Δεν την προλάβαιναν την ελληνικής καταγωγής αρχαία βασίλισσα της Αιγύπτου Αρσινόη Β’. Άλλαζε συζύγους πιο γρήγορα κι απ’ τα φορέματά τ...
Δεν την προλάβαιναν την ελληνικής καταγωγής αρχαία βασίλισσα της Αιγύπτου Αρσινόη Β’. Άλλαζε συζύγους πιο γρήγορα κι απ’ τα φορέματά της. Πιο γρήγορα κι από τη διάσημη για τη ζωηράδα της Κλεοπάτρα, που ήταν απόγονός της. Για τον ίδιο σκοπό, την απόκτηση ή τη διατήρηση ισχύος και εξουσίας. Η Αρσινόη Β΄όμως, είχε πολύ μεγαλύτερο πολιτικό βεληνεκές.
Ήταν πανέμορφη, με πρόσωπο αυστηρό, αν κρίνουμε από τα πορτραίτα της σε νομίσματα της εποχής. Ένας σύγχρονός της καλλιτέχνης, πάντως, θεωρούσε ότι η ομορφιά της είχε την ίδια στόφα με την ομορφιά της Ωραίας Ελένης. Ο αρχαίος γλύπτης που λάξευσε τη μικρή και χαρακτηριστική προτομή της, η οποία παρουσιάζεται ως έκθεμα του μήνα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, την έφτιαξε σε μαύρο βασάλτη, θέλοντας ίσως να τονίσει και κάποιον «εξωτισμό».
Αν πάτε στην αίθουσα του Βωμού (με το ίδιο εισιτήριο εισόδου σας) θα δείτε το μικρό και θραυσμένο αλλά γοητευτικό κεφαλάκι της Αλεξανδρινής Βασίλισσας της Θράκης, της Μακεδονίας και της Αιγύπτου η οποία, όπως μας λένε από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, είχε ζωή που ξεπερνούσε και την πιο ευφάνταστη μυθολογία.
Η Αρσινόη υπήρξε σύζυγος τριών βασιλέων, μητέρα τριών διαδόχων, από τα οποίους οι δύο δολοφονήθηκαν, και ισχυρή βασίλισσα δύο κρατών, της Θράκης και της Αιγύπτου, φιλόδοξη και δυναμική, όπως η Ολυμπιάδα και η Κλεοπάτρα, μηχανορράφος τόσο ώστε να φτάνει μέχρι το έγκλημα και ταυτοχρόνως ευφυής και οξυδερκής όσο καμιά.
Πατέρας της ήταν ο Μακεδόνας ευγενής Πτολεμαίος ο Λάγου, ιδρυτής (ως Πτολεμαίος Α΄ Σωτήρ) της μακεδονικής δυναστείας που κυβέρνησε την Αίγυπτο. Παιδικός φίλος του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αποδείχτηκε ο ικανότερος διάδοχός του. Μητέρα της ήταν η διάσημη Βερενίκη, που την έφερε στο φως το 316 πΧ.. Κατάφερε τον σύζυγο να επιλέξει ως διάδοχό του τον δικό της γιο, Πτολεμαίο επίσης, και όχι τον μεγαλύτερο γιο του, τον Πτολεμαίο Κεραυνό- από την πρώτη γυναίκα του, Ευρυδίκη.
Ο πατέρας της, της έδωσε για σύζυγο σύζυγος τον 60χρονο Λυσίμαχο, βασιλιά της Θράκης, συμμαχητή του. Εκείνη ήταν 16 ετών, αλλά κατάφερε πολλά. Ο Λυσίμαχος μετονόμασε μέχρι και την Έφεσο σε Αρσινόη προς τιμήν της και της χάρισε πλούσιες πόλεις του Εύξεινου Πόντου και την Κασσανδρεία στη Χαλκιδική.
Όπως και η Ολυμπιάδα, έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον για τη δεύτερή της πατρίδα, για τη θρησκεία και τον πολιτισμό της και ανέπτυξε στενή σχέση με τη Σαμοθράκη και τα Καβείρια Μυστήρια, των οποίων παρέμεινε προστάτιδα καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής της.
Χάρισε στον Λυσίμαχο τρεις γιους, τον Πτολεμαίο, τον Φίλιππο και τον Λυσίμαχο. Γύρω στο 280 π.Χ. όταν ο μεγαλύτερο ενηλικιώθηκε και οι οικογενειακές διαμάχες περιέπλεξαν την κατάσταση. Ο Πτολεμαίος δεν ήταν ο νόμιμος διάδοχος του θρόνου. Αυτός ήταν ο Αγαθοκλής, παντρεμένος με τη Λυσάνδρα, ετεροθαλή αδερφή της Αρσινόης. Όταν στη θρακική αυλή έφτασε και ο αδερφός της Λυσάνδρας, Πτολεμαίος Κεραυνός (βρε καλώς το παιδί) η Αρσινόη φοβήθηκε πως αν η εξουσία περνούσε μετά τον θάνατο του Λυσίμαχου στον Αγαθοκλή, η ίδια και τα παιδιά της θα κινδύνευαν από τη Λυσάνδρα. Τον κατηγόρησε για συνωμοσία εναντίον του βασιλιά κι εκείνος έδωσε εντολή να τον εκτελέσουν, όπως αναφέρει ο Παυσανίας, που θεωρούσε ότι η Αρσινόη προσπαθούσε να προστατέψει τα παιδιά της και τον εαυτό της.
Η Λυσάνδρα με τα παιδιά τα δικά της και του Αγαθοκλή, και μαζί με τον αδελφό της κατέφυγαν στον βασιλιά της Συρίας, Σέλευκο, που με αυτή την αφορμή επιτέθηκε στο βασίλειο της Θράκης. Η σύγκρουση των δύο πρώην στρατηγών του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Λυσίμαχου και Σέλευκου, στο Κουροπέδιο τον Φεβρουάριο του 281 π.Χ. κατέληξε στην ήττα και τον θάνατο του Λυσίμαχου. Τώρα όμως οι νόμιμοι διάδοχοι του θρόνου ήταν τα παιδιά της Αρσινόης. Ο Πτολεμαίος Κεραυνός κέρδισε την εμπιστοσύνη του Σέλευκου και τον δολοφόνησε. Ανακηρύχτηκε βασιλιάς και πρότεινε στην Αρσινόη να την νυμφευθεί και να υιοθετήσει τα παιδιά της, επειδή, ακριβώς, ήταν οι νόμιμοι διάδοχοι. Ο γάμος έγινε, όμως ο Κεραυνός δολοφόνησε αμέσως τους δύο μικρότερους- ο μεγάλος είχε διαφύγει- και εξεδίωξε την Αρσινόη από τη Μακεδονία. Συντετριμμένη αναζήτησε καταφύγιο στη Σαμοθράκη και από εκεί επέστρεψε στην Αλεξάνδρεια με τον μεγαλύτερο γιο που είχε επιζήσει.
Εκεί, παντρεύτηκε τον αδερφό της και βασιλιά πλέον της Αιγύπτου, Πτολεμαίο Β, έγινε ιδιαίτερα αγαπητή, και η παρουσία της στο πλευρό του, αύξησε τη δημοτικότητά του. Ο Πτολεμαίος και η Αρσινόη έλαβαν τον τίτλο «Φιλάδελφοι», αυτοί που αγαπούν τα αδέλφια τους, και θεοποιήθηκαν με την προσωνυμία «Θεοί Αδελφοί». Επέδειξε ευφυΐα και διορατικότητα και είχε εξαιρετικά επιτεύγματα. Μέχρι και Ολυμπιονίκης έγινε σε αγωνίσματα με άλογα το καλοκαίρι του 272 π.Χ.,. (Φυσικά δεν ήταν η αρχαία Αθηνά Ωνάση, καθώς οι γυναίκες ούτε παρακολουθούσαν τους αγώνες. Ήταν η χορηγός των αλόγων). Ολοκλήρωσε και βοήθησε να αναπτυχθεί η βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας και άλλα πολλά. Ο συνδυασμός πολιτικής ισχύος και πολιτισμικής ανάπτυξης θα δημιουργήσουν έναν «Χρυσό Αιώνα» για την Αλεξάνδρεια και το βασίλειο της Αιγύπτου. Και στον χειρισμό της εξωτερικής πολιτικής η Αρσινόη αποδείχθηκε ιδιοφυής.
Το 271 π.Χ. απεβίωσε σε ηλικία 45 ετών, από άγνωστη αιτία. Ο Πτολεμαίος συνέχισε να τη μνημονεύει σε όλα τα βασιλικά διατάγματα και της απένειμε τον επίσημο τίτλο των φαραώ, «βασιλιάς της Άνω και Κάτω Αιγύπτου», ενδεικτικό της θέσης που είχε στη διακυβέρνηση του κράτους. Ο λαός της ελληνιστικής Αιγύπτου, Μακεδόνες και Αιγύπτιοι, συνέχισε να την τιμά ως θεά.
Η προτομή της Αρσινόης Β΄θα παραμείνει σε έκθεση μέχρι τις 22 Μαΐου. Τις Παρασκευές, 8 και 22 Απριλίου και τις Κυριακές 17 Απριλίου και 5 Μαΐου, στις 1 το μεσημέρι, αρχαιολόγοι του μουσείου θα συνομιλήσουν με το κοινό για τη βασίλισσα και τα πάθη της.
Πηγή: Αντ. Καρατάσου, Liberal
Δεν υπάρχουν σχόλια