Το μυστήριο των ρωμαϊκών νομισμάτων που ανακαλύφθηκαν σε νησί της Βαλτικής έχει μπερδέψει τους αρχαιολόγους

Το νόμισμα στα αριστερά είναι ένα ασημένιο δηνάριο που κόπηκε κατά τη βασιλεία του Αντώνιου Πίου, από το 138 έως το 161 μ.Χ. , από το 98 μ.Χ...

Το νόμισμα στα αριστερά είναι ένα ασημένιο δηνάριο που κόπηκε κατά τη βασιλεία του Αντώνιου Πίου, από το 138 έως το 161 μ.Χ. , από το 98 μ.Χ. έως το 117. Απεικονίζει το κεφάλι του αυτοκράτορα και μέρος λατινικής επιγραφής.
[Credit: Johan Rönnby]

Δύο ασημένια νομίσματα που κόπηκαν κατά τη διάρκεια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας βρέθηκαν σε ένα απομακρυσμένο και ακατοίκητο νησί της Βαλτικής Θάλασσας. Οι αρχαιολόγοι δεν έχουν ιδέα πώς έφτασαν εκεί.

Οι αρχαιολόγοι είναι μπερδεμένοι αλλά και ενθουσιασμένοι με την ανακάλυψη δύο ασημένιων ρωμαϊκών νομισμάτων σε ένα απομακρυσμένο νησί της Βαλτικής Θάλασσας, στα μισά του δρόμου μεταξύ Σουηδίας και Εσθονίας.

Δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποκαλύπτουν πώς έφτασαν τα νομίσματα εκεί, αλλά μπορεί να τα άφησαν Σκανδιναβοί έμποροι, να χάθηκαν σε ναυάγιο ή να έφθασαν εκεί με ένα ρωμαϊκό πλοίο που ταξίδευε στον μακρινό βορρά.

Ο Johan Rönnby, αρχαιολόγος στο Πανεπιστήμιο Södertörn της Στοκχόλμης, ήταν μέρος της ομάδας που βρήκε τα νομίσματα με ανιχνευτές μετάλλων τον Μάρτιο, σε μια παραλία που χαρακτηρίζεται από παλιές εστίες φωτιάς στο νησί Gotska Sandön.

«Ήμασταν τόσο χαρούμενοι», δήλωσε στο Live Science. «Έχουμε την συγκεκριμένη τοποθεσία, αλλά δεν ξέρουμε τι είναι. Αλλά τώρα που βρήκαμε τα ρωμαϊκά νομίσματα, καθιστά ακόμη πιο ενδιαφέρον να συνεχίσουμε να την ανασκάπτουμε».

Τα ρωμαϊκά νομίσματα

Τα ασημένια νομίσματα που βρέθηκαν στο νησί είναι και τα δύο ρωμαϊκά δηνάια — το ένα από τη βασιλεία του αυτοκράτορα Τραϊανού, μεταξύ 98 και 117 μ.Χ., και το άλλο από τη βασιλεία του αυτοκράτορα Αντωνίνου Πίου, μεταξύ 138 και 161 μ.Χ.

Το καθένα ζυγίζει λιγότερο από 4 γραμμάρια και θα αντιπροσώπευε περίπου την αμοιβή μιας ημέρας για έναν εργάτη την περίοδο που κόπηκαν.

Τα δηνάρια ήταν το τυπικό νόμισμα της αρχαίας Ρώμης και το όνομά τους επιβιώνει σήμερα στη λέξη "χρήματα" σε πολλές λατινικές γλώσσες, όπως "denaro" στα ιταλικά και "dinero" στα ισπανικά.

Ο Rönnby δήλωσε ότι τα ρωμαϊκά νομίσματα θα μπορούσαν να έχουν παραμείνει σε κυκλοφορία για μεγάλο χρονικό διάστημα, επειδή το ασήμι που περιείχαν παρέμενε πάντα πολύτιμο. Επίσης, θεωρεί ότι μπορεί να είχαν μεταφερθεί στο Gotska Sandön από Σκανδιναβούς εμπόρους που είχαν βρει καταφύγιο εκεί από τις καταιγίδες στη θάλασσα.

Αλλά είναι επίσης πιθανό να μεταφέρθηκαν εκεί από επιζώντες από ένα ναυάγιο: είναι γνωστό ότι τα νερά γύρω από το νησί είναι επικίνδυνα και η περιοχή είναι γεμάτη ναυάγια, είπε.

Μια άλλη πιθανότητα είναι ότι τα νομίσματα μεταφέρθηκαν στο Gotska Sandön από Ρωμαίους με πλοίο, αν και δεν υπάρχουν στοιχεία για ένα τέτοιο ταξίδι στη Βαλτική.

«Δεν είναι πιθανό να προέρχονται από ένα ρωμαϊκό πλοίο», είπε ο Rönnby. «Αλλά πρέπει να σκεφτείτε επίσης ότι οι Ρωμαίοι έπλεαν μέχρι τη Σκωτία και ούτω καθεξής, και ότι υπήρχαν Ρωμαίοι συγγραφείς εκείνη την εποχή που έγραφαν για την περιοχή της Βαλτικής».

Το Gotska Sandön, ή «Νησί της Άμμου», είναι ένα από τα πιο απομακρυσμένα νησιά της Βαλτικής Θάλασσας. Τα νομίσματα βρέθηκαν σε μια τοποθεσία στο οροπέδιο πάνω από τη σύγχρονη παραλία. [Credit: Johan Rönnby]

Το νησί της Βαλτικής

Ρωμαϊκά νομίσματα έχουν επίσης βρεθεί στο μεγαλύτερο νησί Gotland, περίπου 40 χιλιόμετρα νότια, αλλά αυτό ήταν ίσως αναμενόμενο επειδή ήταν η τοποθεσία πολλών πόλεων. Η Gotska Sandön, ωστόσο, δεν έχει πόλεις ή χωριά.

Το Gotska Sandön - που σημαίνει το "Νησί της άμμου" - είναι ακατοίκητο σήμερα, αλλά ήταν το σπίτι για φαροφύλακες τον 19ο αιώνα. Πριν από αυτό ήταν γνωστό ως τόπος ναυαγίων και ως στέκι πειρατών, είπε ο Rönnby.

Ο αρχαιολόγος Daniel Langhammer, ο οποίος επιβλέπει την πολιτιστική κληρονομιά στην Gotska Sandön για την κομητεία Gotland, δήλωσε στο Live Science ότι τα νέα ευρήματα απηχούν τους ισχυρισμούς ενός φαροφύλακα του 19ου αιώνα ότι είχε βρει ένα ρωμαϊκό νόμισμα στο νησί.

Αλλά το μυστήριο για το πώς έφτασαν τα νομίσματα μπορεί να μην λυθεί ποτέ, είπε. «Απλώς δεν ξέρουμε πώς έφτασαν εκεί».

«Στο απομακρυσμένο νησί σύχναζαν επίσης κάποτε κυνηγοί φώκιας - το κυνήγι φώκιας είναι πλέον απαγορευμένο, αλλά οι φώκιες είναι ακόμα εκεί - και από ψαράδες τους καλοκαιρινούς μήνες», είπε.

Ο Rönnby και οι συνεργάτες του, συμπεριλαμβανομένης της Sabine Sten, οστεολόγος στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλα, θα επιστρέψουν στην περιοχή αργότερα φέτος. Ελπίζουν τελικά να ανασυνθέσουν την ιστορία του απομακρυσμένου νησιού.

Πηγή: Live Science