Το Βυζάντιο χωρίς λάμψη

Ο Ε΄ κύκλος μορφωτικών εκδηλώσεων του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΕΙΕ) με θέμα "Το Βυζάντιο χωρίς λάμψη: Τα ταπεινά αντικείμενα κα...

Ο Ε΄ κύκλος μορφωτικών εκδηλώσεων του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΕΙΕ) με θέμα "Το Βυζάντιο χωρίς λάμψη: Τα ταπεινά αντικείμενα και η χρήση τους στον καθημερινό βίο των Βυζαντινών" διοργανώνεται από το Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών, Τομέας Βυζαντινών Ερευνών. 

Ο κύκλος αυτός αποτελείται από τέσσερις εκδηλώσεις, οι οποίες θα πραγματοποιούνται κάθε Τρίτη κατά τη διάρκεια του Μαΐου 2014 (6, 13, 20 & 27/05/2014) στις 19:00, στο Αμφιθέατρο "Λεωνίδας Ζέρβας" του ΕΙΕ, Βασιλέως Κωνσταντίνου 48, Αθήνα.

Η διαμόρφωση νέων κατευθύνσεων στην ιστορική έρευνα, υπό την επίδραση των νέων μεθόδων της αρχαιολογίας και της ανθρωπολογίας, αύξησε τις τελευταίες δεκαετίες το επιστημονικό ενδιαφέρον για τον υλικό πολιτισμό των κοινωνιών του παρελθόντος και μάλιστα για τα καθημερινά χρηστικά αντικείμενα.

Στόχος του συγκεκριμένου κύκλου ομιλιών είναι η διερεύνηση του ρόλου των ταπεινών χρηστικών αντικειμένων στην καθημερινή ζωή των Βυζαντινών, καθώς συνιστούν μεταξύ άλλων δείκτες των οικονομικών και κοινωνικών διαστρωματώσεων και συμπεριφορών. Επιστημονικοί Υπεύθυνοι είναι η Αγγελική Πανοπούλου, κύρια Ερευνήτρια ΙΙΕ/ΕΙΕ και η Αναστασία Γ. Γιαγκάκη, εντεταλμένη Ερευνήτρια ΙΙΕ/ΕΙΕ.

Το πρόγραμμα των Ειδικών Μορφωτικών Εκδηλώσεων ''Επιστήμης Κοινωνία'', επί σειρά ετών, διοργανώνεται με στόχο τη διάχυση της επιστημονικής γνώσης και πληροφορίας στην επιστημονική κοινότητα και το ευρύ κοινό. Σημειώνεται ότι το ΕΙΕ καλύπτει ένα ευρύ φάσμα γνωστικών πεδίων, τόσο των ανθρωπιστικών όσο και των θετικών και τεχνολογικών επιστημών. Το ΕΙΕ είναι ένα διεπιστημονικό κέντρο ερευνών, το οποίο απαρτίζεται σήμερα από τρία ερευνητικά Ινστιτούτα, ένα στην περιοχή των Ανθρωπιστικών Επιστημών και δύο στην περιοχή των Θετικών Επιστημών, και το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ).

Επισημαίνεται ότι θα χορηγείται πιστοποιητικό παρακολούθησης για το σύνολο των εκδηλώσεων του κύκλου σε κάθε ενδιαφερόμενο. Οι ομιλίες θα μεταδίδονται και ζωντανά, στη διεύθυνση www.ekt.gr/events/live. 

Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στην κ. Μαίρη Κοντογιάννη, τηλ. 210.7273.516, e-mail: mkont@eie.gr, καθώς και στον δικτυακό τόπο www.eie.gr/epistimiskoinonia/openscience-gr.html.

Αναλυτικό πρόγραμμα εκδηλώσεων

Τρίτη 6 Μαΐου 2014

— Εισαγωγή στη θεματική των ομιλιών: Ταξιάρχης Κόλιας (Διευθυντής ΙΙΕ / ΕΙΕ, Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών).

— «”Οἰκιῶν καὶ κεραμίων συναγωγή”: Τα σπίτια και ο κεραμικός εξοπλισμός τους στην πρωτοβυζαντινή Ελλάδα», Πλάτων Πετρίδης (Αρχαιολόγος, Αναπληρωτής Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών).

— «Τα ταπεινά αντικείμενα ως μέσο αναγνώρισης και αξιολόγησης της ανθρώπινης δραστηριότητας στο βυζαντινό χωριό (8ος-15ος αι.): Δεδομένα από συστηματικές έρευνες επιφανείας», Αθανάσιος Βιώνης (Αρχαιολόγος, Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Κύπρου).

— «Ο υλικός πολιτισμός των ταπεινών σπιτιών και των περιαστικών οικισμών της μεσαιωνικής Κορίνθου: Η αφάνεια των φτωχών στα αρχαιολογικά τεκμήρια», Guy D.R. Sanders (Αρχαιολόγος, Διευθυντής των Ανασκαφών της Κορίνθου της Αμερικανικής Αρχαιολογικής Σχολής).

Τρίτη 13 Μαΐου 2014

— «Τα ευτελή στη βυζαντινή τράπεζα και διατροφή», Ηλίας Αναγνωστάκης (Ιστορικός, Κύριος Ερευνητής ΙΙΕ/ΕΙΕ).

— «”Τὰ δὲ σκεύη πάντα μὴ ὁμοειδῶς ἀλλήλοις διεσχηματίσθω, ἀλλὰ τὸ μὲν πίθος, τὸ δὲ ἀμφορεύς, ἕτερον δὲ πινάκιον…”: Πήλινα αντικείμενα και οι χρήσεις τους», Αναστασία Γ. Γιαγκάκη (Αρχαιολόγος, Εντεταλμένη Ερευνήτρια ΙΙΕ/ΕΙΕ).

— «”Σιδηρικῶν χρειωδῶν καὶ οἰκοσκεύων παντοίων”: Εργαλεία και αντικείμενα καθημερινής χρήσης από μέταλλο», Γιώργος Μπρoκαλάκης (Αρχαιολόγος, ΚΓ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων).

Τρίτη 20 Μαΐου 2014

— «”Εὐλογίαι βυζαντινῶν προσκυνημάτων”: Ταπεινά αναμνηστικά ανεκτίμητης αξίας», Αικατερίνη Μήτσιου (Ιστορικός, Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια ΙΙΕ / ΕΙΕ).

— «Μικρά αντικείμενα, μεγάλες προσδοκίες. Η διαμόρφωση των επιθυμιών των “μέσων” τον 11ο-12ο αι.», Μαρία Γερολυμάτου (Ιστορικός, Κύρια Ερευνήτρια ΙΙΕ / ΕΙΕ).

— «Αναζητώντας στις φορεσιές την ταυτότητα των “αδυνάτων” και των “μέσων” της βυζαντινής κοινωνίας», Παρή Καλαμαρά (Αρχαιολόγος, Διευθύντρια 23ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων).

Τρίτη 27 Μαΐου 2014

— «Επαγγέλματα και εργαλεία στη βυζαντινή Πελοπόννησο: Προσεγγίσεις υπό το φως των πηγών και των αρχαιολογικών ευρημάτων», Άννα Λαμπροπούλου (Ιστορικός, Διευθύντρια Ερευνών ΙΙΕ / ΕΙΕ).

— «Βιβλία ταπεινά – βιβλία ταπεινών. Η προσιτή εκδοχή μιας πολυτέλειας – η προσιτή κάλυψη μιας ανάγκης», Ζήσης Μελισσάκης (Παλαιογράφος, Κύριος Ερευνητής ΙΙΕ / ΕΙΕ).

— «”…cuslier do, pironi do, uno di essi roto, di Michali Magulà”: Ψηφίδες καθημερινής ζωής μιας νησιωτικής κοινωνίας του 15ου αι.», Αναστασία Γ. Γιαγκάκη (Αρχαιολόγος, Εντεταλμένη Ερευνήτρια ΙΙΕ / ΕΙΕ), Μαρίνα Κουμανούδη (Ιστορικός, Εντεταλμένη Ερευνήτρια ΙΙΕ / ΕΙΕ).

Πηγή: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών