Ο Ιταλός ζωγράφος S. Rosi εργάστηκε στη Ροτόντα το 1888-1889, στο πλαίσιο των εργασιών που πραγματοποιήθηκαν για τον εξωραϊσμό του μνημείου ...
Ο Ιταλός ζωγράφος S. Rosi εργάστηκε στη Ροτόντα το 1888-1889, στο πλαίσιο των εργασιών που πραγματοποιήθηκαν για τον εξωραϊσμό του μνημείου ως μουσουλμανικού τεμένους του Χορτάτζη Εφέντη.
Ο αγνώστων λοιπών στοιχείων ζωγράφος αναφέρεται σε δημοσιεύματα της εποχής με την ιδιότητα του "restauratore", δηλαδή του αναστηλωτή, με την οποία ανέλαβε την ανακαίνιση του διακόσμου της Ροτόντας (Εικ. 1). Στον διάκοσμο περιλαμβάνονταν και τα ψηφιδωτά, τα οποία, παρά τη μετατροπή του μνημείου σε τζαμί το 1590/1, παρέμειναν ορατά, εκτός από μικρά τμήματά τους.
Τo έργο του Rosi, όπως αποτυπώνεται σε φωτογραφίες των W. Schultz και S.H. Barnsley (1890) και του Fr. Boissonnas (1913) υπήρξε αρκετά σύνθετο και απαιτητικό, καθώς αφορούσε: α) στην ανακαίνιση υφιστάμενων οθωμανικών τοιχογραφιών, όπως η αραβική επιγραφή στην κορυφή του τρούλλου, β) στη συμπλήρωση κατεστραμμένων τμημάτων του ψηφιδωτού διακόσμου (Εικ. 2), και γ) στη δημιουργία νέου διακοσμητικού συνόλου προσαρμοσμένου αφενός στην αρχιτεκτονική μορφή του κτηρίου και αφετέρου στη λειτουργία του ως τεμένους. Το συνολικό αποτέλεσμα συντέλεσε σημαντικά στον ευπρεπισμό του μνημείου, ο διάκοσμος του οποίου διατηρείτο σε κακή κατάσταση, όπως φαίνεται σε παλαιότερες του 1888 φωτογραφίες (Εικ. 3). Στον Rosi ασκήθηκε δριμεία κριτική για τη ζωγραφική συμπλήρωση κατεστραμμένων τμημάτων του ψηφιδωτού με θέματα ξένα ως προς την εικονογραφία και το ύφος του πρωτοτύπου, όπως το νεοκλασικού στυλ κιγκλίδωμα με κολονάκια (μπαλούστρες). Οι επεμβάσεις του Rosi όμως ήταν πλήρως αναστρέψιμες και από την άποψη αυτή προτιμότερες σε σύγκριση με στερεωτικές επεμβάσεις και ρηξικέλευθες συμπληρώσεις που υπέστησαν την ίδια εποχή εντοίχια ψηφιδωτά στην Ιταλία αλλά και στη Μονή Δαφνίου.
Από το έργο του Rosi, το οποίο απομακρύνθηκε σταδιακά στις εργασίες των ετών 1913-14, 1917 και 1953, διατηρείται σήμερα τμήμα ζωγραφικής συμπλήρωσης του κατεστραμμένου ήδη από την βυζαντινή περίοδο τμήματος του ψηφιδωτού ανατολικά στη βάση του τρούλλου (Εικ. 4). Η ζωγραφική έχει φθαρεί λόγω αλλοίωσης των υλικών κατασκευής της και παρά τις εργασίες συντήρησης δεν επιδέχεται περαιτέρω βελτίωση.
Δεν υπάρχουν σχόλια