Νέα επιστημονικά στοιχεία για την εξαφάνιση των Νεάντερταλ και την επιβίωση των Homo sapiens. Η χρήση ενός ορυκτού αντηλιακού, η παραμονή σε...
Νέα επιστημονικά στοιχεία για την εξαφάνιση των Νεάντερταλ και την επιβίωση των Homo sapiens.
Η χρήση ενός ορυκτού αντηλιακού, η παραμονή σε σκιερές σπηλιές, αλλά και η προστασία από ρούχα φτιαγμένα στα μέτρα τους μπορεί να δώσουν απάντηση στο ερώτημα για ποιο λόγο ο σύγχρονος άνθρωπος κατάφερε να επιβιώσει, σε αντίθεση με τους Νεάντερταλ που εξαφανίστηκαν από τον πλανήτη;
Διόλου απίθανο, απαντά μια ομάδα επιστημόνων που υποστηρίζει ότι η εξαφάνιση των Νεάντερταλ συνέπεσε σχεδόν με τη μετατόπιση του μαγνητικού πεδίου της Γης, η οποία επέτρεψε σε περισσότερη ηλιακή και κοσμική ακτινοβολία να φτάσει στην επιφάνεια του πλανήτη. Το εσωτερικό της Γης που κινείται παράγει το μαγνητικό πεδίο του πλανήτη, μια αόρατη ασπίδα που τον προστατεύει, μαζί με την ατμόσφαιρα, από την επιβλαβή ενέργεια που προέρχεται από το Διάστημα, σύμφωνα με άρθρο που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση «Science Advances».
Το μαγνητικό αυτό πεδίο έχει έναν βόρειο και έναν νότιο προσανατολισμό, που σήμερα ευθυγραμμίζονται περίπου με τους γεωγραφικούς πόλους της Γης. Ωστόσο, μερικές φορές, οι μαγνητικοί πόλοι απομακρύνονται από τους γεωγραφικούς πόλους, φαινόμενα που οι επιστήμονες αποκαλούν «γεωμαγνητικές εκτροπές». Περιστασιακά, οι μαγνητικοί πόλοι της Γης αντιστρέφονται εντελώς – ένα φυσικό φαινόμενο που έχει συμβεί περίπου 180 φορές στην ιστορία του πλανήτη. Η πιο πρόσφατη γεωμαγνητική εκτροπή συνέβη πριν από περίπου 41.000 χρόνια, λίγο, δηλαδή, πριν από την εξαφάνιση των Νεάντερταλ.
Η διεθνής ερευνητική ομάδα ανακατασκεύασε την ανώτερη ατμόσφαιρα της Γης και το κοντινό Διάστημα κατά την περίοδο της συγκεκριμένης γεωμαγνητικής εκτροπής χρησιμοποιώντας ένα τρισδιάστατο υπολογιστικό μοντέλο. Και κατέληξε ότι κατά την περίοδο της εκτροπής το μαγνητικό πεδίο της Γης είχε συνολικά μόλις το 10% της σημερινής του ισχύος. Αυτό επέτρεψε στον μαγνητικό βόρειο πόλο να περιπλανηθεί πάνω από την Ευρώπη, κάνοντας το σέλας ορατό σε ολόκληρη την ήπειρο, ενώ ταυτόχρονα άφησε περισσότερη κοσμική ακτινοβολία να φτάσει στο έδαφος.
Η χρήση της ώχρας
Σύμφωνα με τη μελέτη, υπάρχουν ενδείξεις ότι οι Homo sapiens άρχισαν τότε να περνούν περισσότερο χρόνο σε σπηλιές, να αυξάνουν τη χρήση ενός ορυκτού που λέγεται ώχρα και να προστατεύονται από τον ρουχισμό που ήταν ταιριαστός στον σωματότυπό τους.
Οι περιβαλλοντικές αλλαγές που προκάλεσε η εξασθένηση του μαγνητικού πεδίου «μπορεί να οδήγησαν σε προσαρμοστικές συμπεριφορές τους πληθυσμούς, όπως η αυξημένη χρήση επιπλέον ρουχισμού και ώχρας για προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία», αναφέρει στο «New Scientist» ο επικεφαλής της ομάδας, κλιματικός και διαστημικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, Αγκνιτ Μουκοπαντχιάι. «Εχουν γίνει κάποια πειράματα που δείχνουν ότι η ώχρα έχει αντηλιακές ιδιότητες. Είναι ένα αρκετά αποτελεσματικό φυσικό αντηλιακό και υπάρχουν ακόμη και σήμερα εθνογραφικές πληθυσμιακές ομάδες που τη χρησιμοποιούν κυρίως γι’ αυτόν τον λόγο», προσθέτει η Ρέιβεν Γκάρβι, συν-συγγραφέας της μελέτης και ανθρωπολόγος στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, μιλώντας στο BBC Science Focus. «Ετσι, αν και οι αρχαιολόγοι δεν μπορούν να παρατηρήσουν άμεσα τις συμπεριφορές ανθρώπων που έζησαν πριν από 40.000 χρόνια, μπορούμε να υποθέσουμε ότι η αυξημένη χρήση ώχρας ίσως έγινε εν μέρει για τις αντηλιακές της ιδιότητες», καταλήγει η Γκάρβι.
Διαβάστε εδώ τη σχετική επιστημονική δημοσίευση.
Agnit Mukhopadhyay et al., Wandering of the auroral oval 41,000 years ago. Sci. Adv.11, eadq7275(2025). DOI:10.1126/sciadv.adq7275
Πηγή: Μ. Αδαμοπούλου, Τα Νέα
Δεν υπάρχουν σχόλια