Αρχαιολογικές επισκέψεις στις Κυκλάδες: Αφιέρωμα στη Μύκονο - Μέρος 4ο

Αποτύπωση Μυκηναϊκού θολωτού στα Αγγελικά Μυκόνου. (Αρχείο σχεδίων/αποτυπώσεων ΕΦΑΚΥΚ). Διαβάστε εδώ το 1ο Μέρος του αφιερώματος της ΕφΑ Κ...

Αποτύπωση Μυκηναϊκού θολωτού στα Αγγελικά Μυκόνου.
(Αρχείο σχεδίων/αποτυπώσεων ΕΦΑΚΥΚ).

Διαβάστε εδώ το 1ο Μέρος του αφιερώματος της ΕφΑ Κυκλάδων στην Μύκονο.

Διαβάστε εδώ το 2ο Μέρος του αφιερώματος της ΕφΑ Κυκλάδων στην Μύκονο.

Διαβάστε εδώ το 3ο Μέρος του αφιερώματος της ΕφΑ Κυκλάδων στην Μύκονο.

Ο Μυκηναϊκός θολωτός τάφος στα Αγγελικά Ν. Μυκόνου

Το εντυπωσιακό ταφικό μνημείο, που εντοπίστηκε κατά την διάρκεια παρακολούθησης εκσκαφικών εργασιών, είναι κτισμένο σε ύψωμα με απρόσκοπτη θέα προς τα δύο εξαιρετικά φυσικά λιμάνια της δυτικής Μυκόνου, τον Κόρφο και τον Ορνό αλλά και τα νησιά δυτικά και βόρεια της Μυκόνου (Δήλο, Ρήνεια, Τήνο και Σύρo).

Αποτελείται από μεγάλο κυκλικό θάλαμο διαμέτρου 5,80μ. με δρόμο πρόσβασης μήκους 14μ. Στο δάπεδο του νεκρικού θαλάμου, στον άξονα της εισόδου, υπάρχει κτιστό χαμηλό θρανίο σε σχήμα Π για την απόθεση των νεκρών (Σχέδια 1-2). Στο βόρειο και στο δυτικό τμήμα του θρανίου κατασκευάσθηκαν κτιστές παραλληλόγραμμες οστεοθήκες για την φύλαξη των οστών παλαιότερων ταφών.

Η θόλος του τάφου φαίνεται ότι κατέρρευσε σχετικά γρήγορα, εντός των ορίων της μυκηναϊκής περιόδου, ωστόσο με βάση το σωζόμενο ύψος των τοίχων (3,70μ.) μπορεί να υπολογιστεί το υψηλότερο σημείο της θόλου περίπου στα 6,00μ.

Άποψη του θολωτού τάφου κατά την περίοδο της ανασκαφικής διερεύνησης. Λήψη από Α-ΝΑ (Λήψη: Π.Ι. Χατζηδάκης, Φωτογραφικό αρχείο ΕΦΑΚΥΚ).

Τα ευρήματα του τάφου, που σφραγίσθηκαν με την κατάρρευση της οροφής, χρονολογούνται από την ΥΕΙΙΙΑ2 έως ΥΕΙΙΙΒ1 (τέλη 15ου-14ος αι. π.Χ.): εκτός από τα διακοσμημένα στην πλειοψηφία τους αγγεία (κύλικες, αλάβαστρα, ψευδόστομοι αμφορείς, κρατήρες) συνελέγησαν και πολύτιμα αντικείμενα κύρους όπως σφραγιδόλιθοι από ορεία κρύσταλλο, χρυσές ψήφοι περιδεραίων και υαλόμαζας με τη μορφή ανθέων παπύρου, αριστερόστροφης έλικας-κοχλία καθώς και κομβία στεατίτη. Παρόμοιες χρυσές ψήφοι, συνήθεις τόσο στην Μινωική όσο και στην Μυκηναϊκή εικονογραφία, έχουν βρεθεί στην Θήβα, την Αθήνα, την Κρήτη, το Βόλο και αλλού, ενώ ειδικά το μοτίβο των ανθέων παπύρου έλκει την καταγωγή του από την μέση Ανατολή και την Αίγυπτο. Τα αγγεία και τα κοσμήματα του τάφου, στην πλειοψηφία τους εισηγμένα, υποδεικνύουν τις διαρκείς εμπορικές επαφές των κυκλαδικών μυκηναϊκών εγκαταστάσεων με τα μεγάλα κέντρα της ηπειρωτικής Ελλάδας.

Κρατήρας από τον τάφο (Φωτογραφικό αρχείο ΕΦΑΚΥΚ).

Σφραγιδόλιθος από ορεία κρύσταλλο με παράσταση αιγάγρου.
(Φωτογραφικό αρχείο ΕΦΑΚΥΚ).

Περιδέραιο από κομβία (χάντρες) στεατίτη.
(Φωτογραφικό αρχείο ΕΦΑΚΥΚ).
Πηγή Φωτογραφιών 3-5: α) Χατζηδάκης, Π.Ι.Χ. (1994) «Ένας μυκηναϊκός θολωτός τάφος στη Μύκονο», Εφημ. Μυκονιάτικη, τεύχος 65, 1-15. β) ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΕΦΟΡΕΙΑ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΚΥΚΛΑΔΩΝ-ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΟΜΙΛΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ (2019) Από τον κόσμο του Ομήρου. Τήνος και Κυκλάδες στη Μυκηναϊκή εποχή-Κατάλογος Έκθεσης Τήνος Μουσείο Μαρμαροτεχνίας 12/7-14/10/2019. Αθήνα: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ- ΕΦΟΡΕΙΑ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΚΥΚΛΑΔΩΝ.

Εντός του τάφου βρεθήκαν ελάχιστα ανθρώπινα οστά και καθόλου χάλκινα αντικείμενα, στοιχείο που, σύμφωνα με τον ανασκαφέα κ. Π. Ι. Χατζηδάκη, υποδηλώνει ότι κατά την διάρκεια χρήσης του τάφου ίσως είχαν γίνει αντιληπτά τα στατικά προβλήματα που αντιμετώπιζε και οι νεκροί, μαζί με ορισμένα από τα κτερίσματα, μεταφέρθηκαν σε άλλο μέρος.

Ο τάφος αποτελεί το μεγαλύτερο και καλύτερα σωζόμενο δείγμα ταφικής αρχιτεκτονικής της Μυκηναϊκής περιόδου από τις Κυκλάδες, απέδωσε δε τα περισσότερα και πλουσιότερα κτερίσματα από τα αντίστοιχα ταφικά μνημεία της περιόδου που έχουν εντοπισθεί στην Τήνο (θολωτός Αγ. Θέκλας) και στην Νάξο (θολωτός Κωμιακής).

Διαβάστε εδώ το 1ο Μέρος του αφιερώματος της ΕφΑ Κυκλάδων στην Μύκονο.

Διαβάστε εδώ το 2ο Μέρος του αφιερώματος της ΕφΑ Κυκλάδων στην Μύκονο.

Διαβάστε εδώ το 3ο Μέρος του αφιερώματος της ΕφΑ Κυκλάδων στην Μύκονο.

Βιβλιογραφία:

-Χατζηδάκης, Π.Ι.Χ. (1994) «Ένας μυκηναϊκός θολωτός τάφος στη Μύκονο», Εφημ. Μυκονιάτικη, τεύχος 65, 1-15.

-ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΕΦΟΡΕΙΑ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΚΥΚΛΑΔΩΝ-ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΟΜΙΛΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ (2019) Από τον κόσμο του Ομήρου. Τήνος και Κυκλάδες στη Μυκηναϊκή εποχή-Κατάλογος Έκθεσης: Τήνος Μουσείο Μαρμαροτεχνίας 12/7-14/10/2019. Αθήνα: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ- ΕΦΟΡΕΙΑ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΚΥΚΛΑΔΩΝ.

-Pelon, O. (1976) Tholoi, Tumuli et Cercles Funéraires. Bibliothèque des Ecoles Françaises d' Athènes et de Rome fasc.229. Paris: DIFFUSION DE BOCCARD.

Πηγή: Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων