[Credit: STILEarte] Μια μολυβένια σφεντόνα με το όνομα του Ιούλιου Καίσαρα ανακαλύφθηκε στην ύπαιθρο της Μοντίγια, που βρίσκεται στην Ανδαλ...
 |
| [Credit: STILEarte] |
Μια μολυβένια σφεντόνα με το όνομα του Ιούλιου Καίσαρα ανακαλύφθηκε στην ύπαιθρο της Μοντίγια, που βρίσκεται στην Ανδαλουσία της Ισπανίας.
Η ανακάλυψη είναι το πρώτο παράδειγμα σφαίρας σφεντόνας που φέρει το όνομα του Ιούλιου Καίσαρα με την συντομογραφία "CAES", μαζί με μια δεύτερη επιγραφή με το τοπωνύμιο "IPSCA", μια ρωμαϊκή πόλη που βρισκόταν στα σύνορα της σημερινής επικράτειας Μπαένα.
Η σφαίρα εκτοξεύτηκε από μια σφεντόνα, ένα μικρό όπλο με χειροκίνητο βλήμα με μια μικρή λαβή ή θήκη στη μέση μεταξύ δύο κορδονιών συγκράτησης.
 |
| [Credit: STILEarte/Javier Moralejo Ordax et al., Zephyrus (2023)] |
Η προέλευση της σφεντόνας μπορεί να χρονολογείται ήδη από την Ανώτερη Παλαιολιθική περίοδο, που συμπίπτει με την εμφάνιση καινοτόμων τεχνολογιών όπως η λόγχη και το τόξο μαζί με το βέλος.
Κατά την αρχαιότητα, η σφεντόνα έγινε ένα κοινό όπλο που χρησιμοποιήθηκε στην αρχαία Ελλάδα και τη Ρωμαϊκή περίοδο, με τον Ρωμαϊκό Στρατό να υιοθετεί σφεντόνες για να χρησιμοποιούνται από ακροβολιστές.
Ο αείμνηστος Ρωμαίος συγγραφέας Vegetius σημειώνει τη χρήση σφεντόνων στο De Re Militari, το οποίο αναφέρει: «Οι νεοσύλλεκτοι πρέπει να διδάσκονται την τέχνη να πετούν πέτρες και με το χέρι και με σφεντόνα. Υπάρχει σημαντικός λόγος για να δοθούν οδηγίες σε όλα τα στρατεύματα, ανεξαιρέτως, σε αυτή την άσκηση, καθώς η σφεντόνα δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει σημαντικό βάρος ενώ συχνά προσφέρει σημαντική υπηρεσία, ειδικά όταν οι στρατιώτες είναι υποχρεωμένοι να εμπλακούν σε πετρώδεις θέσεις, να υπερασπιστούν ένα βουνό ή ένα ύψωμα ή για να αποκρούσουν έναν εχθρό στην επίθεση ενός κάστρου ή μιας πόλης».
 |
| [Credit: STILEarte] |
 |
| [Credit: Javier Moralejo Ordax et al., Zephyrus (2023)] |
Είναι πιθανό ότι η σφεντόνα που βρέθηκε στη Μοντίγια προέρχεται από τη σύγκρουση μεταξύ του Καίσαρα και των Βέλτιστων κατά τη διάρκεια της δεύτερης Ισπανικής εκστρατείας του Εμφυλίου Πολέμου του Καίσαρα.
Εκείνη την εποχή, το IPSCA ήταν μία ιβηρική πόλη και αργότερα ένας ρωμαϊκός δήμος που βρισκόταν 19 χιλιόμετρα από τη Μοντίγια, μαζί με το ρωμαϊκό δήμο της Ulia μόλις 13 χιλιόμετρα βόρεια από το σημείο όπου βρέθηκε η σφεντόνα.
Η ανακάλυψη μπορεί επίσης να υποδεικνύει την πιθανή τοποθεσία της Μάχης της Μούντα, την τελευταία σύγκρουση του εμφυλίου πολέμου το 45 π.Χ., όπου ο Ιούλιος Καίσαρας αντιμετώπισε τους γιους του Πομπήιου, του Γναίου και του Σέξτου Πομπηίου. H τοποθεσία της μάχης ήταν εδώ και καιρό αντικείμενο επιστημονικής συζήτησης, με τα περίχωρα της Μοντίγια να είναι μία από τις κορυφαίες υποψηφιότητες.
Οι μολύβδινες σφεντόνες με επιγραφές, γνωστές ως "glandes inscriptae", έχουν ιστορική καταγωγή που χρονολογείται από τον 5ο αιώνα π.Χ. στην αρχαία Ελλάδα και συνεχίστηκε μέχρι την πρώιμη ρωμαϊκή αυτοκρατορική εποχή. Αυτά τα βλήματα συχνά περιείχαν επιγραφές όπως το όνομα του κατασκευαστή, τον στρατιωτικό διοικητή, τη λεγεώνα ή τη τοποθεσία κατασκευής.
Η μελέτη για τη σφαίρα της σφεντόνας δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Zephyrus.
Πηγή: Heritage Daily, Archaeology News
Δεν υπάρχουν σχόλια