Αρχαιολόγοι ανακαλύπτουν αποκεφαλισμένο κεφάλι που οι Ρωμαίοι χρησιμοποίησαν ως προειδοποίηση προς τους Κέλτες

Το κρανίο όπως βρέθηκε ανάμεσα σε πέτρες στον τοίχο του φρουρίου της ρωμαϊκής εποχής. [Credit: Santiago D. Domínguez-Solera] Ένα κρανίο που ...

Το κρανίο όπως βρέθηκε ανάμεσα σε πέτρες στον τοίχο του φρουρίου της ρωμαϊκής εποχής. [Credit: Santiago D. Domínguez-Solera]

Ένα κρανίο που ανακαλύφθηκε κοντά στα τείχη ενός αρχαίου φρουρίου υπογραμμίζει τη βίαιη μεταχείριση των Ρωμαίων προς τους κατακτημένους εχθρούς τους.

Αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ένα ανθρώπινο κρανίο στα τείχη ενός φρουρίου 2.000 ετών στην Ισπανία. Η μελέτη του κρανίου αποκάλυψε ότι ένας ντόπιος στρατιώτης δολοφονήθηκε βάναυσα από τις ρωμαϊκές δυνάμεις, οι οποίες στη συνέχεια τον αποκεφάλισαν και τοποθέτησαν το κεφάλι του στα τείχη του φρουρίου ως προειδοποίηση προς τους άλλους.

Τον 1ο αιώνα π.Χ., η Ρώμη διεξήγαγε επανειλημμένα πολέμους εναντίον των Καντάβρων, άγριων κέλτικων πολεμιστών που ζούσαν στην περιοχή που σήμερα είναι η βόρεια Ισπανία, με σκοπό να αποκτήσει τον έλεγχο της Ιβηρικής χερσονήσου. Οι Κανταβρικοί Πόλεμοι (29 έως 19 π.Χ.) διεξήχθησαν εν μέρει από τον πρώτο Ρωμαίο αυτοκράτορα Οκταβιανό (αργότερα γνωστό ως Αύγουστο). Κατά τη διάρκεια αυτών των πολέμων, οι Ρωμαίοι επικράτησαν των Καντάβρων στην πολιορκία της La Loma («Ο Λόφος»), μιας οχυρωμένης κελτικής πόλης στη σύγχρονη επαρχία της Παλένθια, το 25 π.Χ.

Κατά τη διάρκεια πρόσφατων ανασκαφών στη La Loma, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ένα ανθρώπινο κρανίο μέσα στα ερειπωμένα τείχη του φρουρίου. Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στις 11 Νοεμβρίου στο Journal of Roman Archaeology, οι αρχαιολόγοι κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το κρανίο ανήκε σε έναν υπερασπιστή του κέλτικου φρουρίου που βρήκε πρόωρο θάνατο πριν γίνει σύμβολο της νίκης των Ρωμαίων.

Ακριβώς έξω από τα τείχη του φρουρίου, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν εκατοντάδες βλήματα, αποκαλύπτοντας ότι, στις τελευταίες ώρες της ύπαρξής του, το La Loma είχε κατακλυστεί από βροχή ρωμαϊκών βελών. Σκορπισμένα στο έδαφος υπήρχαν θραύσματα πανοπλιών και όπλων που φαινόταν να έχουν καταστραφεί σε μάχη σώμα με σώμα μεταξύ των Καντάβρων και των Ρωμαίων, αναφέρουν οι ερευνητές. Μετά την επιτυχία τους, οι ρωμαϊκές δυνάμεις γκρέμισαν τα τείχη, καταστρέφοντας το φρούριο.

Το ανθρώπινο κρανίο ήταν σπασμένο και διασκορπισμένο σε μια γωνία του φρουρίου, αλλά ανήκε σαφώς στο στρώμα των συντριμμιών που σχετίζονταν με την κατάρρευση των αμυντικών τειχών, σημείωσαν οι ερευνητές στη μελέτη.

Η ανάλυση του DNA του κρανίου έδειξε ότι ανήκει σε έναν άνδρα που πιθανότατα ήταν ντόπιος της περιοχής, και οι ερευνητές υπολόγισαν ότι πέθανε σε ηλικία περίπου 45 ετών. Δεν βρήκαν κανένα ίχνος τάφου ή του υπόλοιπου σκελετού.

Λαμβάνοντας υπόψη την απολέπιση των οστών του κρανίου, το ανοιχτό χρώμα τους, την αποσπασματική κατάσταση του κρανίου και την απουσία άλλων οστών, οι ερευνητές υποψιάζονται ότι το κρανίο εκτέθηκε στα στοιχεία της φύσης, αντί να ταφεί.

Ανακατασκευή του κρανίου που βρέθηκε στη La Loma της Ισπανίας.
[Credit: Silvia Carnicero]

«Το κρανίο σπάστηκε κατά τη διάρκεια της κατεδάφισης των τειχών», δήλωσε ο Santiago Domínguez-Solera, διευθυντής της Heroica Archaeology and Cultural Heritage και κύριος συγγραφέας της μελέτης, στο Live Science. «Αυτό σημαίνει ότι το κεφάλι παρέμεινε εκτεθειμένο για μερικούς μήνες».

Οι ερευνητές υποψιάζονται ότι αυτός ο άνδρας πέθανε ενώ υπερασπιζόταν το φρούριο και ότι οι Ρωμαίοι τοποθέτησαν σκόπιμα το αποκεφαλισμένο κρανίο του πάνω στον τοίχο κατά τη διάρκεια της κατάληψης του χώρου. 

«Στη συνέχεια, το κεφάλι έπεσε δίπλα στον τοίχο και θάφτηκε στα ερείπια που δημιουργήθηκαν όταν οι Ρωμαίοι κατέστρεψαν τις οχυρώσεις και εγκατέλειψαν τη θέση τους εκεί», έγραψαν οι ερευνητές.

Σύμφωνα με τη μελέτη, οι ρωμαϊκές λεγεώνες συχνά εξέθεταν ολόκληρα πτώματα και μέρη των νικημένων εχθρών τους, ειδικά κεφάλια και χέρια. «Αυτές οι τιμωρητικές πράξεις μπορεί να αποτελούσαν μέρος στρατηγικών εκφοβισμού», έγραψαν οι ερευνητές, με αυτό το αποκεφαλισμένο κρανίο  να χρησιμεύει ως «πολεμικό τρόπαιο».

Ωστόσο, οι ακριβείς συνθήκες της έκθεσης δεν είναι σαφείς.

«Δεν γνωρίζουμε πώς εκτέθηκε το κεφάλι», δήλωσε ο Domínguez-Solera. «Δεν υπάρχουν διαγνωστικά σημάδια στην επιφάνεια του οστού» που να υποδηλώνουν ότι, για παράδειγμα, καρφώθηκε σε ένα δόρυ. 

Στο La Loma προγραμματίζονται περαιτέρω εργασίες για την καλύτερη κατανόηση της σκληρής πολιορκίας.

«Φέτος, βρήκαμε άλλα θραύσματα κρανίων — ανθρώπινων — σε άλλες περιοχές της εισόδου [του φρουρίου]», είπε ο Domínguez-Solera. «Θα τα μελετήσουμε για να βρούμε περισσότερες ενδείξεις για τις τιμωρίες».

Διαβάστε εδώ τη σχετική επιστημονική δημοσίευση.

Πηγή: Live Science