Χριστιανικό κτίριο του 4ου αιώνα ανακαλύφθηκε στο Μπαχρέιν, το παλαιότερο στον Περσικό Κόλπο

Το κτήριο διασώθηκε καθώς πάνω του χτίστηκε αργότερα ένα τζαμί. [Credit: Πανεπιστήμιο του Exeter] Αρχαιολόγοι από το Πανεπιστήμιο του  Exete...

Το κτήριο διασώθηκε καθώς πάνω του χτίστηκε αργότερα ένα τζαμί.
[Credit: Πανεπιστήμιο του Exeter]

Αρχαιολόγοι από το Πανεπιστήμιο του Exeter, σε συνεργασία με την Αρχή Πολιτισμού και Αρχαιοτήτων του Μπαχρέιν, έφεραν στο φως τις πρώτες φυσικές ενδείξεις μιας χαμένης από καιρό χριστιανικής κοινότητας στο Samahij του Μπαχρέιν.

Αυτή η σημαντική ανακάλυψη αποκαλύπτει την πρώιμη παρουσία του χριστιανισμού στον Περσικό Κόλπο, ιδιαίτερα της Εκκλησίας της Ανατολής, γνωστής και ως Νεστοριανικής Εκκλησίας, η οποία άκμασε στην περιοχή πριν από την ευρεία μεταστροφή στο Ισλάμ τον 7ο αιώνα μ.Χ..

Η Νεστοριανική Εκκλησία, ένας από τους τρεις κύριους κλάδους του Νικαιώτικου Χριστιανισμού της Ανατολής, προέκυψε από διαμάχες και ανέπτυξε τις δικές της θεολογικές ερμηνείες και λειτουργικές πρακτικές. Σύμφωνα με την παράδοση, ιδρύθηκε από τον Απόστολο Θωμά τον 1ο αιώνα μ.Χ. Η εκκλησία διατήρησε σημαντική παρουσία στον Κόλπο μέχρι την έναρξη της ισλαμικής εποχής το 610 μ.Χ., γεγονός που οδήγησε σε μεγάλης κλίμακας μεταστροφές.

Η τοποθεσία στο Samahij χρονολογήθηκε με ραδιοάνθρακα και καταλαμβάνεται από τα μέσα του 4ου έως τα μέσα του 8ου αιώνα μ.Χ. Οι ανασκαφές αποκάλυψαν ένα μεγάλο, καλά κατασκευασμένο κτήριο με πέτρινους τοίχους, σοβατισμένους εσωτερικούς χώρους και δάπεδα από γύψο. Το οικοδόμημα αυτό, που πιστεύεται ότι ήταν το παλάτι του επισκόπου του Meshmahig (ιστορική ονομασία του Samahij), διέθετε οκτώ δωμάτια, μεταξύ των οποίων μια κουζίνα, μια τραπεζαρία, μια πιθανή αίθουσα εργασίας και τρία σαλόνια. Το κτήριο επιβίωσε στο πέρασμα των αιώνων, επειδή αργότερα χτίστηκε από πάνω του ένα τζαμί.

Τα ιστορικά αρχεία δείχνουν μια ταραχώδη σχέση μεταξύ του Meshmahig και των κεντρικών εκκλησιαστικών αρχών. Ένας επίσκοπος από το Meshmahig αφορίστηκε το 410 μ.Χ. και ένας άλλος καταδικάστηκε στα μέσα του 7ου αιώνα για αμφισβήτηση της ενότητας της εκκλησίας.

Ο καθηγητής Timothy Insoll του Ινστιτούτου Αραβικών και Ισλαμικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Exeter, ο οποίος ήταν συν-διευθυντής της ανασκαφής, δήλωσε: «Πρόκειται για την πρώτη φυσική μαρτυρία που βρέθηκε για τη Νεστοριανική Εκκλησία στο Μπαχρέιν και δίνει μια συναρπαστική εικόνα για το πώς οι άνθρωποι ζούσαν, εργάζονταν και λάτρευαν».

Οι κάτοικοι του κτηρίου απολάμβαναν υψηλό βιοτικό επίπεδο. Τα στοιχεία δείχνουν ότι κατανάλωναν χοιρινό, ψάρια, οστρακοειδή και διάφορες καλλιέργειες, αν και το χοιρινό εξαφανίστηκε από τη διατροφή τους μετά την ισλαμική μεταστροφή. Η ανακάλυψη ημιπολύτιμων λίθινων χαντρών από καρνεόλη, ινδικών κεραμικών και πολυάριθμων θραυσμάτων κεραμικής υποδεικνύει ενεργό εμπόριο, ιδίως με την Ινδία. Η παρουσία γυάλινων αντικειμένων, συμπεριλαμβανομένων μικρών ποτηριών κρασιού, και χάλκινων νομισμάτων που κόπηκαν στη Αυτοκρατορία των Σασσανιδών αναδεικνύει περαιτέρω τον πλούσιο τρόπο ζωής τους.

Οι σπείρες ατράκτου και οι χάλκινες βελόνες που βρέθηκαν στην περιοχή υποδηλώνουν την παραγωγή υφασμάτων, πιθανώς για χρήση στη λατρεία. Η χριστιανική ταυτότητα των κατοίκων του κτηρίου είναι αδιαμφισβήτητη, γεγονός που αποδεικνύεται από τρεις γύψινους σταυρούς και γκράφιτι με πρώιμα χριστιανικά σύμβολα όπως το Χι-Ρο και ένα ψάρι.

Η ανασκαφή διεξήχθη μεταξύ των ετών 2019 και 2023 στο πλαίσιο ενός κοινού έργου με επικεφαλής τον καθηγητή Insoll και τον Δρ Salman Almahari από την Αρχή Πολιτισμού και Αρχαιοτήτων του Μπαχρέιν. Σχεδιάζεται η δημιουργία ενός μουσείου στο χώρο για τη διατήρηση και παρουσίαση αυτών των ευρημάτων. Το μουσείο αναμένεται να ανοίξει το 2025, προσφέροντας στους επισκέπτες μια ματιά στην πλούσια ιστορία του πρώιμου χριστιανισμού στον Περσικό Κόλπο.

Πηγή: Archaeology News