Το μεγαλύτερο ρωμαϊκό ψηφιδωτό αποκαλύφθηκε στη νότια Τουρκία

Αρχαιολογική ομάδα από το πανεπιστήμιο της Nebraska - Lincoln , με επικεφαλής τον Michael Hoff, καθηγητή Ιστορίας της Τέχνης, ανακάλυψε...

Αρχαιολογική ομάδα από το πανεπιστήμιο της Nebraska-Lincoln, με επικεφαλής τον Michael Hoff, καθηγητή Ιστορίας της Τέχνης, ανακάλυψε ένα τεράστιο ρωμαϊκό ψηφιδωτό στη νότια Τουρκία - ένα σχολαστικά δημιουργημένο, 488 τετραγωνικών μέτρων διακοσμητικό έργο, το οποίο δημιουργήθηκε στο ζενίθ της Αυτοκρατορικής  περιόδου.

Εκτιμάται ότι πρόκειται για το μεγαλύτερο ψηφιδωτό του είδους του και αποδεικνύει την απήχηση και πολιτιστική επιρροή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας στην περιοχή κατά το 3^ο και 4^ο  αιώνα μ.Χ., σύμφωνε με τον Hoff, διευθυντή της ανασκαφής.

«Είναι πολύ πιθανόν να είναι το μεγαλύτερο ρωμαϊκό ψηφιδωτό που έχει ανακαλυφθεί στην περιοχή», δήλωσε ο Hoff. «Το μεγάλο μέγεθος του υποδεικνύει, ότι τα σημάδια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ήταν, στην πραγματικότητα, πολύ ισχυρά ακόμα και σε αυτήν την απομακρυσμένη περιοχή της Αυτοκρατορίας».

Η ανακάλυψη θα βοηθήσει σημαντικά τους ερευνητές που μελετούν την περιοχή. Από το 2005, η ομάδα του Hoff έχει ανασκάψει τα ερείπια της αρχαίας πόλης της Antiochia ad Cragum, στα νότια παράλια της Τουρκίας. Ο Αντίοχος της Κομμαγηνής, ο πελάτης-βασιλιάς της Ρώμης, ίδρυσε την αρχαία πόλη στα μέσα του 1^ου αιώνα.

«Το ψηφιδωτό είναι η πεμπτουσία της Ρωμαϊκής καλλιτεχνικής αξίας. Αυτό αποδεικνύει το πόσο πραγματικά ρωμαϊκή πόλη είναι αυτή», δήλωσε ο Hoff. «Πάντα πιστεύαμε ότι ήταν μια περιφερειακή ρωμαϊκή πόλη, αλλά σήμερα γίνεται όλο και πιο σαφές ότι η πόλη ακολουθούσε περισσότερο τη ρωμαϊκή πλευρά παρά την τοπική. Το ψηφιδωτό τονίζει πραγματικά την καθαρή ρωμαϊκή φύση αυτής της πόλης και θα δώσει απαντήσεις σε πολλές ερωτήσεις σχετικά με την αλληλεπίδραση που υπήρχε μεταξύ των αυτοχθόνων κατοίκων και την Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία».

Η Antiochia ad Cragum ήταν μια μικρή πόλη με ρωμαϊκά πρότυπα, διακοσμημένη με πολλά από τα τυπικά αρχιτεκτονικά στολίδια που θα περίμενε να συναντήσει κανείς σε μια ρωμαϊκή επαρχιακή πόλη - ναούς, λουτρά, αγορές και δρόμους με κιονοστοιχίες, αναφέρει ο Hoff. Η πόλη άκμασε κατά τη διάρκεια της αυτοκρατορίας από μια οικονομία που επικεντρώθηκε στα γεωργικά προϊόντα, ιδιαίτερα το κρασί και την ξυλεία.

Οι ανασκαφικές εργασίες επικεντρώθηκαν σε ένα ναό του 3^ου αιώνα, αφιερωμένου στη ρωμαϊκή αυτοκρατορική λατρεία, καθώς επίσης και σε ένα δρόμο, διακοσμημένο με κιονοστοιχίες και γεμάτο με εμπορικά καταστήματα. Τον Ιούλιο, η ομάδα άρχισε να εξερευνεί το ψηφιδωτό, το οποίο είναι μέρος ενός ρωμαϊκού λουτρού. Η διακόσμηση αποτελείται από μεγάλα τετράγωνα, το καθένα γεμάτο με πολύχρωμα γεωμετρικά σχέδια και διακοσμήσεις.

«Αυτό θα ήταν ένα επίσημο πεζοδρόμιο που συνδεόταν με το λουτρό», δήλωσε ο Hoff. «Είναι ένα πανέμορφο ψηφιδωτό, και το μέγεθος του είναι άνευ προηγουμένου» - τόσο μεγάλο που στην πραγματικότητα, τα συνεργεία έχουν αποκαλύψει μόνο κατ 'εκτίμηση το 40% της συνολικής έκτασης του.

Ο Hoff πρόσθεσε ότι «Το ψηφιδωτό χρησίμευε ως προαύλιο για το παρακείμενο μεγάλο λουτρό, και ότι τουλάχιστον από τη μία πλευρά, τα στοιχεία δείχνουν ότι υπήρχε μια στέγη που κάλυπτε τα γεωμετρικά τετράγωνα με την βοήθεια υποστήριξης από πεσσούς. Σώζονται ερείπια αυτών των πεσσών».

Το ρωμαϊκό ψηφιδωτό έχει διαστάσεις 25 x 7 μέτρα  περίπου και λειτουργούσε ως το προαύλιο για το παρακείμενο μεγάλο λουτρό. Η ομάδα του Hoff έφεραν στο φως το 40% περίπου του ψηφιδωτού φέτος και ελπίζει να αποκαλύψει το υπόλοιπο του ψηφιδωτού το επόμενο καλοκαίρι.

Στη μέση του ψηφιδωτού υπήρχε μαρμάρινη πισίνα, μήκους 7,6 μ., η οποία ήταν ακάλυπτη και ανοιχτή στο φως του ήλιου. Το άλλο μισό του ψηφιδωτού, δίπλα στο λουτρό, δεν έχει αποκαλυφθεί ακόμα αλλά αναμένεται να έχει τον ίδιο τύπο διακόσμησης, σύμφωνε με τον Hoff. Η ομάδα αναμένεται να ξεθάψει το σύνολο του ψηφιδωτού το επόμενο καλοκαίρι. «Θα πρέπει να είναι εξαιρετικό», δηλώνει ο Hoff.

Τα μέλη της ομάδας βρήκαν για πρώτη φορά στοιχεία του ψηφιδωτού, το 2001, όταν ο Nicholas Rauh του πανεπιστημίου Purdue, διευθυντής μιας μεγάλης αρχαιολογικής έρευνας στην οποία συμμετείχε ο Hoff, ειδοποιήθηκε από έναν τοπικό αγρότη, ο οποίος είχε φέρει στο φως μεγάλα κομμάτια του ψηφιδωτού κατά την διάρκεια οργώματος σε χωράφι που βρισκόταν δίπλα στο αυτοτελές αρχαίο λουτρό. Το εύρημα προσέλκυσε το αρχαιολογικό μουσείο της Alanya, το οποίο δύο χρόνια αργότερα έκανε μια μικρή έρευνα και αποκάλυψε ένα μικρό τμήμα του ψηφιδωτού.

Πέρυσι, το μουσείο κάλεσε τον Hoff για να καθαρίσει ολόκληρο το ψηφιδωτό και να το διατηρήσει προκειμένου να γίνει επισκέψιμο για τους τουρίστες αλλά και να μελετηθεί από τους ερευνητές.

Ο Hoff με μια ομάδα 60 ατόμων, στην οποία περιλαμβάνονται οι Birol Can, επίκουρο καθηγητή αρχαιολογίας στο πανεπιστήμιο Atatürk του Ezrurum, φοιτητές από το UNL, φοιτητές από την Τουρκία και τις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και εργαζόμενοι από το κοντινό χωριό . Περίπου 35 φοιτητές συμμετείχαν στο πρόγραμμα της φετινής καλοκαιρινής περιόδου υπό την επίβλεψη του Hoff.

Η Phalin Strong, δευτεροετής φοιτήτρια τέχνης από το Lincoln, δήλωσε ότι η δουλειά ήταν δύσκολη αλλά και ικανοποιητική.

«Είναι περίεργο να συνειδητοποιείς ότι είσαι το πρώτο πρόσωπο που βλέπει το ψηφιδωτό μετά από αιώνες - ένα συναίσθημα που επίσης με έκανε να σκεφτώ την παροδικότητα και τη σημασία που έχουν οι πράξεις μου στην ανθρωπότητα και την ιστορία», δήλωσε η Strong.

Ο Ben Kreimer, μέλος της ομάδας, συμφωνεί και προσθέτει: «Η εργασία στο ψηφιδωτό ήταν μεγάλη, γιατί όσο περισσότερο χώμα αφαιρούσαμε, τόσο περισσότερο μέρος του ψηφιδωτού αποκαλυπτόταν. Οπτικά, ήταν επίσης εντυπωσιακό, ειδικά τη στιγμή που καθαρίστηκε πλήρως. Δεν βρισκόταν πολύ βαθιά κάτω από την επιφάνεια του εδάφους, έτσι έπρεπε να είμαστε προσεκτικοί με τον καθαρισμό του εδάφους για να μην ταλαντεύεται, ώστε να μην καταστρέφεται το ανεκτίμητο ψηφιδωτό που βρισκόταν μόλις μερικά εκατοστά κάτω από εμάς».

Ο Hoff επισήμανε τη σημασία της ανακάλυψης του φετινού καλοκαιριού και δηλώνει πρόθυμος να επιστρέψει στον αρχαιολογικό χώρο προκειμένου να δει τι θα αποκαλύψει η ανασκαφή.

«Ως αρχαιολόγος, είμαι πάντα ενθουσιασμένος για νέες ανακαλύψεις. Το γεγονός ότι η ανακάλυψη αυτή είναι τόσο μεγάλη ενώ δεν έχει εντελώς αποκαλυφθεί το καθιστά διπλά συναρπαστικό», δήλωσε. «Ανυπομονώ ήδη για το επόμενο έτος, αν και μόλις επέστρεψα από την Τουρκία».

Πηγή: University of Nebraska-Lincoln