Ανωμαλίες εντοπίστηκαν στο εσωτερικό της πυραμίδας του Μυκερίνου: Μια κρυφή είσοδος;

Η βόρεια όψη της πυραμίδας του Μυκερίνου. [Credit: K. Helal et al. 2025] Μια διεθνής ομάδα ερευνητών εντόπισε την παρουσία δύο ανωμαλιών γεμ...

Η βόρεια όψη της πυραμίδας του Μυκερίνου. [Credit: K. Helal et al. 2025]

Μια διεθνής ομάδα ερευνητών εντόπισε την παρουσία δύο ανωμαλιών γεμάτων με αέρα πίσω από την λειασμένη ανατολική πρόσοψη της Πυραμίδας του Μυκερίνου στη Γκίζα, μια ανακάλυψη που παρέχει στέρεη επιστημονική υποστήριξη στην από καιρό διατυπωμένη υπόθεση για την ύπαρξη μιας δευτερεύουσας εισόδου σε εκείνη την πλευρά του μνημείου.

Η ανακάλυψη, που έγινε στο πλαίσιο του προγράμματος ScanPyramids, επιτεύχθηκε μέσω της συνδυασμένης χρήσης ραντάρ διείσδυσης εδάφους, υπερήχων και τομογραφίας ηλεκτρικής αντίστασης. Τα δεδομένα, που συγχωνεύτηκαν χρησιμοποιώντας μια τεχνική που ονομάζεται Image Fusion, επέτρεψαν την ακριβή απεικόνιση των κοιλοτήτων χωρίς διάτρηση ή ζημιά στην 4.500 ετών δομή.

Η έρευνα, τα πλήρη αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό NDT&E International, διεξήχθη από επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Καΐρου και του Πολυτεχνείου του Μονάχου (TUM), με τη συνεργασία και την επίβλεψη του Ανώτατου Συμβουλίου Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου και του Υπουργείου Τουρισμού και Αρχαιοτήτων.

Το λείο τμήμα της ανατολικής όψης (αντικείμενο ενδιαφέροντος της παρούσας μελέτης). [Credit: K. Helal et al. 2025]

Η δομή από γρανιτένιους όγκους στην ανατολική πλευρά της πυραμίδας, με ύψος που ξεπερνά τα εξήντα μέτρα, είχε για πολύ καιρό προβληματίσει τους ειδικούς λόγω μιας ιδιαίτερα λειασμένης επιφάνειας ύψους περίπου τεσσάρων μέτρων και πλάτους έξι μέτρων. Αυτό το επίπεδο φινιρίσματος της πέτρας είναι ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς τέτοιες λείες επιφάνειες βρίσκονται σήμερα μόνο στην μοναδική γνωστή είσοδο του μνημείου, που βρίσκεται στη βόρεια πλευρά του.

Ήταν ο ερευνητής Stijn van den Hoven που, το 2019, πρότεινε για πρώτη φορά την υπόθεση ότι αυτή η λειασμένη ανατολική πρόσοψη μπορεί να κρύβει μια επιπλέον πρόσβαση στους εσωτερικούς θαλάμους της πυραμίδας, της τρίτης μεγαλύτερης στο Οροπέδιο της Γκίζας. Για να δοκιμάσει αυτή τη θεωρία, η ομάδα του ScanPyramids εφάρμοσε μια σειρά από μη καταστρεπτικές μεθόδους δοκιμών στην εν λόγω περιοχή. Τα αποτελέσματα, εντυπωσιακά και αποδεικτικά, επιβεβαίωσαν την ύπαρξη δύο σαφώς καθορισμένων κενών πίσω από τα τετράγωνα της πρόσοψης. Αυτή είναι η πρώτη φορά που εντοπίζονται δομικές ανωμαλίες πίσω από αυτόν τον χαρακτηριστικό τοίχο, μετατρέποντας μια αρχαιολογική εικασία σε μετρήσιμα γεωφυσικά δεδομένα.

Οι δύο ανωμαλίες, που στην μελέτη ταξινομήθηκαν κατηγορηματικά ως κενά αέρα, βρίσκονται σε βάθος 1,4 μέτρων και 1,13 μέτρων αντίστοιχα από την εξωτερική πρόσοψη. Η βαθύτερη κοιλότητα έχει ύψος περίπου ένα μέτρο και πλάτος 1,5 μέτρo, ενώ η ανώτερη έχει διαστάσεις 0,9 επί 0,7 μέτρα. Η ακριβής μέτρηση των διαστάσεων αυτών των χώρων κατέστη δυνατή μόνο μέσω της ενοποίησης δεδομένων από πολλαπλά συστήματα μέτρησης — μια διαδικασία στην οποία η τεχνική Image Fusion αποδείχθηκε αποφασιστική για την επιβεβαίωση και τη βελτίωση της ανακάλυψης, αποκλείοντας την πιθανότητα μικρών ανωμαλιών στο υλικό πλήρωσης ή στην τοιχοποιία.

Οι ερευνητές εντόπισαν δύο κενά γεμάτα αέρα στην πυραμίδα του Μυκερίνου.
[Credit: ScanPyramids Project]

Σχεδιασμός τρισδιάστατου μοντέλου δεδομένων ERT (α) Η σχεδιασμένη εσωτερική περιοχή 3D CAD με τη διάταξη των γραμμών ERT και (b) το τρισδιάστατο εσωτερικό μοντέλο μετά τη δημιουργία πλέγματος στο Gmsh (προβολή στο Paraview). [Credit: K. Helal et al. 2025]

Ο καθηγητής Christian Grosse, πρόεδρος του τμήματος Μη Καταστροφικών Δοκιμών της Σχολής Μηχανικής και Σχεδιασμού του TUM και ένας από τους κύριους συγγραφείς της έρευνας, τόνισε τη σημασία της ανακάλυψης σε ένα ευρύτερο πλαίσιο. «Μετά τη σημαντική επιβεβαίωση της ύπαρξης ενός κρυφού διαδρόμου στη Μεγάλη Πυραμίδα του Χέοπα το 2023, το ScanPyramids πέτυχε για άλλη μια φορά μια σημαντική ανακάλυψη στη Γκίζα», δήλωσε. «Η μεθοδολογία δοκιμών που έχουμε αναπτύξει επιτρέπει την εξαγωγή εξαιρετικά ακριβών συμπερασμάτων σχετικά με τη φύση του εσωτερικού της πυραμίδας χωρίς να καταστρέφεται η πολύτιμη αυτή κατασκευή. Η υπόθεση της ύπαρξης μιας άλλης εισόδου είναι πολύ πιθανή και τα αποτελέσματά μας μας φέρνουν ένα σημαντικό βήμα πιο κοντά στην επιβεβαίωσή της».

Η συσχέτιση μεταξύ του γυαλισμένου φινιρίσματος της πέτρας —ένα χαρακτηριστικό που συνδέεται με μνημειώδεις εισόδους— και της παρουσίας αεροθυλάκων ακριβώς πίσω από αυτό υποδηλώνει μια σκόπιμη αρχιτεκτονική λειτουργία. Το επόμενο στάδιο της έρευνας, το οποίο θα εξαρτηθεί από την έγκριση των αρχαιολογικών αρχών της Αιγύπτου, ενδέχεται να περιλαμβάνει ενδοσκοπικές μεθόδους ή μικροτρυπάνια για την άμεση οπτικοποίηση του περιεχομένου αυτών των κενών και τη διερεύνηση της πιθανής σύνδεσής τους με έναν θάλαμο ή εσωτερικό διάδρομο.

Το πρόγραμμα ScanPyramids, μια διεθνής πρωτοβουλία συνεργασίας που ξεκίνησε το 2015, συνεχίζει έτσι να αποκαλύπτει τα δομικά μυστικά των τελευταίων θαυμάτων του αρχαίου κόσμου που έχουν απομείνει, χρησιμοποιώντας τεχνολογία αιχμής που διατηρεί την ακεραιότητα αυτών των μνημείων.

Διαβάστε εδώ τη σχετική επιστημονική δημοσίευση.

Khalid Helal, Polina Pugacheva, et al., Detection of two anomalies behind the Eastern face of the Menkaure Pyramid using a combination of non-destructive testing techniques. NDT & E International, Volume 155, October 2025, 103331. doi.org/10.1016/j.ndteint.2025.103331

Πηγή: LBV Magazine