«Ενώνονται» Δωδώνη και Φοινίκη

Ο αρχαιολογικός χώρος της Φοινίκης στη Νότια Αλβανία αποτελεί σημείο αναφοράς και η ανάδειξή του είναι βασική προτεραιότητα της τοπικής α...

Ο αρχαιολογικός χώρος της Φοινίκης στη Νότια Αλβανία αποτελεί σημείο αναφοράς και η ανάδειξή του είναι βασική προτεραιότητα της τοπικής αυτοδιοίκησης.

Κοινές δράσεις για τους σπουδαίους αρχαιολογικούς χώρους στη Δωδώνη Ηπείρου και στη Φοινίκη της Νότιας Αλβανίας αναλαμβάνουν οι δήμοι και οι αρχαιολογικές υπηρεσίες των δύο πλευρών, στο πλαίσιο του διασυνοριακού προγράμματος Interreg.

Ήδη ετοιμάζεται ένα ντοκιμαντέρ διάρκειας 45 λεπτών για τους δύο χώρους, με επίκεντρο τα αρχαία θέατρα, ενώ επίσης θα γίνουν σημεία πολιτιστικής ενημέρωσης στα μνημεία και παράλληλα θα προβληθούν τουριστικά οι δύο περιοχές, ενώ συζητείται να αποσταλεί μελλοντικά και ομάδα αρχαιολόγων για να συνδράμει στις ανασκαφικές εργασίες που υλοποιούν το πανεπιστήμιο της Μπολόνια και το Αλβανικό Ινστιτούτο Αρχαιολογίας.

«Στήσαμε μια γέφυρα συνεργασίας με την απέναντι πλευρά για να αναδείξουμε δύο πολύ σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους. Αυτόν της Δωδώνης και αυτόν της Φοινίκης, που δεν έχει ανασκαφεί πλήρως και περιλαμβάνει το αρχαίο θέατρο, την αγορά, μία βασιλική νεκρόπολη και λαμπρά ιδιωτικά κτίρια», λέει στο «Έθνος» ο δήμαρχος Δωδώνης Ιωαννίνων, Χρήστος Ντακαλέτσης, που ήταν επικεφαλής της ελληνικής αποστολής, η οποία επισκέφτηκε τη Φοινίκη.

Ο ελληνικής καταγωγής δήμαρχος Φοινίκης, Λεωνίδας Χρήστου, εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη συνεργασία αυτή και σημείωσε ότι ο αρχαιολογικός χώρος της περιοχής αποτελεί σημείο αναφοράς και η ανάδειξή του, μετά από δεκαετίες εγκατάλειψης, είναι βασική προτεραιότητα της τοπικής αυτοδιοίκησης.

Στο πλαίσιο του προγράμματος θα εγκατασταθεί σύστημα πυρασφάλειας στα δύο αρχαία θέατρα, μάλιστα οι Αλβανοί το θεωρούν πρώτης προτεραιότητας, δεδομένου ότι μια μεγάλη πυρκαγιά αρχές Σεπτεμβρίου του 2012 κατέστρεψε σημαντικό μέρος του αρχαιολογικού χώρου.

«Στήσαμε μια γέφυρα συνεργασίας με την απέναντι πλευρά για να αναδείξουμε δύο πολύ σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους», λέει ο δήμαρχος Δωδώνης Ιωαννίνων, Χρήστος Ντακαλέτσης. 

Η Φοινίκη βρίσκεται 40 χλμ. από τα ελληνοαλβανικά σύνορα, στην περιοχή των Αγίων Σαράντα, κτισμένη σε μια πλαγιά με υψόμετρο 290 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας με θέα στον κάμπο του Βούρκου μέχρι το αρχαίο θέατρο του Βουθρωτού. Τείχη μήκους 5.000 μέτρων περικλείουν μια αρχαία πόλη με ακρόπολη, στην οποία αποκαλύφθηκαν ναοί, γυμνάσιο, τρεις δεξαμενές νερού, που χρονολογούνται στον 4ο αιώνα π.Χ., ενώ το αρχαίο θέατρο, που δεν έχει ακόμη ανασκαφεί, είναι δεκαπλάσιο αυτού του Βουθρωτού.

Το αρχαίο θέατρο, μήκους 30 μέτρων, αποτελεί σημαντικό πολιτιστικό κέντρο της περιοχής κατά την ελληνιστική και τη ρωμαϊκή περίοδο. Χτισμένο σε μία από τις πρώτες αναβαθμίδες στη δυτική πλαγιά του λόφου έχει προσαρμοστεί απόλυτα στο φυσικό έδαφος που σχηματίζει από φυσικού του μία ημικυκλική ακτίνα και χρησιμοποιούνταν για παραστάσεις και πολύ πιθανόν για πολιτικές συγκεντρώσεις.

Με βάση τις αρχιτεκτονικές δομές και το αρχαιολογικό υλικό, που αποτελείται από μελαμβαφή αγγεία και έργα τέχνης που κοσμούσαν τη σκηνή, το θέατρο χρονολογείται γύρω στα μέσα του 3ου αιώνα π.Χ., με μια δεύτερη ελληνιστική φάση στον 2ο αιώνα π.Χ. Το μνημείο αυτό ανασκάφηκε για πρώτη φορά το 2000 από την αλβανο-ιταλική απoστολή με επικεφαλής τους Shpresa Gjongecaj (Αρχαιολογκό Ινστιτούτο Τιράνων) και Sandro De Maria (Πανεπιστήμιο της Μπολόνια).

Η αρχαία Φοινίκη έπαιξε στρατηγικό ρόλο στη διοικητική και πολιτική ζωή της Αρχαίας Ηπείρου, χάρη στη γεωγραφική της θέση και την οικονομική της ανάπτυξη, από την ελληνιστική περίοδο μέχρι τον Μεσαίωνα.

Πηγή: Μ. Ριτζαλέου, Έθνος