Επιτύμβιο ανάγλυφο στο οποίο παριστάνεται παιδί από τα Μύρα της Λυκίας (5ος π.Χ. αιώνας) από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Ανάγλυφ...
 |
| Επιτύμβιο ανάγλυφο στο οποίο παριστάνεται παιδί από τα Μύρα της Λυκίας (5ος π.Χ. αιώνας) από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο |
Ανάγλυφο από την Λυκία της Μικράς Ασίας, που βρίσκεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο ζητεί να επιστραφεί τούρκος αρχαιολόγος. Διότι, όπως λέει, το συγκεκριμένο ανάγλυφο είχε αφαιρεθεί από την περιοχή των λυκιακών τάφων στα Μύρα τον 19ο αιώνα. Αλλά το παράξενο είναι ότι η τουρκική εφημερίδα «Χουριέτ» στην οποία έκανε σχετικές δηλώσεις ο κ. Νεβτσάτ Τσεβίκ δεν αναρωτήθηκε καν, γιατί αυτό το έργο θα μπορούσε να προκαλέσει...... τουρκικό αίτημα (αν υπάρξει φυσικά).
Το ανάγλυφο δεν παρουσιάζει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, τεχνοτροπία, τεχνική ή αισθητική. Είναι επομένως παράξενο, που η τουρκική εφημερίδα το συγκρίνει με τη Σφίγγα του Μπογιάζκιοϊ, η οποία πρόσφατα επεστράφη στη γειτονική μας χώρα και προαναγγέλλει αίτημα επιστροφής του. Η Σφίγγα είναι πράγματι ένα μοναδικό γλυπτό. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και με το επιτύμβιο ανάγλυφο. Είναι δυνατόν μια χώρα με αμέτρητες χαμένες αρχαιότητες από το έδαφός της να ζητά κάτι τόσο «ταπεινό»; Γιατί το πώρινο ανάγλυφο από τα Μύρα και όχι, φερ' ειπείν, ο τρωικός «θησαυρός του Πριάμου»;
Η πραγματική ιστορία έχει ως εξής: Επιτύμβιο ανάγλυφο (ύψους 1,10 μέτρα και πλάτους 0.30) του 5ου π. Χ. αιώνα από πωρόλιθο στο οποίο απεικονίζεται ένα παιδί αγόρασε το 1892 η Αρχαιολογική Εταιρεία από κάποιον εκ της οικογένειας των Μαυρομιχαλαίων και το δώρισε στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο που όταν συγκροτήθηκε το περιέλαβε στις εκθέσεις του. Σήμερα μάλιστα το συγκεκριμένο ανάγλυφο εκτίθεται στην αίθουσα του Ποσειδώνα του Αρτεμισίου στην οποία παρατίθενται και άλλες στήλες της ίδιας εποχής.
Όπως αναφέρει στο βιβλίο του «ΕΑΜ - Τα γλυπτά» ο διευθυντής του μουσείου κ. Νίκος Καλτσάς το ανάγλυφο συγκολλήθηκε από δύο κομμάτια και συμπληρώθηκε σε ορισμένα σημεία. Επιπλέον η επιφάνεια του πωρόλιθου έχει αρκετές αποκρούσεις και η μορφή του παιδιού είναι φθαρμένη. «Θα πρέπει να αποτελούσε παραστάδα τάφου λαξευτού σε βράχο, τύπος συνηθισμένος στην περιοχή της Λυκίας», σημειώνεται στο βιβλίο. Και στη συνέχεια: «Παριστάνεται ένα γυμνό παιδί, όρθιο. Με το αριστερό χέρι κρατά ραβδί και με το δεξί άνθος. Πετυχημένη η απόδοση του πλαδαρού παιδικού κορμιού με τη φουσκωμένη κοιλιά. Χαρακτηριστικό έργο της τέχνης της ανατολικής Ελλάδας, χρονολογείται γύρω στα 460 π. Χ.». Η εκτίμηση επομένως είναι σαφής, ότι πρόκειται για έργο σύνηθες, που απέχει πολύ από το να χαρακτηρίζεται ως μοναδικό. Σε καμία περίπτωση δηλαδή, δεν μπορεί συγκριθεί με την Σφίγγα του Μπογιάζκιοϊ, που επιστράφηκε πρόσφατα στη Τουρκία ή το άγαλμα του Ηρακλή, τα οποία αναφέρει ως παραδείγματα «επιτυχιών» η εφημερίδα.
Εν τέλει όμως για μία ακόμη φορά η γειτονική χώρα - δυστυχώς και οι επιστήμονές της - βρίσκονται εκτός τόπου και χρόνου. Θα μπορούσαν να σκεφτούν τι θα γινόταν αν ζητούσαν οι χώρες της Μεσογείου με τους αρχαίους πολιτισμούς - στους οποίους δεν συμπεριλαμβάνεται η Τουρκία φυσικά - να τους επιστραφούν όλες οι αρχαιότητες, που βρίσκονται εκτός της επικράτειάς τους. Επίσης θα μπορούσαν να θυμηθούν ότι υπάρχει μία συνθήκη της Ουνέσκο σύμφωνα με την οποία η επιστροφή πολιτιστικών αγαθών στις χώρες προέλευσής τους ισχύει για όσα έχουν εξαχθεί παρανόμως μετά από το 1970! Το παιδί από τα Μύρα επισήμως αγορασμένο δεν ανήκει σ΄ αυτά.
Πηγή: Μ. Θερμού, Εφημερίδα "Το Βήμα", Α. Κωττή, Εφημερίδα "Έθνος"
Δεν υπάρχουν σχόλια