Ένα από τα πέντε έμβολα που βρέθηκαν κοντά στα νησιά Egadi στην δυτική ακτή της Σικελίας Το έμβολο ενός αρχαίου πλοίου αποσυντίθεται στ...
 |
| Ένα από τα πέντε έμβολα που βρέθηκαν κοντά στα νησιά Egadi στην δυτική ακτή της Σικελίας |
Οι ερευνητές πραγματοποιούν αγώνα δρόμου προκειμένου να βρουν έναν τρόπο να καθυστερήσουν την αποσύνθεση και ίσως, κατά την διάρκεια της έρευνας, να καταφέρουν να βρουν πως θα διατηρήσουν τις υπόλοιπες αρχαίες ξύλινες κατασκευές από την στιγμή που ανασύρονται από τον ωκεανό και εκτίθενται στον αέρα.
Προς το παρόν το έμβολο – γνωστό και ως rostrum, στα λατινικά, ένα μέρος της πλώρης των αρχαίων πλοίων με μορφή ράμφους, που χρησιμοποιούνταν για να εμβολίζουν τα εχθρικά πλοία – είναι αποθηκευμένο κάτω από την επιφάνεια του νερού, ενώ ένα μέρος της οξύτητας που προήλθε από την έκθεσή του στον αέρα (κατά την αρχική μεταφορά του στην επιφάνεια) έχει αφαιρεθεί. «Αν αποφασίσουμε να το εκθέσουμε κανονικά στον ατμοσφαιρικό αέρα, το θειικό οξύ θα δημιουργήσει πολύ σημαντικό πρόβλημα» δηλώνει ο ερευνητής Patrick Frank, του Πανεπιστημίου του Stanford.
Στον Α’ Καρχηδονιακό Πόλεμο, μεταξύ του 264 – 241 π.Χ., εκατοντάδες πολεμικά πλοία από την Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και την Αρχαία Καρχηδόνα συγκρούστηκαν στην Μεσόγειο, στέλνοντας αρκετά από αυτά στον βυθό της θάλασσας.
Το 2008, το rostrum ενός πλοίου – κατασκευασμένο από μπρούτζο που καλύπτει ένα πυρήνα ξύλου – ανακαλύφθηκε σε απόσταση 46μ. από την ακτή της Acqualadrone (γνωστή και ως «Ο Κόλπος των Πειρατών») στην ΒΔ Σικελία, σε βάθος 8μ περίπου. Το πλοίο βυθίστηκε το 260 π.Χ. περίπου κατά την διάρκεια της ναυμαχίας στο ακρωτήριο Μύλες, σύμφωνε με τους ερευνητές.
Μεταλλικό ράμφος
Οι ερευνητές μελέτησαν το μέταλλο του εμβόλου προκειμένου να ανακαλύψουν την προέλευσή του. Λόγω των μοναδικών χημικών χαρακτηριστικών των μετάλλων (που επηρεάζεται από το ορυχείο προέλευσης) βρέθηκε ότι ο μπρούτζος του εμβόλου προέρχεται από την Ισπανία ή την Κύπρο.
 |
| Το υπό μελέτη rostrum του Acqualadrone όπως εκτίθεται στο μουσείο |
Το χάλκινο έμβολο φέρει ξύλινο πυρήνα, ο οποίος έσπασε μαζί του και διατηρήθηκε στον βυθό. Στην παρούσα μελέτη, οι ερευνητές ανέλυσαν τα οξέα και άλλες ουσίες του ξύλου, και ανακάλυψαν ότι το υλικό του ξύλου που υποστήριζε το έμβολο προερχόταν από πεύκο, το οποίο είχε στεγανοποιηθεί με πίσσα πεύκου.
Η έρευνα βρήκε επίσης θειικό άλας στο ξύλο, το οποίο με την πάροδο του χρόνου και ειδικά με την έκθεσή του στον αέρα, μετατρέπεται σε θειικό οξύ, μια άκρως διαβρωτική ουσία.
«Το θειικό άλας διαχύθηκε μέσα στο ξύλο και κυριολεκτικά το διατήρησε κατά την διάρκεια του σταδιακού θαψίματος του στον βυθό της θάλασσας» δηλώνει ο Frank. «Ωστόσο, η ίδια ουσία μετατρέπεται σε θειικό οξύ, το οποίο απειλεί με καταστροφή του ξύλινου πυρήνα όταν αφαιρεθεί από την θάλασσα και εκτεθεί στον αέρα, σε ένα μουσείο».
Επικίνδυνη χημεία
Αυτό μπορεί να οδηγήσει στην καταστροφή του ευρήματος. «Το θειικό οξύ επιτίθεται στο ξύλο καταστρέφοντας την κυτταρίνη. Πρόκειται για ένα γενικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε σε ξύλινα ναυάγια που ανασύρουμε από τον βυθό. Το ξύλο μετατρέπεται σε όξινο υλικό, μερικές φορές οι μετρήσεις μας δίνουν pH χαμηλότερο της μονάδας. Το ξύλο γίνεται πολύ απαλό, με σπογγώδη υφή, χάνοντας εντελώς την δύναμή του».
 |
| Έμβολο αρχαίου πλοίου που βρέθηκε στις ακτές του Ισραήλ και η αναπαράστασή του σε πλώρη πλοίου. Το συγκεκριμένο rostrum χρονολογείται από τον 5ο αι. π.Χ., και είναι 300 χρόνια γηραιότερο από αυτό του Acqualadrone αλλά έχει το ίδιο σχέδιο με αυτό. |
«Αυτό που συμβαίνει στο έμβολο είναι πιθανότατα ο κανονικός τρόπος γήρανσης αυτών των ανακτημένων ναυαγίων. Έτσι είναι σημαντικό να βρεθεί τρόπος να σωθεί όχι μόνο το συγκεκριμένο δείγμα αλλά και οι υπόλοιπες αρχαίες ξύλινες κατασκευές που έχουν παραμείνει στον βυθό της θάλασσας» αναφέρει ο Frank.
Η έρευνα δημοσιεύθηκε στις 30 Απριλίου, στο περιοδικό Analytical Chemistry.
Πηγή: Live Science
Δεν υπάρχουν σχόλια