Στιγμιότυπα από την ανασκαφή Μολύβδινα τμήματα άγκυρας, κεραμικά αγγεία μεταφοράς υγρών, ένα τμήμα μουσικού οργάνου και ένα τμήμα παιχ...
 |
| Στιγμιότυπα από την ανασκαφή |
Μολύβδινα τμήματα άγκυρας, κεραμικά αγγεία μεταφοράς υγρών, ένα τμήμα μουσικού οργάνου και ένα τμήμα παιχνιδιού, μεταλλικά και ξύλινα τμήματα του αρχαίου πλοίου ήταν κατά βάση τα φετινά ευρήματα της ανασκαφής στο διάσημο ναυάγιο των Αντικυθήρων.
Οι ερευνητές εντόπισαν το τμήμα του βυθού όπου έχουν εναποτεθεί τα αντικείμενα από το βυθισμένο πλοίο. Δέκα μέρες μετά τη λήξη της δεύτερης φετινής περιόδου ανασκαφών, εγκαινιάζεται αύριο στη Βασιλεία της Ελβετίας μια σπουδαία περιοδική έκθεση για τα ευρήματα στα Αντικύθηρα, από τις πλέον επιτυχημένες του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, η οποία θα δείξει το «καλό» πρόσωπο της χώρας μας στο εξωτερικό.
Η φετινή περίοδος έρευνας του Ναυαγίου των Αντικυθήρων από την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων με την υποστήριξη του Αμερικανικού Ωκεανογραφικού Ινστιτούτου Woods Hole ξεκίνησε στις 26 Αυγούστου και ολοκληρώθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου, δίνοντας για πρώτη φορά τη δυνατότητα να γίνει ανασκαφή στο συγκεκριμένο ναυάγιο με τη φυσική παρουσία Ελλήνων και ξένων καταδυόμενων αρχαιολόγων.
Όπως είχε γράψει το «Εθνος», φέτος χρησιμοποιήθηκαν εκτός από τα τρισδιάστατα μοντέλα του βυθού και μηχανήματα εισροφής νερού, μέσω των οποίων γινόταν η μεταφορά των ευρημάτων στον βυθό. Η χρήση τεχνολογίας καταδύσεων ήταν σημαντική κατά την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων του υπουργείου Πολιτισμού και επέτρεψε να υπάρξουν καλύτερες συνθήκες στην έρευνα, αλλά και ασφάλεια. Τα βάθη είναι μεγάλα, περί τα 50 έως 55 μ. και ανάλογη πρέπει να είναι η προσοχή. Επίσης, χρησιμοποιήθηκαν υψηλής τεχνολογίας μέσα καταγραφής (φωτογραφήσεις, βίντεο κ.ά.).
 |
| Γενική άποψη του χώρου του ναυαγίου |
 |
| Στιγμιότυπα από την ανασκαφή |
Έλληνες και ξένοι δύτες έκαναν καταδύσεις για 12 ημέρες, με συνολικό χρόνο βυθού περίπου 40 ανθρωποωρών και ανέλκυσαν πάνω από 50 αντικείμενα. «Στη διάρκεια της έρευνας διανοίχθηκε μία συστηματική ανασκαφική τομή, η οποία έφθασε σε βάθος μέχρι 0.7 μ. σε στρώμα πυκνής κεραμικής», όπως αναφέρει η Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων. Σε αυτήν εντοπίστηκαν μεταξύ άλλων «μεταλλικά ελάσματα, μικρά ξύλινα θραύσματα από το κέλυφος του πλοίου, ένα χάλκινο τμήμα επίπλου (θρόνος;), τμήμα οστέινου αυλού, πεσσός επιτραπέζιου παιχνιδιού από υαλόμαζα, καρφιά, σκωρίες χάλκινων και σιδερένιων αντικειμένων, θραύσματα γυάλινων και πήλινων αγγείων κ.λπ. Διενεργήθηκαν, επίσης, καθαρισμοί σε εννέα σημεία με αφορμή την παρουσία ορατών στην επιφάνεια αντικειμένων ή για τη διερεύνηση στόχων που προέκυψαν από την ανίχνευση μετάλλων.
Από τον ευρύτερο χώρο του ναυαγίου εντοπίστηκαν, σημάνθηκαν, τεκμηριώθηκαν και ανελκύστηκαν ανάμεσα σε άλλα ένας ολόκληρος αμφορέας, ένας μεγάλος δακτύλιος απελευθέρωσης άγκυρας, ενδεικτικός για το μέγεθος της άγκυρας για την οποία προοριζόταν, δύο ένθετοι μολύβδινοι στύποι άγκυρας, η θέση των οποίων αποτελεί ένδειξη για την κατεύθυνση κατάληξης του σκάφους στον βυθό, μικρή λίθινη τετράπλευρη ''βάση'' με δώδεκα οπές και αδιάγνωστη μάζα στο εσωτερικό της, μία μικρή λάγυνος, συσσωματώματα και σκωρίες σιδερένιων και μπρούντζινων καρφιών και άλλων αντικειμένων, φύλλα μολύβδου από την επιμολύβδωση του σκάφους κ.ά.».
 |
| Ανασκαφικός καθαρισμός γύρω από λίθινο αντικείμενο |
 |
| Παρατήρηση αγγείων από μέλος της ερευνητικής ομάδας |
Η ανίχνευση μετάλλων προσδιόρισε την έκταση της διασποράς ανιχνεύσιμων μεταλλικών στόχων σε μία έκταση περίπου δύο στρεμμάτων, αν και δεν έχει ολοκληρωθεί πλήρως. Η έκταση αυτή φαίνεται να προσδιορίζει και τη συνολική πιθανή διασπορά του φορτίου του ναυαγίου και αποτελεί ένδειξη για το πιθανό μέγεθός του.
Τα δεδομένα που συνελέχθηκαν, τα νέα ευρήματα και οι προγραμματιζόμενες αναλύσεις στα ανελκυσθέντα υλικά (ξύλο, μόλυβδο, κεραμική) αναμένεται να απαντήσουν ερωτήματα που αφορούν στο ναυάγιο. Οι νέες τεχνολογικές και μεθοδολογικές προσεγγίσεις ανοίγουν νέα προοπτική στην ίδια την επιστήμη της υποβρύχιας αρχαιολογίας. Ταυτόχρονα, αναδεικνύονται οι ιδιαίτερες δυνατότητες και η σημασία της υποβρύχιας αρχαιολογίας. Ενδεικτική είναι η επιτυχία της έκθεσης για το Ναυάγιο στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, η οποία ανοίγει εκ νέου τις πύλες της στη Βασιλεία της Ελβετίας.
 |
| Παρατήρηση αγγείου (λαγύνου) από μέλος της ερευνητικής ομάδας |
Η έρευνα διεξάγεται υπό την διεύθυνση της Προϊσταμένης της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων Α. Σίμωσι, με επιστημονικούς υπευθύνους στο πεδίο τους αρχαιολόγους Θ. Θεοδούλου και Δ. Κουρκουμέλη από πλευράς ΕΕΑ και Β. Foley από πλευράς Woods Hole. Την ερευνητική ομάδα αποτελούν και υποστηρίζουν επιπλέον Έλληνες και ξένοι αρχαιολόγοι, δύτες και τεχνικοί δύτες, φωτογράφοι, κινηματογραφιστές, τεχνικοί, κ.α. (A. Τούρτας, D. Conlin, Ε. O’Brian, P. Short, G. Smith, Α. Σωτηρίου, N. Γιαννουλάκης, B. Seymour, E. Kovacs, K. Kaizer, Γ. Φαρδούλης, Μ. Κελαϊδής, Δ. Ρωμιός, Μ. Τσιμπερόπουλος, Δ. Μανωλιάδης και ο Γ. Μπιτσάκης). Την έρευνα υποστηρίζουν ενεργά η ελβετική ωρολογοποιία Hublot, ο Όμιλος ΟΤΕ, το αμερικάνικο Ίδρυμα Sworsdpoint Foundation, το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη, η Costa Navarino, o Δήμος Kυθήρων και με την ποικιλότροπη συνδρομή τους η κοινότητα και οι κάτοικοι των Αντικυθήρων. Σε όλους, καθώς και στην ερευνητική ομάδα εκφράζονται θερμές ευχαριστίες.
Δεν υπάρχουν σχόλια