Ένας δεύτερος «υπολογιστής», που θα λειτουργούσε ανεξάρτητα ή συμπληρωματικά του Μηχανισμού των Αντικυθήρων και ενδεχομένως να βρίσκ...
Ένας δεύτερος «υπολογιστής», που θα λειτουργούσε ανεξάρτητα ή συμπληρωματικά του Μηχανισμού των Αντικυθήρων και ενδεχομένως να βρίσκεται ακόμα κρυμμένος στον βυθό, 115 χρόνια μετά την ανακάλυψη του «πρώτου υπολογιστή της Ιστορίας», αποτελεί το... άγιο δισκοπότηρο όσων ερευνούν το αρχαίο ναυάγιο.
Ένας δεύτερος «υπολογιστής», που θα λειτουργούσε ανεξάρτητα ή συμπληρωματικά του Μηχανισμού των Αντικυθήρων και ενδεχομένως να βρίσκεται ακόμα κρυμμένος στον βυθό, 115 χρόνια μετά την ανακάλυψη του «πρώτου υπολογιστή της Ιστορίας», αποτελεί το... άγιο δισκοπότηρο όσων ερευνούν το αρχαίο ναυάγιο. Στο σύνολό τους, οι συμμετέχοντες στην έρευνα της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων συμφωνούν πως ο βυθός στα ανοιχτά των Αντικυθήρων έχει πολλά να δώσει ακόμα και στις μεταξύ τους συζητήσεις μοιράζονται τα «κρυφά φετίχ» του ευρήματος που θα ήθελαν να αποκαλύψουν.
«Τα αγάλματα, τα κεραμικά και τα άλλα ευρήματα έχουν εξαιρετική σημασία, αλλά για μένα το σημαντικότερο εύρημα πρέπει να σχετίζεται με τον ίδιο τον Μηχανισμό. Ένα εξάρτημα που λείπει, κάποιο κομμάτι του που θα προσθέσει κι άλλη γνώση για το εύρημα, ακόμα και ένας δεύτερος Μηχανισμός», λέει στο «Έθνος» ο καταδυόμενος αρχαιολόγος, υποψήφιος διδάκτορας της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ, Αλέξανδρος Τούρτας, ο οποίος θα μιλήσει αύριο, Τετάρτη, για τη φετινή ενάλια ανασκαφή, στο πλαίσιο εκδήλωσης που διοργανώνει στη Θεσσαλονίκη το ΑΠΘ, με την ευκαιρία της παρουσίασης του νέου εκπαιδευτικού ομοιώματος του Μηχανισμού.
Ο ίδιος θα επιχειρήσει μια σύνοψη των αποτελεσμάτων της έρευνας από το 2012 ως σήμερα. Φέτος, τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο έγινε για πρώτη φορά συστηματική ανασκαφή μετά τις τρεις ιστορικές αποστολές (1900, 1953, 1976) και ανελκύσθηκαν 50 αντικείμενα από την ανασκαφική τομή βάθους 0,7 μ. σε στρώμα πυκνής κεραμικής.
Το επόμενο βήμα
«Τώρα γνωρίζουμε τα πατήματά μας και είμαστε έτοιμοι για το επόμενο βήμα. Πιστεύω ότι η επόμενη έρευνα (το Μάιο ή τον Σεπτέμβριο του 2016) θα είναι περισσότερο αποδοτική», επισήμανε ο κ. Τούρτας.
Το νέο ομοίωμα του Μηχανισμού, που παρουσιάζει το ΑΠΘ, είναι τετραπλάσιο σε μέγεθος από το πρωτότυπο, κατασκευασμένο από διαφανές υλικό και φωτιζόμενο εσωτερικά ώστε να είναι ορατά στο σύνολό τους τα εξαρτήματά του (γρανάζια, άξονες, δείκτες, κλίμακες ενδείξεων και γράμματα), ενώ έχει επικαιροποιηθεί με τα νεότερα στοιχεία της συνεχιζόμενης επιστημονικής έρευνας. Ζυγίζει 80 κιλά, περιέχει 39 γρανάζια, 19 άξονες, 7 δείκτες και 7 κλίμακες ενδείξεων, ενώ έχει χαραγμένα περίπου 3.000 γράμματα, 500 περισσότερα από τα προηγούμενα μοντέλα.
 |
| Κατασκευασμένο από διαφανές υλικό και φωτιζόμενο εσωτερικά ώστε να είναι ορατά στο σύνολό τους τα εξαρτήματά του είναι το νέο ομοίωμα του Μηχανισμού των Αντικυθήρων. |
Δημιουργήθηκε από την Ομάδα Διερεύνησης του Μηχανισμού των Αντικυθήρων του ΑΠΘ, με επικεφαλής τον καθηγητή του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών, Κυριάκο Ευσταθίου.
Μιλώντας στο «Έθνος» ο τελευταίος παίρνει θέση στον διεθνή επιστημονικό διάλογο για την προέλευση του Μηχανισμού των Αντικυθήρων. Θεωρεί πως προέρχεται από τη Ρόδο και όχι από τις Συρακούσες και πως αποτελεί το επιστέγασμα συνεχούς εξέλιξης, που δεν αποκλείεται να ξεκινά από το εργαστήριο του Αρχιμήδη στις Συρακούσες. «Είναι χαραγμένη πάνω του μια λέξη σε διάλεκτο που χρησιμοποιούσαν στη Μικρά Ασία και στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Θεωρώ πως συνδέεται με τη μεγάλη αστρονομική σχολή της Ρόδου και τους σπουδαίους αστρονόμους Ίππαρχο και Ποσειδώνιο», είπε.
Μηχανισμός των Αντικυθήρων: Νέα στοιχεία
Θεωρίες συνωμοσίας και ... "πράσσειν άλογα" στην αρχαιότητα δεν υπήρχαν. Οι αρχαίοι Έλληνες ήταν ορθολογιστές και επιστήμονες, με την αυθεντική έννοια του όρου. Σε αυτό το συμπέρασμα, τουλάχιστον, καταλήγουν μελέτες δεκαετιών, πάνω σε ένα από τα μεγαλύτερα αρχαιολογικά μυστήρια όλων των εποχών, τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων, που χρονολογείται μεταξύ του 150 π.Χ. και του 100 π.Χ.
«Δεν υπάρχουν θεωρίες συνωμοσίας. Όλη η έρευνά μας έχει δείξει, ότι οι πρόγονοί μας διέθεταν όλη την αστρονομική γνώση, όπως και την τεχνολογική γνώση, να κατασκευάσουν τέτοιους μηχανισμούς και από αυτή τη διαπίστωση και μόνο η ιστορία της τεχνολογίας πρέπει να ξαναγραφεί, καθώς μετατίθεται πολλούς αιώνες προς τα πίσω» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Κυριάκος Ευσταθίου, καθηγητής του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και επικεφαλής της Ομάδας Διερεύνησης του Μηχανισμού των Αντικυθήρων του ΑΠΘ.
Όπως εξηγεί ο κ. Ευσταθίου, ο Μηχανισμός τον Αντικυθήρων είναι μετά βεβαιότητος ο πρώτος υπολογιστής της αρχαιότητας, με βάση και τον επιστημονικό ορισμό για τον υπολογιστή, σύμφωνα με τον οποίο, «πρόκειται για μία διάταξη ή μηχανή, στην οποία υπάρχει μία είσοδος και μπορούμε να εισάγουμε δεδομένα και αυτή η μηχανή από μόνη της υπολογίζει και δημιουργεί αποτέλεσμα, το οποίο αποτυπώνει σε επιστημονική μαθηματική κλίμακα».
«Δεν έχουμε, πριν από αυτόν τον μηχανισμό, άλλη τέτοια συσκευή να το κάνει" διαβεβαιώνει ο καθηγητής, προσθέτοντας ότι "δεν πρόκειται απλώς για υπολογιστή, αλλά για υπερ-υπολογιστή».
«Νέο μοντέλο με εκπαιδευτικό χαρακτήρα»
Τα πιο πρόσφατα αποτελέσματα των ερευνών της ομάδας του ΑΠΘ για τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων θα παρουσιαστούν την Τετάρτη 1 Νοεμβρίου 2015 (11 π.μ., ΚΕ.ΔΕ.Α. ΑΠΘ). Στην ίδια εκδήλωση θα παρουσιαστεί και το νέο εκπαιδευτικό μοντέλο του Μηχανισμού, που δημιουργήθηκε από την επιστημονική Ομάδα του ΑΠΘ, επικαιροποιημένο με τα νεότερα στοιχεία της έρευνας και κατασκευασμένο από διαφανές υλικό, με εσωτερικό φωτισμό, ώστε όλα τα εξαρτήματα του Μηχανισμού (γρανάζια, άξονες, δείκτες, κλίμακες ενδείξεων και γράμματα) να είναι ορατά.
Το μοντέλο είναι σε κλίμακα 4:1 (70 Χ 80 Χ 140 εκατοστά), είναι δηλαδή 4 φορές μεγαλύτερο από τις διαστάσεις του πρωτότυπου Μηχανισμού και ζυγίζει περίπου 80 κιλά. Έχει χαραγμένα περίπου 3000 γράμματα, 500 περίπου περισσότερα σε σχέση με τα προηγούμενα μοντέλα. Περιέχει 39 γρανάζια, 19 άξονες, 7 δείκτες και 7 κλίμακες ενδείξεων.
Πρόκειται για το μοντέλο, που τον προηγούμενο μήνα εκτέθηκε στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και σύμφωνα με τον κ. Ευσταθίου προσέλκυσε πλήθος επισκεπτών.
«Οι επισκέπτες εντυπωσιάστηκαν, καθώς είναι η πρώτη φορά, που κατασκευάστηκε σε μέγεθος τετραπλάσιο από το πρωτότυπο, δηλαδή βλέπει κανείς τα πάντα και τα γρανάζια, τους άξονες, όλα τα στοιχεία, που συγκροτούν το μοντέλο και δείχνουν πόσο πολύπλοκος είναι ο μηχανισμός και έτσι καταλαβαίνει πόσο μεγάλη αξία έχει για την ιστορία της τεχνολογίας. Είναι τόσο μεγάλο σε μέγεθος, που όλα τα γράμμα είναι ευανάγνωστα, ακόμη και κάποιος, που δεν ξέρει αρχαία ελληνικά, μπορεί να αποκωδικοποιήσει λέξεις» αναφέρει ο καθηγητής.
Ο αρχικός σχεδιασμός της ομάδας του ΑΠΘ, που κατασκεύασε το εκπαιδευτικό μοντέλο, προβλέπει τη μόνιμη έκθεσή του στα Αντικύθηρα και στην κατεύθυνση αυτή αναζητούνται πόροι ή χορηγίες, ώστε να καλυφθεί το σχετικό κόστος μεταφοράς κ.λπ.
Επόμενος στόχος της ομάδας του ΑΠΘ είναι η κατασκευή ενός νέου μοντέλου, στις διαστάσεις και με τα υλικά του πρωτότυπου, επικαιροποιημένου με όλα τα νέα στοιχεία και πιθανώς με μία νέα ένδειξη της εξίσωσης του χρόνου. «Έχει σχεδιαστεί, έχει γίνει η προεργασία και είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε άμεσα στην κατασκευή του» σημειώνει ο κ.Ευσταθίου.
Δεν υπάρχουν σχόλια