Σκαλισμένα κεφάλια ταύρων βρέθηκαν σε τάφο ρωμαϊκής εποχής στην Τουρκία

Τα δύο κεφάλια ταύρων που φρουρούν τον τάφο στη Θάρσα συνοδεύονται από γιρλάντες, σε μια διάταξη γνωστή ως βουκράνια. [Credit: IHA.] Οι ανασ...

Τα δύο κεφάλια ταύρων που φρουρούν τον τάφο στη Θάρσα συνοδεύονται από γιρλάντες, σε μια διάταξη γνωστή ως βουκράνια. [Credit: IHA.]

Οι ανασκαφές στην αρχαία τοποθεσία Θάρσα, κοντά στο χωριό Kuyulu στη σημερινή νοτιοανατολική Τουρκία, έφεραν στο φως έναν τάφο με δύο σκαλισμένα κεφάλια ταύρων να φυλάνε την είσοδο. Τα κεφάλια των ταύρων είναι διακοσμημένα με γιρλάντες και ρόδακες ανάμεσα στα κέρατα.

Το βουκράνιο ήταν ένα συνηθισμένο διακοσμητικό μοτίβο στην κλασική θρησκευτική και ταφική αρχιτεκτονική. Αναφέρονταν σε μια ακόμη αρχαία πρακτική της παρουσίασης των κεφαλιών των θυσιασμένων βοδιών στους τοίχους των ναών. Στην αυτοκρατορική Ρώμη, η θυσία ταύρου συνδεόταν με τη λατρεία της Κυβέλης που είχε εισαχθεί από τη Μικρά Ασία. Το τελετουργικό της θυσίας αντιπροσώπευε τον εξαγνισμό και την αναγέννηση στην αιώνια ζωή, και τα σκαλιστά βουκράνια επιτελούσαν την ίδια λειτουργία στην είσοδο του τάφου.

Κοντινή φωτογραφία πλάνο των ταύρων στον τάφο στην Θάρσα. [Credit: IHA]

Η Θάρσα βρισκόταν σε έναν σημαντικό ρωμαϊκό δρόμο από τη Δολίχη προς τη Σαμοσάτα. Σημειώνεται στην Tabula Peutingeriana (Segmentum XI, 2), τον ύστερο αυτοκρατορικό χάρτη του ρωμαϊκού κρατικού οδικού δικτύου που συντάχθηκε τον 4ο αιώνα μ.Χ. με βάση έναν χάρτη του 1ου αιώνα μ.Χ. που συντάχθηκε από το δεξί χέρι του Αυγούστου και γαμπρό του  Μάρκο Βιψάνιο Αγρίππα. Ο αρχαιολογικός χώρος σήμερα αποτελείται από δύο οικιστικούς τύμβους - τον Μεγάλο Τύμβο και τον Μικρό Τύμβο - και μια μεγάλη νεκρόπολη με τάφους λαξευμένους στον βράχο. Οι τάφοι χρησιμοποιούνταν από τον 3ο αιώνα μ.Χ. έως τη βυζαντινή εποχή.

Οι πρώτες ανασκαφές των βραχοειδών τάφων πραγματοποιήθηκαν το 1999, αλλά δεν συνεχίστηκαν ξανά μέχρι το 2021, όταν ένα νέο έργο καθάρισε 10 στρέμματα γης. Έκτοτε έχουν ανακαλυφθεί εξήντα τάφοι, ο καθένας ξεχωριστά σκαλισμένος με διαφορετικά σχέδια και διακοσμητικά μοτίβα.

Ο λαξευμένος σε βράχο τάφος που περιέχει τους ταύρους είναι ένας από τους πολλούς στο αρχαίο νεκροταφείο της Θάρσας. [Credit: IHA]

Η νέα ανασκαφική περίοδος ξεκίνησε τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους και αποκάλυψε άλλους δύο τάφους, ένας εκ των οποίων ήταν ο τάφος με το κεφάλι του ταύρου. Όπως και οι άλλοι βραχώδεις τάφοι της νεκρόπολης, ο τάφος της κεφαλής των ταύρων ήταν λαξευμένος στο βράχο. Είχαν λαξευτεί δώδεκα σκαλοπάτια που κατέβαιναν στον ταφικό θάλαμο, ο οποίος έχει τρία ακροσόλια (τοξωτές κόγχες όπου τοποθετούνταν τα λείψανα). Τα σκαλισμένα κεφάλια ταύρων είναι φθαρμένα.

Ένα νέο σύστημα αποχέτευσης κατασκευάζεται για να αποτραπεί η απορροή των όμβριων υδάτων από το να εισχωρούν στους τάφους και να τους καταστρέφουν. Η εκσκαφή και η απομάκρυνση του χώματος και των βράχων από τους τάφους θα συνεχιστεί μέχρι τον Σεπτέμβριο.

Πηγή: The History Blog