Είχαν οι αρχαίοι ΔΝΤ;

Μπορεί στον αρχαίο ελληνικό κόσμο ο όρος οικονομία να ταυτιζόταν με τη διαχείριση του νοικοκυριού. Η δημοσιονομική πολιτική μπορεί να ήταν υ...

Μπορεί στον αρχαίο ελληνικό κόσμο ο όρος οικονομία να ταυτιζόταν με τη διαχείριση του νοικοκυριού. Η δημοσιονομική πολιτική μπορεί να ήταν υποτυπώδης και οι πόλεις - κράτη να μη γνώριζαν την έννοια του προϋπολογισμού. Ποιος είπε όμως πως δεν αντιμετώπιζαν οικονομική κρίση και δεν έρχονταν αντιμέτωποι με νομισματικά προβλήματα;

Επικοπές νομισμάτων, δηλαδή χτύπημα μιας νέας σφραγίδας σε παλαιότερο νόμισμα το οποίο αποσυρόταν ώστε να επικαιροποιηθεί και να αναβαθμιστεί, ή εκδόσεις έκτακτης ανάγκης, όπως κοπή χρυσών νομισμάτων μέσα στα χαλεπά χρόνια του Πελοποννησιακού Πολέμου από την Αθήνα που ώς τότε δεν είχε ξανακόψει χρυσά είναι μερικές μόνο από τις λύσεις που υιοθετούνταν στην αρχαιότητα» λέει στα «ΝΕΑ» η καθηγήτρια Αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Αικατερίνη Λιάμπη, η οποία θα δώσει διάλεξη το Σάββατο στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αρτας και την Κυριακή στο Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Νικόπολης.

Πρόκειται για μόνο μία από τις 24 και πλέον προγραμματισμένες εκδηλώσεις σε ισάριθμα μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους, σε πολλά μέρη της Ελλάδας, που διοργανώνει το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού στο πλαίσιο του εορτασμού των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Φέτος το θέμα είναι «Κρίσεις, συνέχειες και ασυνέχειες στην Ιστορία» και στο επίκεντρο θα βρεθούν οικονομικές, κοινωνικές, πολιτικές, ιδεολογικές κρίσεις, οι οποίες θα παρουσιαστούν κυρίως το Σαββατοκύριακο μέσα από θεματικές ξεναγήσεις, ομιλίες, περιοδικές εκθέσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα, και δωρεάν είσοδο σε όλους τους χώρους.

«Οι προϋποθέσεις για μία ενιαία νομισματική πολιτική, που ανάλογη δεν είχαν γνωρίσει ποτέ στο παρελθόν η περιοχή γύρω από τη λεκάνη της Μεσογείου και η ασιατική ενδοχώρα, δημιουργήθηκαν όταν ο Μέγας Αλέξανδρος διείσδυσε στο περσικό κράτος και καρπώθηκε τις τεράστιες ποσότητες χρυσού και αργύρου που κατείχε ως παθητικά κεφάλαια και άρχισε να τις ρευστοποιεί, ρίχνοντας στις αγορές πολυάριθμα νομίσματα» εξηγεί η κ. Λιάμπη.

«Μία ρηξικέλευθη αλλαγή συνέβη όταν ο βασιλεύς πραγματοποίησε τη νομισματική μεταρρύθμιση, αποφασίζοντας να προσαρμόσει τα βάρη των αργυρών νομισμάτων του στο ήδη διαδεδομένο αττικό σύστημα βάρους, με αναλογία αξίας χρυσού προς άργυρο 1 προς 10. Ο Αλέξανδρος πέτυχε έτσι να διευρύνει τα όρια της οικονομίας του, να παραγκωνίσει το προσφιλές στις αγορές νόμισμα της Αθήνας και να ρίξει και την τιμή του χρυσού. Το αλεξάνδρειον τετράδραχμο έγινε στο εξής βασική ρήτρα τιμών και, αιφνιδίως, κατέκλυσε τις «διεθνείς» αγορές.

Η πτώση του τετράδραχμου

Από τα ψηλά στα χαμηλά βρέθηκε ένα από τα ισχυρότερα νομίσματα της αρχαιότητας, το ασημένιο αθηναϊκό τετράδραχμο (φωτογραφία) - αντίστοιχο του ευρώ καθώς κυκλοφορούσε από την Αίγυπτο και τη Σικελία ώς τη Βακτρία. Μετά την αποτυχία της Σικελικής Εκστρατείας το 413 π.Χ. τα έσοδα της Αθήνας έπεσαν κατακόρυφα και πολλοί δούλοι από τα μεταλλεία του Λαυρίου αυτομόλησαν στους Λακεδαιμονίους, μειώνοντας τα αποθέματα αργύρου. Το 406 π.Χ. η Αθήνα αναγκάστηκε να κόψει υπόχαλκα, δηλαδή κέρματα με αργυρό περίβλημα και χάλκινο πυρήνα, γνωστά και ως πονηρά χαλκία.

Διαβάστε εδώ το αναλυτικό πρόγραμμα των εκδηλώσεων


Πηγή: Εφημερίδα "Τα Νέα"1, "Τα Νέα"2