Δίπλα στο ρωμαϊκό ψηφιδωτό δάπεδο με το κεφάλι της Μέδουσας και ανάμεσα σε γλυπτά και αγάλματα θα διεκδικήσουν την αλήθεια τους γύρω στα...
Δίπλα στο ρωμαϊκό ψηφιδωτό δάπεδο με το κεφάλι της Μέδουσας και ανάμεσα σε γλυπτά και αγάλματα θα διεκδικήσουν την αλήθεια τους γύρω στα 30 ψηφιδωτά της Δάφνης Αγγελίδου. |
Ζωγραφική για την αιωνιότητα, «pittuta per l΄eternita», έχουν χαρακτηρίσει οι ιστορικοί το ψηφιδωτό. Χάρη σ΄ αυτό γνωρίζουμε τη ζωγραφική της ελληνικής αρχαιότητας.
Η σύνθετη, επίπονη μα γοητευτική τεχνική της σύνθεσης εικόνων με ψηφίδες από μάρμαρο, βότσαλα, κεραμικά και υαλόμαζα φτάνει έως τις μέρες μας, όμως ελάχιστοι σύγχρονοι καλλιτέχνες την προτιμούν.
Εξαίρεση αποτελεί η Δάφνη Αγγελίδου, η οποία μάλιστα τη διδάσκει στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, ως επίκουρη καθηγήτρια, στο Εργαστήριο Ψηφιδωτού. Σύντομα θα δούμε δικά της ψηφιδωτά σε έναν απρόσμενο διάλογο με έργα της αρχαιότητας στο αίθριο του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, από 13 Μαΐου έως 31 Αυγούστου.
Δίπλα στο γνωστό ρωμαϊκό ψηφιδωτό δάπεδο με το κεφάλι της Μέδουσας και ανάμεσα σε γλυπτά και αγάλματα θα διεκδικήσουν την αλήθεια τους γύρω στα 30 ψηφιδωτά της Αγγελίδου με εικόνες και προβληματισμούς από τη σύγχρονη πραγματικότητα. «Είναι μια θαυμάσια τεχνική, μέσα από την οποία έχουν γίνει γνωστά από τα αντίγραφά τους σε ψηφιδωτό πολλά ζωγραφικά έργα της ελληνιστικής και ρωμαϊκής εποχής», μας λέει η ζωγράφος.
«Το ψηφιδωτό, συνεχίζει, πρόσθεσε τους δικούς του όρους πειθαρχίας με έναν θαυμαστό τρόπο, που μας δείχνει ότι αυτή η αρχαία τέχνη είναι στην πραγματικότητα και η πιο σύγχρονη». Κι αυτό γιατί «το ψηφιδωτό καλλιεργεί την απλοποίηση, ευνοεί την καθαρότητα της φόρμας και τείνει προς τα αφηρημένα σχήματα, τον πουαντιλισμό (τεχνική που αποδίδει το φως και τα αντικείμενα με χρωματικά στίγματα) και την Op Art χιλιάδες χρόνια πριν από τους Σερό και Βαζαρελί».
Με δασκάλους στην ΑΣΚΤ τους Μόραλη και Μυταρά (ζωγραφική) και τον Κολέφα (ψηφιδωτό), η Αγγελίδου εκτελεί παράλληλα έργα ζωγραφικής και ψηφιδωτού με συγγενική θεματολογία. «Ένα καλό σχέδιο στο χαρτί, λέει, δεν εγγυάται ένα καλό ψηφιδωτό», καθώς το τελευταίο «απαιτεί μια σύνθετη, πολύπλοκη και δύσκολη τεχνική». Τα θέματα που την απασχολούν είναι τοπία του μεσημεριού με θερισμένα χωράφια και μοναχικά δέντρα ή αστικά τοπία ? διαβάσεις και διαβάτες. Ο κόσμος της, κατά τον επιμελητή της έκθεσης Ανδρέα Ιωαννίδη, είναι «ένας κόσμος «στοιχειωμένος», σχεδόν υπερβατικός εν αναμονή μιας ενδεχόμενης εμφάνισης με έντονη την παρουσία της απουσίας».
Διαχρονικοί
Οι χώροι, αστικοί ή αγροτικοί, επηρεασμένοι από τις πέτρινες ή μαρμάρινες ψηφίδες, διαμορφώνονται στέρεοι, πετρωμένοι, διαχρονικοί. Οι άνθρωποι, όταν υπάρχουν, είναι απαλλαγμένοι από συναισθήματα και εκφράσεις. Διασχίζουν τις διαβάσεις, παρόντες και απόντες ταυτόχρονα, έχοντας μετατραπεί σε ανδρείκελα. Η ομπρέλα, σήμα κατατεθέν της Αγγελίδου κατά την τελευταία δεκαετία, βοηθά στην αποστασιοποίηση. Τα έντονα χρώματα στις ομπρέλες υποδηλώνουν τη διαφορετικότητα και την εξατομίκευση των χαρακτήρων. «Οι άνθρωποι, οι οποίοι στερούνται εσωτερικής κάλυψης, άρα και συνοχής, την αναθέτουν σε ένα αντικείμενο, την ομπρέλα».
Στα τελευταία της έργα, «οι ανθρώπινες φιγούρες, δηλωτικές της ταυτόχρονης παρουσίας και απουσίας τους, περιπλανώνται πάνω σε μια λευκή αβαθή επιφάνεια χωρίς χωρο-χρονικό προσδιορισμό και μεταμορφώνονται σε σκιές».
Αν οι ομπρέλες υπαινίσσονται την προβληματική σχέση ανθρώπου και αστικού περιβάλλοντος, τότε τι γίνεται στις σημερινές δύσκολες συνθήκες της κρίσης; «Συνθλίβονται τα ανθρώπινα συναισθήματα και οι δυνητικά ψυχικές ανατάσεις», απαντά. Πότε η ανθρώπινη φιγούρα θα δείξει το πρόσωπό της έχοντας πετάξει την ομπρέλα που το καλύπτει;
«Ο μόνος τρόπος είναι να αποκτήσει αυτογνωσία, να στραφεί στις ρίζες και στην πολιτιστική κληρονομιά, να έχει ειλικρινή διάλογο με τον εαυτό της. Αυτό θα έλεγα και στους νέους, στους μελλοντικούς καλλιτέχνες που διαμορφώνουν τον εαυτό τους σήμερα στη σχολή μας, κάτω από τη σκιά της κρίσης».
«Iερός»
«Το Αρχαιολογικό Μουσείο είναι για μένα ένας χώρος ιερός, που αποπνέει γνώση, σεβασμό στην κληρονομιά και πνευματικότητα. Όταν άρχισα να ασχολούμαι με τη ζωγραφική πήγαινα εκεί και μάθαινα σχέδιο, αντιγράφοντας τα αγάλματα του αιθρίου, σχεδιάζοντας ή απλώς χαζεύοντας τα γλυπτά».
Πηγή: ΔΗΜΗΤΡΑ ΡΟΥΜΠΟΥΛΑ, "Έθνος"
Δεν υπάρχουν σχόλια