Ο Πλούτων δειπνεί με τη συντροφιά της Περσεφόνης. Αττική ερυθρόμορφη κύλικα, Βρετανικό Μουσείο, Λονδίνο, 440-430 π.Χ. περίπου. Ποιες...
 |
| Ο Πλούτων δειπνεί με τη συντροφιά της Περσεφόνης. Αττική ερυθρόμορφη κύλικα, Βρετανικό Μουσείο, Λονδίνο, 440-430 π.Χ. περίπου. |
Ποιες ήταν οι αγαπημένες σπεσιαλιτέ των αρχαίων Ελλήνων; Πώς άλλαξε η εγχώρια διατροφή από την εποχή του Βυζαντίου μέχρι σήμερα; Αυτά και πολλά ακόμα ερωτήματα θα επιχειρήσουν να απαντήσουν οι ομιλητές στο συμπόσιο με θέμα «Αρχαία Ελληνική και Βυζαντινή Γαστρονομία», που πραγματοποιείται σήμερα και αύριο στο νέο Μουσείο Οίνου του Κτήματος Λαζαρίδη, στο Καπανδρίτι Αττικής. Οι συμμετέχοντες θα έχουν την ευκαιρία να συνομιλήσουν με ιστορικούς, κριτικούς γαστρονομίας και συγγραφείς από την Ελλάδα και το εξωτερικό, αλλά και να δοκιμάσουν πιάτα της αρχαιοελληνικής και βυζαντινής κουζίνας με τη συνοδεία ζωντανής μουσικής.
Οι ιστορικοί με ειδίκευση σε θέματα διατροφής αντλούν στοιχεία από ανασκαφικά ευρήματα και γραπτές πηγές, οι οποίες όμως σπανίζουν, δεδομένου ότι, κατά παράδοση, οι μαγειρικές συνταγές μεταφέρονταν προφορικά από γενιά σε γενιά. Εξάλλου, η καταγραφή τους έχει νόημα «μόνο εφ’ όσον η πλειοψηφία του πληθυσμού γνωρίζει ανάγνωση», εξηγεί ο Johannes Koder, καθηγητής Βυζαντινών Σπουδών, μέλος της Αυστριακής Ακαδημίας και ένας από τους προσκεκλημένους του συμποσίου. «Οι ελληνικές γραπτές πηγές -κυρίως ιατρικά συγγράμματα και κανόνες για τη νηστεία- είναι μόνο εν μέρει αξιοποιήσημες», προσθέτει.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι τα αποτελέσματα τέτοιου είδους ερευνών εξάπτουν τη φαντασία του κοινού, αφού ρίχνουν φως σε άγνωστες πηγές της καθημερινής ζωής των προγόνων μας, αποκαλύπτοντας πόσο λίγο διέφερε από τη δική μας. Για παράδειγμα, φαίνεται ότι το χάσμα μεταξύ φτωχών και πλουσίων ήταν κάθε άλλο παρά αμελητέο αρκετούς αιώνες πριν από την έλευση του καπιταλισμού: Κατά τη βυζαντινή περίοδο, οι κατώτερες τάξεις έτρωγαν κακής ποιότητας ψωμί και «αγιοζούμι» με κρεμμύδι, αλάτι και ελάχιστο λάδι, όταν οι πλούσιοι δειπνούσαν με «μονόκυθρον» - μια πλούσια σούπα με λάχανο, αυγά, τυρί, κρέμα και άφθονο λάδι, την οποία συνόδευαν με ψάρι ή κρέας, φρέσκα λαχανικά και κρασί. Οι φτωχοί, σύμφωνα με τον καθηγητή Koder, αποκαλούνταν «χαβιαροκαταλύτες» αφού δεν μπορούσαν να αγοράσουν ούτε καν το φτηνό χαβιάρι.
Στο πέρασμα του χρόνου, η διατροφή στον ελλαδικό χώρο άλλαξε, ως συνέπεια κλιματικών αλλαγών και εξωτερικών επιρροών. Το σπανάκι, λ. χ., πιθανότατα εισήχθη στο Βυζάντιο από τους Σελτζούκους Τούρκους της Περσίας και της Μεσοποταμίας κατά τον 12ο αιώνα. Πάντως, κάποιες γεύσεις έχουν παραμείνει αναλλοίωτες - όπως οι τηγανίτες με μέλι, που οι Βυζαντινοί ονόμαζαν «λαλάγκια», ή τα κόλλυβα, τα οποία καταναλώνονταν συστηματικά ως επιδόρπιο.
Πηγή: Χριστινα Σανουδου, Εφημερίδα "Καθημερινή"
Δεν υπάρχουν σχόλια