ολλανδία.
«Αυτό το εμπορικό πλοίο ήταν σχεδόν βέβαιο ότι επέστρεφε στη βόρεια Ευρώπη και πιθανότατα στο Άμστερνταμ», λέει ο Ewing. «Αλλά αυτό δεν εξηγεί πραγματικά τι έκαναν στο πλοίο τέσσερα σεντούκια με εξαιρετικά πολυτελή αντικείμενα που ήταν ήδη ηλικίας πολλών δεκαετιών όταν βυθίστηκε το πλοίο».
 |
| [Credit: Museum Kaapskil] |
Τι εντοπίστηκε στο ναυάγιο
Ανάμεσα στα αντικείμενα του ναυαγίου ήταν μια συλλογή υφασμάτων και ενδυμάτων, μερικά από τα πιο σπάνια τεχνουργήματα που ανακαλύφθηκαν ποτέ και χρονολογούνται από τον 17ο αιώνα. «Όταν με κάλεσαν για πρώτη φορά να δω ένα φόρεμα του 17ου αιώνα από ένα ναυάγιο, δεν το πίστευα αυτό που έβλεπα», είπε η Emmy de Groot, συντηρήτρια υφασμάτων και λέκτορας στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ.
«Υπήρχε ένας τεράστιος αριθμός υφασμάτων, και όχι μόνο ένα, αλλά δύο φορέματα». Το πρώτο ήταν ένα κόκκινο φόρεμα από σατέν διακοσμημένο με σχέδια και ασημένια κλωστή στις άκρες και τις ραφές του. Παραδόξως, είχε διατηρήσει το σχήμα του μετά από σχεδόν τέσσερις αιώνες κάτω από τη θάλασσα. Το δεύτερο, ήταν ένα ακόμη πιο πλούσιο ένδυμα. «Στην αρχή δεν το αναγνωρίσαμε αμέσως ότι ήταν φόρεμα», είπε η de Groot. «Όταν αρχίσαμε να ταξινομούμε πάνω από 100 κομμάτια υφάσματος, μερικά από τα οποία ήταν αρκετά μικρά, αρχίσαμε σιγά σιγά να συνειδητοποιούμε ότι υπήρχαν τμήματα που έμοιαζαν παρόμοια, και όλα μαζί έκαναν ένα άλλο φόρεμα. Δεν φαινόταν πολύ ωραίο γιατί το ράψιμο είχε αποσυντεθεί και το ύφασμα φαινόταν γκρι, καφέ και λεκιασμένο».
[Credit: Museum Kaapskil]
Όταν συνδυάστηκε, το φόρεμα ήταν ακόμα πιο εξαιρετικό από ό,τι είχαν φανταστεί οι ερευνητές. Εξετάζοντας το χλωμό μετάξι κάτω από ένα μικροσκόπιο, οι μαθητές της de Groot έμαθαν ότι μικροσκοπικές λωρίδες από ασήμι είχαν υφανθεί στο ύφασμα για να δημιουργήσουν το πλεγμένο σχέδιο.
«Όταν χρησιμοποιείτε τη φαντασία σας, μπορείτε να δείτε πόσο πραγματικά εντυπωσιακό πρέπει να ήταν το φόρεμα» είπε η de Groot». Το ένδυμα θα μπορούσε να ανήκει μόνο σε μια εξαιρετικά πλούσια γυναίκα από τα υψηλότερα κλιμάκια της κοινωνίας και προοριζόταν μόνο για μία πολύ ειδική περίσταση.
«Ένα τέτοιο εξωφρενικό φόρεμα θα είχε φορεθεί τις πιο σημαντικές μέρες της κοινωνικής της ζωής, όπως μια στέψη» πρόσθεσε. «Οι ερευνητές κλωστοϋφαντουργίας πιστεύουν ότι πιθανότατα ήταν νυφικό. Και αν μπορέσεις να σώσεις μόνο ένα φόρεμα, αυτό είναι το νυφικό σου» σημείωσε.
Από το ναυάγιο διασώθηκε και ένας ξύλινος καθρέφτης, που πιθανότατα ανήκε στην ιδιοκτήτρια του ασημένιου φορέματος. Για 350 χρόνια, το φόρεμα βρισκόταν στον βυθό της θάλασσας σε ένα σκοτεινό περιβάλλον χωρίς οξυγόνο καλυμμένο με τρομερή πίεση από νερό και άμμο.
«Μόλις βγήκε στην επιφάνεια, ανησυχούσαμε ότι θα άρχιζε να αλλάζει ριζικά», είπε η de Groot. «Είμαι πεπεισμένη ότι αρχίσαμε να χάνουμε το ασήμι ενώ το βγάζαμε από τη θάλασσα. Και μερικά από τα μικρότερα θραύσματα που διασώθηκαν έγιναν σκόνη. Ανησυχούσαμε πολύ και πιστεύαμε ότι -και τα υπόλοιπα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα- μπορεί να χαλάσουν πολύ γρήγορα και να εξαφανιστούν σε ένα χρόνο».
 |
| [Credit: Museum Kaapskil] |
Το ασημένιο νυφικό, μαζί με το κόκκινο φόρεμα, τις κάλτσες και άλλα υφάσματα, σύμφωνα με τους ερευνητές προέρχεται από την Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Αν και ορισμένες ερωτήσεις σχετικά με το ναυάγιο του Palmwood έχουν πλέον απαντήσεις, το μυστήριο του ποια ήταν η ιδιοκτήτρια όλων αυτών των αντικειμένων παραμένει. Οι ερευνητές δεν μπόρεσαν να αναγνωρίσουν το πλοίο με το όνομα ή να βρουν κάποια τεκμηρίωση για την οικογένειας ή τους ευγενείς, των οποίων οι αποσκευές ανασύρθηκαν από τον βυθό.
«Δεν έχουμε βρει κανένα αρχείο για αυτό το φορτίο ή για κάποια οικογένεια στα αρχεία από αυτό το ταξίδι». Ωστόσο, σύμφωνα με τον Ewing, το νυφικό δίνει τουλάχιστον μια πιθανή ένδειξη για την ταυτότητα της γυναίκας. «Όταν πραγματικά προσπαθήσαμε να καταλάβουμε πώς θα ήταν το φόρεμα, είδαμε ότι ήταν μαγευτικό και τόσο υπερβολικά ακριβό που άλλαξε την κατανόησή μας για όλη αυτή τη συλλογή», λέει. «Σε ποιον ανήκει ένα τέτοιο φόρεμα;»
Τα φορέματα και τα άλλα υφάσματα έκαναν αυτό το ερώτημα ακόμα πιο περίπλοκο, επειδή ήταν ήδη 30 ή 40 ετών όταν το πλοίο βυθίστηκε. «Τα στοιχεία δείχνουν ότι αυτοί οι άνθρωποι κρατούσαν μπαούλα γεμάτα με ρούχα όλων των μεγεθών και διαφορετικών πολιτισμών—κάποια οθωμανικά, άλλα από το Άμστερνταμ ή το Λονδίνο» λένε οι ερευνητές.
Οι μελετητές πιστεύουν ότι πιθανότατα ανήκαν στη σύζυγο ενός Ολλανδού προξένου, διπλωμάτη ή αντιπροσώπου μιας οικογένειας εμπόρων στη νότια Τουρκία, για παράδειγμα, ο οποίος πέρασε χρόνια ζώντας εκεί πριν επιστρέψει στο Άμστερνταμ. Ωστόσο, ακόμη και χωρίς πρόσωπο ή όνομα για την μυστηριώδη γυναίκα οι μελετητές λένε ότι είναι δυνατόν να καταλάβουμε κάτι για αυτήν.
 |
| [Credit: Museum Kaapskil] |
Σε ποιον ανήκουν τα αντικείμενα που βρέθηκαν στο ναυάγιο;
Τα πολύτιμα αντικείμενα του ναυαγίου κρύβουν μία ιστορία: Η κομψά ντυμένη γυναίκα κοίταξε γύρω από το μεγάλο, άδειο σαλόνι που κάποτε ήταν γεμάτο με μεταξωτά και μάλλινα χαλιά φτιαγμένα στη Λαχώρη, εκλεπτυσμένα σκαλιστά έπιπλα και δερματόδετα βιβλία.
Σκέφτηκε τη μεγάλη τραπεζαρία που είχε στηθεί για τόσα πολλά πάρτι με γυαλιστερά ασημένια ποτήρια και γαλανόλευκη κινέζικη πορσελάνη και αναρωτήθηκε πώς θα ήταν η ζωή της στο μέλλον. Είχε περάσει δεκαετίες σε αυτή τη μακρινή χώρα, αλλά ήρθε η ώρα να φύγει. Τα υπάρχοντά της στοιβάχθηκαν σε τέσσερα βαριά σεντούκια πριν από εβδομάδες. Τα είχαν στείλει για να φτάσουν στον προορισμό τους, πριν καν επιβιβαστεί αυτή και η οικογένειά της στο πλοίο που θα τους έφερνε πίσω στην πατρίδα.
 |
| [Credit: Museum Kaapskil] |
Σκέφτηκε πόσο χαρούμενη και ανακουφισμένη θα ήταν όταν ξαναέβλεπε μερικά από τα πολύτιμα προσωπικά της αντικείμενα. Υπήρχε το κόκκινο βελούδινο πορτοφόλι με ασημένια κεντήματα που κουβαλούσε σε ειδικές εκδηλώσεις, το καλύτερο ζευγάρι μεταξωτές κάλτσες που είχε, η ιβουάρ χτένα της και η βούρτσα της, ο μικρός όρθιος καθρέφτης που συνήθιζε να κοιτάζει τον εαυτό της κάθε πρωί και βράδυ και δύο ανεκτίμητα φορέματα.
Ποια ήταν αυτή η γυναίκα; Κανείς δεν ξέρει. Τα αντικείμενά της όμως βρέθηκαν στο περίφημο ναυάγιο, που ακόμα εντυπωσιάζει.
Πηγή: LiFO
Δεν υπάρχουν σχόλια